Dosya olarak kaydet: PDF - TIFF - WORD
Görüntüleme Ayarları:

Gelir vergisi yönünden mükellefiyet kaydı bulunan Yükümlünün, işyerinde çıkan yangın sonucu meydana gelen hasarın tetkik ve tayini istemiyle Takdir Komisyonuna yaptığı başvurunun, nelerin yandığı tesbit edilemediğinden bir takdir yapılmasına mahal olmadığından bahisle reddedilmesi üzerine, söz konusu kararın iptali ve zarar takdirinin Vergi Mahkemesince yapılması istemiyle açılan davayı; dava dilekçesine ekli olarak ibraz edilen polis ve itfaiye raporları ile ........... Ticaret ve Sanayi Odası elemanlarınca düzenlenen ekspertiz raporu incelenip, bu hususta ileri sürülen savlar da gözönüne alınarak yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda. Devlet Malzeme Ofisi .......... Bölge Müdürü ........... tarafından bilirkişi sıfatıyla düzenlenen raporda, söz konusu yangındaki zararın 1.885.200 lira olduğunun belirtilmesi ve taraflarca bu rapora itiraz edilmemesi yönünden, belirtilen bu zarar tutarının Mahkemelerince de uygun görüldüğü iptaline ve zararın 1.885.200 lira olarak takdirine hükmeden ........... Vergi Mahkemesinin 10.11.1986 günlü ve E:1986/99, K: 1986/389 sayılı kararının; davanın, Türk Ticaret Kanunu'nun 68 inci maddesi uyarınca işletmenin bulunduğu yerdeki ticaret mahkemesinde açılması gerekirken Vergi Mahkemesinde açılmasının usul yönünden hatalı olduğu, öte yandan, takdir komisyonlarınca takdir olunan matrahlara karşı Vergi Usul Kanunu'nun 377 inci maddesi hükmüne göre yalnızca vergi dairelerince dava açılabileceği, bu itibarla Takdir Komisyonu'nun anılan Yasanın 74 üncü maddesinde sayılan görevleri yerine getirmediği yolundaki

Temyiz Eden : ........... Vergi Dairesi Müdürlüğü

Karşı Taraf : ..............

istemin Davacı iddialarının Vergi Mahkemesince kabul edilmesinde yasal uyarlık bulunmadığı ileri sürülerek bozulması Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından istenmiştir.

Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.

Danıştay Savcısı : K1

Düşüncesi: Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı idari Yargılama Usulü Yasasının 49 uncu maddesinin 1. fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp Vergi Mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında, anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.

Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddiyle Vergi Mahkemesi kararının onanmasının gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Dördüncü Dairesince Tetkik Hakimi K2'ün açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

işyerinde çıkan yangın sonucu meydana gelen hasarın tetkik ve tayini istemiyle takdir komisyonuna yaptığı başvurunun takdir yapılmasına mahal olmadığından bahisle reddi üzerine Yükümlü tarafından takdir komisyonu kararının iptali ve zarar takdiri yapılması istemiyle açılan davanın kabulü ile takdir komisyonu kararının iptaline ve zararın 1.885.200 lira olarak takdirine dair Vergi Mahkemesi kararı; mükelleflerce takdir komisyonu kararlarına karşı dava açılamayacağı ve bu tür davaların vergi mahkemelerince çözümlenemeyeceği yolundaki iddialarla Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından temyiz edilmiştir.

Vergi Usul Kanunu'nun "iktisadi işletmelere dahil kıymetleri değerleme" başlıklı bölümünde yer alan 278 inci maddesinde, yangın, deprem ve su basması gibi afetler yüzünden veyahut bozulmak, çürümek, kırılmak, çatlamak, paslanmak gibi haller neticesinde iktisadi kıymetlerinde önemli bir azalış vaki olan emtia ile maliyetlerinin hesaplanması mutad olmayan hurdalar, döküntüler, üstüpü, dese ve ıskartaların emsal bedeli ile değerleneceği belirtilmiş, anılan Yasanın 74 üncü maddesinde, takdir komisyonlarının vergi kanunlarında yazılı fiyat, ücret veya sair matrah ve kıymetleri takdir ederek takdir kararına bağlamakla görevli oldukları ve bu görevlerini yaparken takdir sebepleri bulunup bulunmadığını incelemeyeceklerine değinilmiş, "emsal bedeli ve emsal ücreti" başlıklı 267 inci maddesinde de, emsal bedelleri ortalama fiyat esası ve maliyet bedeli esasına göre tesbit edilemeyen malların emsal bedellerinin ilgililerin müracaatı üzerine takdir komisyonunca takdir yolu ile belli edileceği ve takdir edilen bedellere mükelleflerin vergi mahkemesinde dava açma haklarının mahfuz olduğu hükmüne yer verilmiştir.

içerikleri açıklanan ve hükümlerden de anlaşılacağı üzere, işyerinde çıkan yangın sonucunda veya başka bir nedenle iktisadi işletmeye dahil emtiaların değerlerinde önemli bir azalış meydana gelmesi halinde, mükelleflerin söz konusu emtiaların emsal bedellerinin ve dolayısıyla bu tür emtiaların değerlerinde meydana gelen eksilmenin belirlenmesi için takdir komisyonlarına ve bu komisyonların kararlarına karşı vergi mahkemelerine başvurmaları mümkün bulunmaktadır.

Bu itibarla, yangın sonucu meydana gelen ve emtia değerindeki eksilmeyi ifade eden zararların saptanması vergi matrahını doğrudan etkileyeceğinden bu hususun görevi dışında kaldığı ve takdir komisyonlarının bu konudaki kararlarına karşı Vergi Usul Kanunu'nun 377 inci maddesi uyarınca ancak vergi daireleri tarafından dava açılabileceğine ilişkin olarak Vergi Dairesi Müdürlüğünce ileri sürülen iddialarda isabet bulunmamaktadır.

Diğer taraftan, takdir komisyonu kararının iptaline ve bilirkişi tarafından belirlenen meblağın zarar tutarı olarak takdirine dair Vergi Mahkemesi kararına karşı temyiz dilekçesinde ileri sürülen diğer iddialar da bozulması istenilen söz konusu kararın dayandığı gerekçeler karşısında, yerinde ve kararın bozulmasını sağlıyacak durumda görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddine, 30.3.1989 gününde oybirliğiyle karar verildi.