2005/20 Gümrük Kanunu'nun 28/C Maddesi Hakkında Genelge

Konu ile ilgili olarak yapılan incelemelerden, bu tür işlemlerde;

İthalatçı/alıcı/lehdar ve finansör kuram arasında, belirli miktarda eşyanın finansör kurum tarafından satın alınarak lehtara (alıcı/ithalatçı) karına satılmasını öngören bir “İthalat Ticaret Finansman Anlaşması” yapıldığı,

Bu anlaşma ile finansörün söz konusu eşyayı satmayı, lehdarın da almayı taahhüt ettiği,

Yine bu anlaşma ile finansörün lehdarı kendi (finansör) adına onaylanan miktara (limite) kadar temsilcisi olarak tedarikçilerle akit yapmaya ve eşya alımı için sözleşme yapmaya yetkilendirmeyi kabul ettiği,

Finansöre ödenecek eşya bedelinin, yüklemenin toplam bedeli ve bir kar payından oluştuğu (kar payı oranı, örneğin “12 aylık libor + 3” şeklinde ifade edilebilir),

Lehtar tarafından eşya bedelinin ödenmesinin finansör tarafından yapılan ödemeden belirli bir süre sonra yapılmasının kararlaştırıldığı (örneğin 13 ay),

Mal alımı ile ilgili olarak, ithalatçı ile yurt dışında bulunan tedarikçi arasında bir anlaşma yapıldığı,

Mal faturasının keza satıcı tarafından lehdar/ithalatçı/alıcıya kesildiği ve ithalat işlemlerinin de bu alıcı tarafından gerçekleştirildiği anlaşılmıştır.

Bilindiği üzere, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 28 inci maddesi;

“İthal eşyasının fiilen ödenen veya ödenecek fiyatından ayırdedilebilmeleri koşuluyla aşağıdaki giderler gümrük kıymetine dahil edilmez:

c) İthal eşyasının satışıyla ilgili olarak bir finansman anlaşması uyarınca alıcı tarafından üstlenilen faiz giderleri;

(c) bendinde belirtilen hallerde, finansmanın satıcı veya bir başka kişi tarafından sağlanmış olmasına bakılmaz. Ancak, finansman anlaşmasının yazılı olarak yapılmış olması ve gerektiğinde alıcının;

- Eşyanın, fiilen ödenen veya ödenecek fiyat olarak beyan edilen fiyattan satıldığını,

- Söz konusu faiz oranının, finansmanın sağlandığı ülkede o tarihte bu tür bir işlem için geçerli olan faiz oranı seviyesini aşmadığını,

Kanıtlaması şarttır.”

Gümrük Yönetmeliğinin 37/h maddesinin 2 nci paragrafı;

“Mal bedelinin peşin ödenmemesi nedeniyle satıcıya ya da satıcı yararına her ne ad altında olursa olsun yapılan ödemelerden 44 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendindeki ve ikinci fıkrasındaki hükümlere uymayanlar fiilen ödenen ya da ödenecek fiyatın içindedir.”

Hükmünü amirdir.

Gümrük Kanununun mezkur hükmü ile ilgili Gümrük Kıymeti Komitesinin “Faiz giderlerinin İthal eşyasının gümrük kıymeti karşısındaki durumu” başlıklı 3.1 sayılı kararında da “Bu karar, finansman sağlayıcının satıcı, banka veya bir başka gerçek veya tüzel kişi olmasına bakılmaksızın uygulanır.” denilmektedir.

Bu çerçevede, ithalat işlemleri nedeniyle özel finans kuramlarına ödenen kar payının da, Gümrük Kanununun 28/c maddesine uygun olarak, ithal eşyasının satışı/satın alınmasının finansmanı nedeniyle üstlenildiği sonucuna varılmaktadır.

Bu itibarla, Gümrük Kanununun 28 inci maddesinde belirtilen koşulların yanı sıra, yukarıda bahsi geçen her iki sözleşmenin örneklerinin gümrük idaresine sunulması (aynı anlaşma kapsamında birden çok ithalat olması halinde, ithalatın aynı anlaşma kapsamında bulunduğunun beyan edilmesi ve anlaşılması şartıyla ilk ithalatta sunulması yeterlidir) koşuluyla, bu kapsamdaki giderlerin de Gümrük Kanununun 28/c maddesi kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir.

Bilgi ve gereğini rica ederim.