Bu doküman Resmi Gazete dışında bir kaynakta yayınlanmıştır. Konsolide metin çalışmaları ilgili kaynak güncellendikçe sağlanabilmektedir.
Konu: Bebek Ölümleri İzlemi Sistemi
.................................VALİLİĞİNE
(İl Sağlık Müdürlüğü)
İlgi: a) 06.05.2005 tarih ve 78 sayılı genelgemiz,
b) 20.05.2008 tarih ve 2851 sayılı yazımız,
c) 13.02.2009 tarih ve 857 sayılı yazımız.
Ülkemizde uygulamakta olduğumuz sağlıkta dönüşüm programında ana ve çocuk sağlığı öncelikli konularımız arasında yer almaktadır. Bu çerçevede yürüttüğümüz programlar sonucunda gerek anne gerekse bebek ölümlerinde önceki yıllarla kıyaslanamayacak ölçüde büyük başarılar elde edilmiştir. UNICEF’in 2009 Dünya Çocuklarının Durumu raporuna göre, Türkiye 5 Yaş Altı Çocuk Ölümlerini en hızlı düşüren 5 ülke arasında yer almaktadır. Hacettepe Nüfus Etütleri Enstitüsü’nün her 5 yılda bir gerçekleştirdiği 2008 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması ön raporuna göre ise bebek ölüm hızı binde 17,6’ lara kadar düşmüştür.
Bebek ölümlerini bu seviyeden daha aşağı seviyelere düşürebilmek için bugüne kadar yürüttüğümüz başarılı çalışmalardan daha fazlasına ihtiyaç duyulmaktadır. Artık her bir bebek ölümünü izleyerek nedenini ortaya çıkarmak ve bir daha aynı nedenlerle oluşabilecek bebek ölümlerini önlememiz gerekmektedir. Bu gelişmeyi ancak iyi işleyen kayıt ve bildirim sistemi ile sağlamamız mümkün olacaktır. Mevcut uygulamada; ölüm vakalarına ulaşmada ve veri toplama sisteminde bazı aksaklıklar olduğu görüldüğünden, 0-365 gün içerisinde gerçekleşen bütün bebek ölümlerini ve nedenlerini tespit ederek gerekli tedbirleri almak için yeni bir bebek ölüm kayıt sistemi geliştirilmiştir.
Bu çerçevede :
1. Her ilde bir İl Bebek Ölümlerini İzleme Sorumlusu görevlendirilecektir (AÇSAP Şube Müdürünün görevlendirilmesi tercih edilmelidir).
2. Her ilçede Sağlık Grup Başkanı İlçe Bebek Ölümlerini İzleme Sorumlusudur.
3. Bakanlığımıza bağlı her sağlık kuruluşunda Bebek Ölümlerini İzleme Sorumlusu olarak bir personel belirlenecektir.
4. Özel Hastane ve Ayaktan Tanı ve Tedavi Merkezlerinde Mesul Müdür bebek ölümlerini bildirmekle yükümlüdür.
5. Özel Muayenehanelerde hekim bebek ölümlerini bildirmekle yükümlüdür.
6. Üniversite Hastanelerinde Başhekimlik ile koordine edilerek bebek ölümlerini bildirmekle yükümlü personel görevlendirilmesi sağlanacaktır.
7. Defin ruhsatı vermekle görevli Belediye Tabiplikleri bebek ölümlerini bildirmekle yükümlüdürler.
8. Yasa gereği ölümleri bildirmekle görevli Köy Muhtarları bebek ölümlerini bildirmekle yükümlüdürler.
9. İlçe Sağlık Grup Başkanlıkları, İlçe Jandarma birimlerince tespit edilen bebek ölümlerinin listelerini aylık olarak temin etmekle yükümlüdürler.
10. Bebek Ölümleri Ek-1’de yer alan bebek ölümleri bilgi formu ile yapılacaktır. İl Sağlık Müdürlükleri Bebek Ölümleri Bilgi Formu ile Ek-2’de yer alan doldurma kılavuzunu ilde faaliyet gösteren ilgili bütün kurum ve kuruluşlara dağıtımını sağlayacaktır.
11. Her ilde Bebek Ölümlerini İnceleme Kurulu Kurulacaktır.
İl Bebek Ölümlerini İnceleme Kurulu:
Sağlık Müdürü veya görevlendireceği Sağlık Müdür Yardımcısının Başkanlığında
Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Şube Müdürü,
Yataklı Tedavi Hizmetleri Şube Müdürü,
En az 1 Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı ( En fazla 3 uzman görevlendirilmeli ve varsa bu uzmanlardan biri üniversite, biri özel sektörde görev yapan hekimler arasından seçilmelidir.)
1 Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
Birinci Basamak Sağlık Kuruluşlarında görev yapan 1 pratisyen hekimden oluşturulacaktır. Gerek görüldüğü hallerde Kurul Başkanı ihtiyaç duyulan uzmanlık dallarından hekimleri davet edebilir.
İhtiyaç duyulan illerde birden fazla Bebek Ölümlerini İnceleme Kurulu kurulabilir.
Bu çerçevede oluşturulan yeni Bebek Ölümleri İzleme Sistemi üç aşamada değerlendirilecektir.
1. Aşama (Ölümlerin Tespiti):
- Sağlık Ocağı bulunmayan belde, köy vb. yerleşim merkezlerinde ölümler, bilindiği üzere yasa gereğince Köy Muhtarı tarafından bildirilmektedir. Program çerçevesinde doğumdan sonraki 365 gün içerisinde olan tüm ölümler de muhtarlar tarafından kayıt altına alınacak ve bağlı olduğu sağlık ocağı veya Aile Hekimine bildirilecektir.
- Köyün bağlı olduğu sağlık ocağında programın yürütülmesinden sorumlu sağlık personeli, her ayın 3’üne kadar sağlık ocağına bağlı tüm köy muhtarlarından bu bildirimleri alacaktır. Ölüm olmamış ise bu husus tutanakla kayıt altına alınacak ve 0 vaka bildirimi yapılacaktır.
- Her Sağlık Ocağı tarafından kendi sahasındaki bebek ölümleri tespit edilecek ve ilgili form doldurularak her ayın 5’ine kadar bağlı oldukları Sağlık Grup Başkalıklarına, elde ettikleri muhtarlık bildirimleri ile birlikte gönderilecektir. Ölüm olsun ya da olmasın bildirim mutlaka yapılacaktır.
- Defin ruhsatı Belediye Tabipliklerince verilen yerleşim yerlerinde bildirim, ilgili Belediye Tabibi tarafından her ayın 5’ine kadar İlçe Sağlık Grup Başkanlıklarına yapılacaktır. Ölüm olmamış ise bu husus tutanakla kayıt altına alınacak ve 0 vaka bildirimi yapılacaktır. İlçe Sağlık Grup Başkanlığı bu bildirimleri Belediye Tabipliğinden düzenli olarak almakla yükümlüdür.