Seri No : 178 Gelir Vergisi Genel Tebliği

Ancak, Bakanlığımıza intikal eden olaylardan, uygulamada tereddüte düşüldüğü anlaşılan aşağıdaki konular ile diğer bazı hususların açıklanması gerekli görülmüştür.

A - ÖZEL GİDER İNDİRİMİNE AİT BİLDİRİMİN ŞEKİL VE MUHTEVASI :

Özel gider indirimine ait bildirimin şekil ve muhtevası, 176 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ekinde yayınlanmıştı. Ancak, bu bildirimin şekil ve muhtevası yeniden düzenlenerek, bu Tebliğ ekinde yer almıştır (EK: 1/a, 1/b).

Bu bildirim, örneğine uygun olarak, torba zarf şeklinde çoğaltılıp kullanılacaktır.

Özel gider indiriminden yararlanacak olanlar, bu bildirimin, "özel gider indirimine esas olan belgelerle" ilgili arka yüzünü doldururlarken, harcama belgelerinin adedi 50'den fazla ise, bildirimin arka yüzünün fotokopisini çekerek, her bir belgenin yazılabileceği kadar yaprak kullanacaklardır. Zarfın arka yüzünde yer alan genel toplam, her bir yaprağın toplamını da ihtiva edecek şekilde yazılacaktır.

B - İŞVERENLERCE DÜZENLENECEK OLAN ÖZEL GİDER İNDİRİMİNE AİT BORDRONUN ŞEKİL VE MUHTEVASI :

İşverenlerce düzenlenecek olan "Özel Gider İndirimine Ait Bordro"nun şekil ve muhtevası yeniden düzenlenmiş olup, ek 2'dedir.

İşverenler bu bordroyu, fiilen çalışan ücretliler için ayrı; emekli olanlar, işten ayrılıp da başkaca bir işveren nezdinde çalışmayanlar ile ölenler için ayrı düzenleyeceklerdir.

C - HALEN ÇALIŞMAKTA OLAN ÜCRETLİLERİN ÖZEL GİDER İNDİRİMİNDEN DOĞAN VERGİ FARKI İLE İLGİLİ YAPILACAK İŞLEMLER :

1. Özel Gider İndiriminden Doğan Vergi Farkının Hesaplanması :

Ücretliler, 1 Ocak - 31 Aralık dönemine ait biriktirdikleri harcama belgelerini ertesi yılın Ocak ayınin 20'si (Örneğin 1994 yılı için 1995 yılının 20 Ocak) akşamına kadar özel gider indirimine ait bildirim ile işverenlerine verecekler; işverenler de ücretlilerin kendilerine ibraz ettikleri bildirim ve belgelere dayanarak Ocak ayının sonuna kadar özel gider indirimine ait bordroyu düzenleyeceklerdir. İşverenler, ücretlilerin özel gider indiriminden doğan vergi farkını, bu bordroda göstereceklerdir. Bu vergi farkı, ücretlilere (ücretin ait olduğu aya ve niteliğine bakılmaksızın), 1 Şubat tarihinden itibaren ödenecek ücretlerden kesilecek gelir vergisinden mahsup edilecektir. Mahsup edilecek vergi farkı o ayda ücretlerden kesilen gelir vergisinden fazla olmayacaktır. Aşması halinde ise aşan kısım, izleyen aylarda ödenen ücretlerden tevkif edilen gelir vergisinden mahsup edilecektir.

Mahsup edilecek bu tutar, işverenlerce ücret bordrosunda gösterilmeyecek, özel gider indirimine ait bordronun mahsup edilecek vergi (Şubat, Mart, Nisan ve Mayıs aylarına ait) sütunlarında gösterilecektir. Bu aylarda mahsup edilemeyen vergi farkının, takip eden aylar için açılacak sütunlarda gösterilmek suretiyle mahsubu sağlanacaktır.

ÖRNEK 1 :

(A) Kurumunda çalışan bir ücretlinin özel gider indiriminden doğan vergi farkı 3.000.000 liradır. Bu ücretliye 1995 yılı Şubat ayında ödenecek olan ücretten tevkif edilecek gelir vergisi de 4.000.000 liradır. İşveren, bu ücretlinin ücret bordrosunu hazırlayacak ve bordroda Şubat ayına ait tevkif edilecek gelir vergisini ötedenberi olduğu gibi 4.000.000 lira olarak gösterecektir. Ücretlinin özel gider indiriminden doğan vergi farkı ise, özel gider indirimine ait bordroda gösterilecektir. Ücretlinin Şubat ayına ait gelir vergisi, özel gider indiriminden doğan vergi farkından fazla olduğu için, Şubat ayı içinde mahsup edilecek tutar sütununda 3.000.000 lira gösterilecek ve bu tutar, ücretliye Şubat ayına ait net ücretine eklenerek ödenecektir. Böylece, mahsup işlemi, özel gider indirimine ait bordroda gösterilecektir.

ÖRNEK 2 :

(B) Kurumunda çalışan bir ücretlinin özel gider indiriminden doğan vergi farkı 4.000.000 lira, bu ücretlinin 1995 yılı şubat ayına ait ücretinden tevkif edilecek gelir vergisi ise 2.500.000 liradır.

Bu ücretlinin özel gider indiriminden doğan vergi farkı, Şubat ayına ait tevkif edilecek gelir vergisinden fazla olduğu için, özel gider indirimine ait bordronun Şubat ayı mahsup sütununda 2:500.000 lira gösterilecek ve bu tutar ücretliye Şubat ayına ait net ücretine eklenerek ödenecektir. Şubat ayında mahsup edilemeyen (4.000.000 - 2.500.000 =) 1.500.000 lira ise, Mart ayı mahsup sütununda gösterilmek suretiyle, Mart ayında ücretliye ödenecektir.

Öte yandan, özel gider indirimi uygulamasında, ücretlilerin bir takvim yılı içindeki ücret matrahları esas alınacaktır. Bu nedenle, tahakkuk ve ödemesi Aralık ayı içinde yapılan ücret ödemelerinin bir kısmının bu aya, bir kısmının da takip eden yılın Ocak ayına ait olması halinde, bu ücretin matrahının tamamının Aralık ayına ait matrah olarak kabul edilmesi gerekir.