Seri No: 243 Gelir Vergisi Genel Tebliği

İndirim oranı; Vergi Usul Kanununa göre o yıl için tespit edilmiş olan yeniden değerleme oranının, aynı dönemde Devlet tahvili ve Hazine bonosu ihalelerinde oluşan bileşik ortalama faiz oranına bölünmesi suretiyle tespit edilmektedir.

Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre 2001 yılı için tespit edilmiş olan yeniden değerleme oranı % 53,2'dir.⁽¹⁾

Aynı dönemde Devlet tahvili ve Hazine bonosu ihalelerinde oluşan bileşik ortalama faiz oranı ise % 104,9'dur.

Buna göre, 2001 yılı gelirlerine uygulanacak indirim oranı (% 53,2 / % 104,9=) % 50,7 olmaktadır.

2-2001 Takvim Yılında Elde Edilen Menkul Sermaye İratlarının Beyanı

2001 takvim yılında elde edilen menkul sermaye iratlarının yıllık beyanname ile beyan edilip edilmeyeceğinin tespitinde aşağıdaki hususların dikkate alınması gerekmektedir.

-Gelir Vergisi Kanununun geçici 55 inci maddesi hükmü uyarınca, vergi kesintisine tabi tutulmuş olan mevduat faizleri, özel finans kurumlarınca kar ve zarara katılma hesabı karşılığında ödenen kar payları ve repo gelirleri ile menkul kıymetler yatırım fonlarının katılma belgelerine ödenen kar payları tutarı ne olursa olsun beyan edilmeyecektir.

-26.7.2001 tarihinden itibaren ihraç edilmiş Devlet tahvili ve Hazine bonosu faiz gelirlerinin Gelir Vergisi Kanununun geçici 59 uncu maddesine göre vergiden istisna edilen kısmı beyan edilmeyecektir. (İstisna uygulamasına ilişkin açıklamalar Tebliğin 4 üncü bölümünde yer almaktadır.)

-7.10.2001 tarihinden itibaren düzenlenen şahıs sigorta poliçeleri dolayısıyla elde edilen ve 4697⁽²⁾ sayılı Kanunla Gelir Vergisi Kanunu'nun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasına eklenen 15 numaralı bentte tanımlanan menkul sermaye iratları beyan edilmeyecektir.

-Yukarıda belirtilenler dışında kalan ve gayri safi tutarları toplamı 4.900.000.000 TL'yi aşmayan menkul sermaye iratlarından, vergi kesintisine tabi tutulmuş olanlar ile vergi alacağı dahil kurumlardan elde edilen kar payları beyan edilmeyecektir.

-Menkul sermaye iratları toplamının 4.900.000.000 TL'yi aşıp aşmadığının tespitinde indirim oranı ve istisna uygulanabilecek menkul sermaye iratlarının, indirim oranı ve istisna uygulandıktan sonra kalan kısımlarının dikkate alınması, bu iratların beyan edilmesinin gerektiği durumlarda ise indirim oranı ve istisna uygulandıktan sonra kalan kısımlarının beyan edilmesi gerekmektedir.

-Vergi kesintisine tabi olmayan menkul sermaye iratlarının, tutarına bakılmaksızın beyan edilmesi gerekmektedir.

3-İndirim Oranı Uygulanarak Beyan Edilecek Menkul Sermaye İratları

2001 takvim yılında elde edilen menkul sermaye iratlarından;

-Gelir Vergisi Kanununun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının 5 numaralı bendinde sayılan her nevi tahvil ve Hazine bonosu faizleri ile Toplu Konut İdaresi, Kamu Ortaklığı İdaresi ve Özelleştirme İdaresine çıkarılan menkul kıymetlerden sağlanan gelirler,

-Her nevi alacak faizleri,

-Menkul kıymetler yatırım ortaklıklarından sağlanan kar payları,

indirim oranı uygulanmak suretiyle beyan edilecektir.

Dövize, altına veya başka bir değere endeksli menkul kıymetler ile döviz cinsinden ihraç edilen menkul kıymetlerden elde edilen menkul sermaye iratlarının beyanında indirim oranının uygulanması mümkün bulunmamaktadır.

Ticari işletmelere dahil kazanç ve iratlar için indirim oranı uygulanması söz konusu değildir.

4-26.07.2001 Tarihinden Sonra İhraç Edilen Devlet Tahvili ve Hazine Bonolarından Elde Edilen Gelirlerde İstisna Uygulaması

Gelir Vergisi Kanununa 4710⁽³⁾ sayılı Kanunla eklenen geçici 59 uncu madde hükmü ile 26.07.2001-31.12.2002 tarihleri arasında ihraç edilen Devlet tahvilleri ve Hazine bonolarının faiz gelirleri ve elden çıkarılmasından sağlanan diğer kazançlar toplamının 2001 yılında 50 milyar lirası gelir vergisinden istisna edilmiştir. İstisna kapsamına giren söz konusu kazançlar için yıllık beyanname verilmeyeceği gibi, diğer gelirler dolayısıyla verilecek yıllık beyannameye de bu kazançlar dahil edilmeyecektir.