Bilindiği üzere, 5828 sayılı 2009 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ve muhtelif kanunlarla bütçe işlemleri ile ilgili esas ve usulleri belirleme yetkisi Bakanlığımıza verilmiştir.
Bu çerçevede, bütçe uygulama sürecinde sadelik ve kolaylık sağlayarak kuruluşların hizmet sunumlarında daha etkin olabilmelerine imkân tanımak amacıyla bu sürecin ana unsurlarını oluşturan serbest bırakma, revize, ekleme ve aktarma gibi bütçe işlemlerine ilişkin aşağıdaki düzenlemelerin yapılması uygun görülmüştür.
I- Tanımlar
1. Ayrıntılı Harcama Programı (AHP): 5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde yer alan idarelerin aylar itibariyle yapabilecekleri harcamaları gösteren programı,
1.1. AHP (İcmal): Ekonomik sınıflandırmanın ikinci düzeyi itibariyle oluşturulan ayrıntılı harcama programını,
1.2. AHP (Detay): Tertip düzeyinde oluşturulan ayrıntılı harcama programını,
2. Ayrıntılı Finansman Programı (AFP): 5018 sayılı Kanuna ekli (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan idareler tarafından kullanılan ve içeriğinde giderin (ekonomik sınıflandırmanın ikinci düzeyinde), gelirin ve net finansmanın aylar itibariyle gerçekleşme hedefini gösteren programı,
2.1. AFP (Detay): AFP’nin gider kısmının tertip düzeyinde hazırlanması sonucunda oluşan AFP’yi,
3. Bloke ödenek: Bütçe ödeneklerinin AHP, AFP veya revize işlemleriyle aylara dağıtılmayan kısmını,
4. Revize işlemi: AHP ile AFP’nin gider, gelir ve net finansman bölümlerinde yıl içinde yapılacak her türlü değişiklik işlemini,
5. Serbest bırakma işlemi: AHP ve AFP yürürlüğe girmeden önceki dönemde aylık harcamalara ilişkin genelgeyle düzenlenen harcama izinlerinin yetersiz kaldığı durumlarda ödenek kullanımına izin veren işlemi,
6. Aktarma işlemleri: Belli bir tertibe tahsis edilmiş olan ödeneğin, 5018 sayılı Kanun, yılı bütçe kanunu ve diğer kanun hükümlerine dayanılarak bir tertipten düşülüp başka bir tertibe eklenmesi işlemlerini,
7. Ekleme işlemleri: İlgili kanunları gereğince, bütçede mevcut veya yeni açılacak bir tertibe ödenek ilave edilmesi işlemlerini,
7.1. Gelirli ödenek kaydı işlemleri: 5828 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin 6 ncı fıkrası veya diğer mevzuatta yer alan hükümler gereğince kaydedilecek gelirlerin bütçe ile ilişkisinin kurulması ve kullanımına imkân sağlanması amacıyla mevcut veya yeni açılacak tertiplere yapılacak ödenek kaydı işlemlerini,
7.2. Gelir fazlası karşılığı ödenek kaydı işlemi: 5828 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin 5 inci fıkrasına göre, özel bütçeli idareler ile düzenleyici ve denetleyici kurumların (B) işaretli cetvellerinde öngörülmeyen veya belirtilen tahmini tutarların üzerinde gerçekleşen gelirler karşılığı olarak mevcut veya yeni açılacak tertiplere yapılacak ödenek kaydı işlemlerini,
7.3. Likit karşılığı ödenek kaydı işlemi: 5828 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin 5 inci fıkrasına göre, özel bütçeli idareler ile düzenleyici ve denetleyici kurumların (F) işaretli cetvellerinde belirtilen ödenekleştirilmeyen finansman karşılıkları ile gerçekleşen finansman fazlaları karşılığı olarak mevcut veya yeni açılacak tertibe yapılacak ödenek kaydı işlemini,
7.4. Şartlı bağış ve yardımların ödenek kaydı işlemi: 5018 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesi gereğince, kamu idarelerine yapılan şartlı bağış ve yardımların bütçeye gelir kaydedilen tutarları karşılığı ilgili tertibine ödenek kaydedilmesi işlemini,
7.5. Diğer ödenek kaydı işlemleri: Bu bölümde tanımlanan ekleme işlemlerinin dışında kalan ekleme işlemlerini,
8. Ödenek devri işlemi: Harcanmayan kısmının ertesi yıla devredeceği ilgili kanunlarla hüküm altına alınmış olan her türlü ödeneğin bütçe ile ilişkisinin kurulması ve kullanımına imkân sağlanması amacıyla mevcut veya yeni açılacak bir tertibe eklenmesi işlemini,
8.1. Akreditif artığı karşılığı ödenek kaydı işlemi: 5018 sayılı Kanunun 35 inci maddesi gereğince, önceki yıllarda açılmış akreditiflere ilişkin devredilen kredi artıklarının yılı bütçesinin ilgili tertiplerine ödenek kaydı işlemini,
8.2. Yüklenme artığı karşılığı ödenek kaydı işlemi: 5018 sayılı Kanunun 35 inci maddesi gereğince, önceki yıllardan devredilen yüklenme artıklarının yılı bütçesinin ilgili tertiplerine ödenek kaydı işlemini,
8.3. Devreden dış proje kredileri karşılığı ödenek kaydı işlemi: 4749 sayılı Kanunun 14 üncü maddesi gereğince, dış proje kredilerinin önceki yılda harcanamayan miktarının yılı bütçesine ödenek kaydı işlemini,
8.4. Şartlı bağış ve yardımların devri işlemi: 5018 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesi gereğince, geçmiş yıllarda şartlı bağış ve yardım olarak kaydedilmiş ödeneklerden önceki yılda harcanamamış olan tutarların yılı bütçesinin ilgili tertiplerine devren ödenek kaydı işlemini,
8.5. Diğer ödenek devri işlemi: 5828 sayılı Kanunun 12 nci maddesi gereğince, önceki yılda harcanamayan ödeneklerin yılı bütçesinin ilgili tertiplerine devren ödenek kaydı işlemini,