FAİZSİZ FİNANS DENETİM STANDARDI 3
BAĞIMSIZ DENETİM SÖZLEŞMESİNİN ŞARTLARI
Giriş
1. Bu Faizsiz Finans Denetim Standardının (FFDS) amacı, Fıkhı ilke ve kurallara uygun olarak faaliyet gösteren bir finansal kuruluşun finansal tablolarını denetlemek için bir denetçinin görevlendirilmesi (seçilmesi) hakkında standartlar oluşturmak ve rehberlik sağlamaktır.
Ana hususlar şunlardır:
(a) Faizsiz finans kuruluşuyla (müşteri) denetim sözleşmesinin şartlan üzerinde anlaşmaya varılması,
(b) Müşterinin, denetim sözleşmesinin şartlarını daha düşük güvence düzeyi sağlayan bir şartla değiştirme talebine denetçinin yanıtı.
Bu FFDS’de geçen "denetim” terimi “bağımsız denetimi”, “denetçi” terimi ise “bağımsız denetçi”yi ifade eder.
Bu FFDS’de, aynı numaralı paragraflarda, T kodlu paragraflar (örneğin 5 ve 5T) ülkemizde geçerli olan uygulamayı (Türkiye uygulamasını) göstermekte olup Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (Kurum) tarafından getirilen ilâve yükümlülükleri belirtmektedir. Söz konusu ilâve yükümlülükler, aynı numaralı paragrafta belirtilen alternatifleri azaltabilir, uygulama kapsamını genişletebilir veya denetçinin ilâve çalışma ile raporlama yapmasını gerektirebilir. T kodlu olmayan aynı numaralı paragraflar, Faizsiz Finans Denetim Standartlarının çevirisi olup denetçilerin uluslararası uygulamaya ilişkin farkındalıklarını korumak amacıyla aynen bırakılmıştır.
2. Denetçi ve müşteri, denetim sözleşmesinin şartları üzerinde anlaşmaya varır. Üzerinde mutabık kalınan şartlar, bir denetim sözleşmesiyle veya uygun şekle sahip başka bir sözleşmeyle kayıt altına alınır.
3. Bu FFDS’nin amacı, faizsiz finans kuruluşlarının finansal tablolarının denetimlerine ilişkin denetim sözleşmelerinin hazırlanmasında denetçiye rehberlik sağlamaktır. Bu standart, ilgili hizmetlere de uygulanabilir. Vergi, muhasebe ve yönetim danışmanlığı gibi diğer hizmetlerin sağlanması durumunda, bağımsız denetimi diğer hizmetlerden açık bir şekilde ayırmak için ayrı sözleşmeler düzenlenmesi uygun olabilir.
4. Bazı ülkelerde, denetimin amaçlan ve kapsamı ile denetçinin sorumlulukları mevzuatla düzenlenmektedir. Bu durumlarda dahi denetçi, denetim sözleşmelerinde söz konusu hususlara yer vererek müşterilerini bilgilendirebilir.
Denetim Sözleşmeleri
5. Denetime başlamadan önce yazılı bir denetim sözleşmesinin yapılması, denetimle ilgili yanlış anlamaları önleme bakımından müşteri ve denetçinin yararınadır.
5T. Denetim sözleşmesi yazılı olarak yapılır. Denetime başlamadan önce yazılı bir denetim sözleşmesinin yapılması, denetimle ilgili yanlış anlamaları önleme bakımından müşteri ve denetçinin yararınadır.
Denetim sözleşmesinin temel içeriği
6. Denetim sözleşmesi: denetçinin denetimi kabulünü, denetimin amacı ve kapsamını, denetçinin müşteriye karşı sorumluluklarının kapsamını ve denetçi taralından sunulacak raporun şeklini belgeler ve teyit eder.
6T. Denetim sözleşmesi; denetçinin denetimi kabulünü, denetimin amaçları ve kapsamını, denetçinin müşteriye karşı sorumluluklarının kapsamını, müşterinin sorumluluklarının kapsamını ve denetçi tarafından sunulacak raporun şeklini belgeler ve teyit eder.
Finansal tabloların denetiminin amacı
7. Finansal tabloların denetiminin amacı; denetçinin, finansal tabloların, tüm önemli yönleriyle faizsiz finans kuruluşunun faizsiz finans danışma komitesi (danışma komitesi) tarafından yayımlanan fetva, karar ve yönergelere, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (Kurum) tarafından yayımlanan Faizsiz Finans Muhasebe Standartlarına (FFMS’ler), ulusal muhasebe standartları ile uygulamalara ve faizsiz finans kuruluşunun faaliyet gösterdiği ülkede uygulanan mevzuata uygun olarak hazırlanıp hazırlanmadığına ilişkin olarak bir görüş vermesini sağlamaktır. Denetçinin görüşünü belirtmek için finansal tabloların, yukarıda belirtilenlere uygun olarak “doğru ve gerçeğe uygun bir görünüm sağlamaktadır/sağlamamaktadır” ifadesi kullanılır.
Yönetimin finansal tablolara ilişkin sorumluluğu
8. Finansal tablolar; etkin bir iç kontrol sisteminin sürdürülmesi, işlemlerin muhasebe kayıtlarına uygun bir şekilde kaydedilmesi, varlıkların korunması ve finansal tabloların genel sunumunun doğru ve gerçeğe uygun olmasından da sorumlu olan faizsiz finans kuruluşunun yönetiminin sorumluluğundadır.
9. Denetçi raporu, finansal tabloların ve finansal kuruluşun Fıkhî ilke ve kurallara uygun olarak faaliyet göstermesi yükümlülüğünün finansal kuruluşun yönetiminin sorumluluğunda olduğuna dair bir açıklama içerir. Denetçi, yönetimin faizsiz finans kuruluşunun danışma komitesi tarafından yayımlanan fetva, karar ve yönergelere uyup uymadığını doğrulamaktan sorumludur.
10. Faizsiz finans kuruluşunun yönetimi, kuruluşun danışma komitesi tarafından yayımlanan tüm fetva, karar ve yönergeleri ile diğer ilgili belgeleri (örneğin faizsiz finans kuruluşunun danışma komitesi raporları) denetçiye sağlar.