88031814-010[VUK-2019/05-17]-30270 Sayılı Özelge

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun, 61 inci maddesinde, "Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.

Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez." hükmü yer almıştır.

Aynı Kanunun, 65 inci maddesinde ise "Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.

Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır..." hükmüne yer verilmiştir.

Öte yandan, aynı Kanunun 94 üncü maddesinde; "Kamu idare ve müesseseleri, iktisadî kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadî işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya ziraî işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar.

1. Hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç), 103 ve 104 üncü maddelere göre,

2. Yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan ödemelerden (Noterlere serbest meslek faaliyetlerinden dolayı yapılan ödemeler hariç);

...

b) Diğerlerinden %20 " oranında vergi tevkifatının yapılacağı hükmü yer almaktadır.

Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun; 210 uncu maddesinde, serbest meslek erbabının kazanç defteri tutacağı, 236 ncı maddesinde ise serbest meslek erbabının, mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatı için iki nüsha serbest meslek makbuzu tanzim etmek ve bir nüshasını müşteriye vermek, müşterinin de bu makbuzu istemek ve almak mecburiyetinde olduğu hüküm altına alınmıştır.

Ayrıca, 13.11.2018 tarihli ve 30594 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerine Destekleme Ödemesi Yapılması Hakkında Tebliğin "Tanımlar" başlıklı 4 üncü maddesinde; " (1) Bu Tebliğde geçen;

...

ö) Serbest Tarım Danışmanı: Kendi nam ve hesabına çalışmak suretiyle tarımsal işletmelere, tarımsal danışmanlık hizmeti sunan ve Yönetmelikte belirtilen hükümlere göre sertifikalandırılan ve Uygulama Esaslarına göre yetkilendirilen kişileri,

...

u) Tarım danışmanı: Sivil toplum örgütlerinde, ziraat odalarında istihdam edilen ve Yönetmelikte belirtilen hükümlere göre sertifikalandırılmış kişileri,

ü) Tarımsal danışmanlık hizmetleri: Sivil toplum örgütleri, ziraat odaları ve serbest tarım danışmanlarınca tarımsal işletmelerin tarımsal bilgi, teknik ve yöntemler konusundaki ihtiyaçlarının zamanında ve yeterli düzeyde karşılanmasına yönelik olarak ücret karşılığında yürütülen hizmetleri,

...

ifade eder. " açıklamalarına yer verilmiştir.

Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar uyarınca;

- Tarımsal danışmanlık hizmeti veren kişilerin, bir işverene bağlılık ve devamlılık arz edecek hizmet sözleşmesine istinaden çalışmaları halinde elde edilen gelir ücret niteliği taşıdığından, yapılacak ödemeler üzerinden Gelir Vergisi Kanununun 94/1 maddesine göre,

-Tarımsal danışmanlık faaliyetinin gerçek kişilerce bir işverene bağlı olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılması halinde ise söz konusu faaliyet serbest meslek faaliyeti olarak değerlendirilerek, bunlara yapılan ödemeler üzerinden Gelir Vergisi Kanununun 94/2-b maddesine göre,

gelir vergisi tevkifatı yapılması gerekmektedir.

Buna göre; serbest tarım danışmanlığı faaliyetinizden elde ettiğiniz gelirin serbest meslek kazancı olarak değerlendirilmesi nedeniyle, serbest meslek kazanç defteri tutmanız ve mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatınız için iki nüsha serbest meslek makbuzu tanzim ederek bir nüshasını müşteriye vermeniz gerekmektedir.