Bu doküman Resmi Gazete dışında bir kaynakta yayınlanmıştır. Konsolide metin çalışmaları ilgili kaynak güncellendikçe sağlanabilmektedir.
Konu: Bulaşıcı Hastalıklarla Mücadele
Ülkemizin içinde bulunduğu coğrafik yapı, alt yapı eksikliklerinden kaynaklanan problemler ve genel hijyen uygulamalarındaki noksanlıklar sebebiyle özellikle yaz döneminde sindirim yoluyla bulaşan hastalıklar, kış döneminde de solunum yolu ile bulaşan enfeksiyon hastalıkları görülebilmektedir. Bu durumda toplumda bireylerin ve yakınlarının sağlıkları tehlike altına girmekte, sosyal ve ekonomik problemler ortaya çıkmaktadır.
Bulaşıcı hastalıkların engellenmesinde; çevrenin olumlu hale getirilmesi, atıkların sağlıklı bir şekilde bertaraf edilmesi, suların dezenfeksiyonu, vektörlerin ortadan kaldırılması, gıda güvenliği ve kişisel temizliğin bir yaşam biçimi haline getirilmesi önemlidir. Bütün bu önlemlerin önemli bir kısmı belediyelerin hizmet alanına girmektedir. Bununla birlikte İl Sağlık Müdürlüklerinin bulaşıcı hastalıklar çıkmadan önce ve çıktıktan sonra yapması gereken pek çok hizmet vardır.
1. SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ TARAFINDAN HASTALIK ÇIKMADAN ÖNCE ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER
1.1. Bulaşıcı ve salgın hastalıklarla ilgili olarak “İl Merkez İzleme ve Denetim Ekibi”nin oluşturulması:
Sağlık Müdürlüklerindeki Bulaşıcı Hastalıklar Şube Müdürlüğü’nde bulaşıcı hastalıkları izlemek ve çalışmaları denetlemek için bir ekip oluşturulacaktır. Bu ekip şu konulardan sorumlu olacaktır:
a. Salgınlar için erken uyarı sisteminin kurulması,
b. Muhtemel salgınlar için hareket planlarının hazırlanması,
c. Mevcut kaynakların (personel, malzeme, araç) kayıtlarının tutulması,
d. Salgın kontrolü konusunda personelin eğitiminin sağlanması,
e. Bulaşıcı hastalıkların görülmesi durumunda ve salgınlarda koordinasyonun sağlanması.
Bu ekip, epidemiyoloji, sağlık yönetimi, bulaşıcı hastalıklar, mikrobiyoloji ve çevre sağlığı konularında yetişmiş personelden oluşacaktır. Bu konularda yetişmiş personelin öncelikle Bulaşıcı Hastalıklar Şube Müdürlüğü’nde çalışmaları sağlanacaktır. Tüm zamanlı çalışma imkanı bulunamayan bu niteliklere haiz personel ise ikinci görev ile görevlendirilecektir. İl içinde, Bakanlığımız ve Hacettepe Üniversitesi işbirliğince düzenlenen EIS kursuna katılan personel varsa bu ekibin içinde yer almaları sağlanacaktır. Gerekli durumlarda bu ekibe teknik destek verecek tercihen Halk Sağlığı ile Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji alanındaki uzmanlar ve akademisyenler belirlenecek ve bu kişiler bilgilendirilecektir.
1.2. Mevcut durum
a. Hastalıklar: Sağlık kurumlarından gelen veriler düzenli bir şekilde değerlendirilecektir. Tüm vakaları belirlemek amacıyla, rutin bildirim sistemi sürveyans çalışmaları ile desteklenecektir.
b. Personel: İl içi personel durumu, personel hareketliliği ve personelin bilgi düzeyi belirlenecektir.
c. Malzeme ve araç: İlin envanteri düzenli olarak takip edilecektir.
d. Sağlık kurumlarından gelen veriler doğrultusunda il içindeki riskli bölgeler ve risk faktörleri belirlenmeye çalışılacaktır.
1.3. Personelin nitelik olarak yeterli hale getirilmesi
Merkez izleme ve denetim ekibi, ilgili şubelerle işbirliği yaparak sağlık personelinin hizmetiçi eğitimini tamamlayacaktır.
1.4. Malzeme ve araç desteği
Laboratuvarlar ve sağlık ocaklarının ihtiyaçları tamamlanacaktır.
1.5. Mevsime özel çalışma esaslarının belirlenmesi
Mevsim başlarında tüm sağlık kurumları ile bir toplantı düzenlenerek yaklaşmakta olan mevsimde hangi sağlık sorunları ile karşılaşılabileceği, bunlarla ilgili alınması gereken önlemler açıklanacaktır.
1.6. Halk eğitimi çalışmaları
Mevsim ya da aylara göre bulaşıcı hastalıklar ve ortaya çıkan problemlere yönelik halk eğitimi planlanacaktır. Halk eğitimi konusunda il içindeki kurumlarla (Milli Eğitim Müdürlüğü, Belediye, basın• yayın kuruluşları, Tarım Müdürlüğü, Müftülük, gönüllü kuruluşlar gibi) işbirliği yapılacaktır.
1.7. Sektörlerarası işbirliği
Bunların başında il ve ilçe hıfzısıhha kurullarının düzenli toplanmasının sağlanması ve bu toplantılarda hangi sektörün ne iş yapacağının karara bağlanması gelmektedir. Bunun dışında işbirliği yapılacak kurumlardan en önemlilerinden biri de Belediyelerdir. Belediyelerin yapamadığı işlerin neler olduğunun belirlenmesi ve nasıl yapılabileceğinin ortaya konulması gerekmektedir. Ayrıca ilde Milli Eğitim Müdürlüğü, Tarım ve Köyişleri Müdürlüğü, Çevre Müdürlüğü alt yapı ile ilgili diğer kurumlar (Devlet Su İşleri, İller Bankası, Özel İdare gibi) ile işbirliğine gidilecektir. Adı geçen kuruluşların dışında ilde işbirliği yapılacak pek çok sektör olduğu da unutulmamalıdır. İçme suyu kirliliği veya yetersiz klorlamalar oldukça önemli olup, konuyla ilgili olarak Belediyeler uyarılmalı ve bu husus İl Hıfzısıhha Kurulu’nda görüşülmeli ve alınan kararların takipçisi olunmalıdır.
İl Hıfzısıhha Kurulu toplandıkça alınan kararlarının bir örneği Bakanlığımıza gönderilecektir. İlgili kuruluşların yerine getirmedikleri ve hastalık riski taşıyan her husus Bakanlığımıza bildirilecektir.