Haksız Fiil Hukuku: B. BK m. 50/II KAPSAMINDA HÂKİMİN ÇALIŞMA GÜCÜNÜN

Aşağıda bir kısmını gördüğünüz bu dokümana sadecepakete abone olan üyelerimiz erişebilir.

B. BK m. 50/II KAPSAMINDA HÂKİMİN ÇALIŞMA GÜCÜNÜN KAYBINDAN DOĞAN ZARARI BELİRLEMESİ

1. Genel Olarak

4.91

BK m. 54/I b. 3 kapsamında tazmin edilecek olan, iş gücü kaybı dolayısıyla malvarlığında meydana gelen eksilmedir(170). Gelecekteki iş gücü kaybı tipik bir müstakbel zarar kalemidir ve hesabın yapılması da oldukça zordur, hatta bazı durumlarda neredeyse imkânsızdır. Ne de olsa kimse geleceği bilemez! Örneğin zarar görenin küçük bir çocuk olması durumunda henüz hangi kariyeri seçeceği bile bilinmez, buna bağlı olarak da hangi kazançtan mahrum olacağı konusunda tam bir belirsizlik söz konusu olur(171). Öğrenim gören bir öğrencinin derslerinde başarılı olup olmayacağı, mesleğini yapıp yapmayacağı da aslında bilinmez. Haksız fiil mağduru kişinin haksız fiil olmasaydı da ne kadar süre yaşayacağı da bilinmez; eşini kaybetmiş destek görenin tekrar evlenip evlenmeyeceği de bilinemez. Ancak gelecekteki tüm bu belirsizlikler zararın hesaplanmasına engel görülürse zararın tazmini mümkün olmaz, bu da zarar veren ile zarar gören arasındaki risk paylaşımı açısından adil görülemez (dağıtıcı adalet). Spekülatif de olsa bir takım ölçütlerle gelecekteki bu belirsizlik objektif olarak giderilmelidir. Bu amaçla yaşam, mortalite tabloları ve yeniden evlenme şansı tabloları gelecekteki zararın hesaplanması için geliştirilmiştir. Sayfa 403

4.92

Kişinin sürekli iş gücü kaybının, gelecekteki tedavi ve bakım masraflarının hesaplanması için öğreti ve yargıda belli tablolar geliştirilmiştir. Bilirkişi olarak görevlendirilmiş aktüerler bu tabloları kullanarak hesaplama yapmaktadırlar. Aktüerya biliminde geliştirilmiş olan bu tablolar mortalite veya yaşam tablosu olarak adlandırılmaktadır. Yargıtay ve Mahkemeler tarafından kullanılan başlıca tablolar ise PMF Yaşam Tablosu (1931)(172) TRH 2010(173) Sayfa 404ve CSO 1980(174) ’dir. Mahkemeler, bilirkişiler aracılığı ile müstakbel zarar hesabında bu tabloları kullansa da, bunların da maddi zararın hesaplanmasındaki güncelliği ve yerindeliği değerlendirilmelidir. Aktüerlerce yapılan tazminat hesaplamalarda da en büyük tartışma gelecekteki zararların hesaplanmasında kullanılan bu yöntem ve tablolardır. Yargıtay daireleri arasında uygulanan tablolar arasındaki farklılık da hukuk güvenliğini zedeleyici niteliktedir. Tabloların ne kadar güncel verileri yansıttığı ve uygun olduğu tartışmalı ise de kesin olan geleceğe dair aslında kimsenin bilmediği bir hesaplamanın objektif verilere göre yapılması gerektiğidir(175).Sayfa 405

4.93

Gelecek belirsizdir ancak zarar yine de belirlenmelidir ancak bunu kabul etmek gelecekteki her spekülatif zararın tazmin edileceği anlamına da gelmez. Sınır müstakbel ve muhtemel zarar arasında çizilmelidir(176).