2013/3 Bakanlık ve Bağlı Kuruluşlarının Taşra Teşkilatlarının İşleyişi Hakkında Genelge

KHK ile sağlık sistemimizin daha etkin yönetilmesi, ferdi ve kurumsal uzmanlaşmanın sağlanması, bürokrasinin azaltılması suretiyle hizmet sunumu ve karar almada hız ve etkinliğin arttırılması, her kademede idari ve mali verimliliğin geliştirilmesi hedeflenmiştir Bu çerçevede, Bakanlık ve bağlı kuruluşların merkez ve taşra teşkilatları yeni yapılarıyla faaliyete geçmiştir.

Büyük bir yapısal değişikliğin gerçekleştiği bu dönemde, zamanında alman tedbirler ile çalışanlarımızın yüksek vazife şuuru ve üstün gayreti sayesinde sağlık hizmetleri herhangi bir aksamaya uğramadan verilmeye devam etmiştir.

Bu süre zarfında, yeni yapının merkez ve taşra işleyişi en üst düzeyde yakından takip edilmiş; Bakanlık ve bağlı kuruluşlarının taşra teşkilatı olan İl Sağlık Müdürlüğü, Halk Sağlığı Müdürlüğü ve Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliklerinin ildeki sağlık hizmetinin bütünlük ve işbirliği içerisinde yürütmelerini ve geliştirilmesini teminen aşağıdaki hususların açıklanmasına ihtiyaç duyulmuştur.

Mülki İdare ile İlişkiler

5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’nun 9 uncu maddesinde, “Vali, ilde Devletin ve Hükümetin temsilcisi ve ayrı ayrı her Bakanın mümessili ve bunların idari ve siyasi yürütme vasıtasıdır ” denildikten sonra, “Valilerin, ilin genel idaresinden her Bakana karşı ayrı ayrı sorumlu olduğu” hususu düzenlenmiştir.

Aynı Kanun’un 21 inci maddesinde de, “İl idare şube başkanları kendi şubelerine taalluk eden işlerin yürütülmesinden ve şubeleri memur ve müstahdemlerinin kanun, tüzük, yönetmelik ve Hükümet kararlarıyla belirtilen ödev ve görevlerinin sürat ve intizamla yapılmasından valiye karşı sorumludurlar.

İl idare şube başkanlarının her biri kanun, tüzük, yönetmelik ve hükümet kararlarının verdiği ödev ve görevleri ve valinin emirlerini yürüterek aldıkları işler üzerinde gereken incelemeleri yaparak bilgi ve düşüncelerini zamanında bildirmek ve valinin istediği her türlü malumatı vermekle ödevlidirler ” hükmüne yer verilmiştir.

Görüldüğü üzere, 5442 sayılı Kanun’un 9 uncu maddesi uyarınca vali, il genelinde her bakanlığa karşı doğrudan sorumlu ve bakanlıkların ildeki en üst temsilcisidir. Dolayısıyla, Bakanlığımız ve bağlı kuruluşlarının taşra teşkilatlarının en üst yöneticileri görev alanlarıyla ilgili olarak valiye karşı sorumludur. Ancak, Sağlık Bakanlığı Bağlı Kuruluşları Hizmet Birimlerinin Görevleri ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliği’nin 14 üncü maddesinin “Bağlı kuruluşların taşra yönetim birimleri, sağlık kuruluşlarının planlama ve yatırımlarına, kadro taleplerine, başkanlığı vali veya yardımcısı tarafından yürütülen kurul kararları ile önemli ve stratejik görüş ve teklif içeren konulara ilişkin olarak Bakanlık ve kurumlarının merkez teşkilatlarıyla yapacakları yazışmaları, il sağlık müdürü üzerinden valilik kanalıyla yaparlar” hükmü uyarınca, Halk Sağlığı Müdürleri ve Genel Sekreterler, vali ve merkez teşkilatı ile ilişkilerini bu işler bakımından İl Sağlık Müdürü üzerinden yürütürler.

Koordinasyon ve Hakemlik

Her ne kadar KHK ile Bakanlığımız ve bağlı kuruluşları ile bunların taşra teşkilatları oluşturulmuş ise de, Anayasa ve ilgili kanunların Bakanlığımıza yüklediği görevler ile özellikle KHK’nın 2 nci maddesinde sayılan görevler birlikte değerlendirildiğinde; sağlık hizmetlerinin doğrudan veya dolaylı olarak birbirini etkiler mahiyette olduğu ve niteliği gereği zincirleme ve/veya bütünlük içerisinde verilmesi gerektiği açıktır. Bu nedenle, Bakanlığımız ve bağlı kuruluşlarımızın uyum ve işbirliği içinde çalışması gerekmektedir.

Bunu teminen, taşra teşkilatı genelindeki hizmetlerin bütünlüğünün ve uyumunun sağlanması amacıyla, KHK ile İl Sağlık Müdürü ilin en üst amiri konumundaki valinin sağlık müşaviri ve Bakanlığın validen soma ildeki en üst yöneticisi olarak belirlenmiştir.

KHK’nın 25 inci maddesinin ikinci fıkrasının “İl sağlık müdürlüğü, bağlı kuruluşların il teşkilatının koordinasyonunu yapar ve uyumlu çalışmasını gözetir. Sağlık hizmetleri yönünden ilin durumunu Bakanlıkça belirlenen aralıklarla Bakanlığa rapor eder” hükmü ile ildeki sağlık hizmetlerinin koordinasyonu ve bağlı kuruluşların taşra teşkilatlarının uyumlu çalışmasını gözetme görevi İl Sağlık Müdürüne verilmiştir.

Diğer taraftan, hastane öncesi acil sağlık hizmetlerinin yürütülmesindeki sorumluluğunun yanında kamu sağlık kuruluşları gibi özel ve üniversiteler dahil tüm sağlık kuruluşlarının sunduğu hizmetler in tamamının gerektirdiği koordinasyonu sağlamak İl Sağlık Müdürünün görevidir.