Bu doküman Resmi Gazete dışında bir kaynakta yayınlanmıştır. Konsolide metin çalışmaları ilgili kaynak güncellendikçe sağlanabilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 91 ve 113 üncü maddelerinde, 484 sayılı Kanunla yapılmış olan değişikliklerin, 1963 takvim yılı gelirleri için verilen beyannameler hakkında da uygulanacağı ve bu uygulamanın ne suretle yerine getirileceğinin Bakanlığımızca tâyin ve tespit olunacağı, sözü edilen kanunun geçici 4 üncü maddesinde açıklanmıştır.
Yapılan değişikliklerin mahiyeti, 64 seri numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliğinde etraflıca izah edilmiştir.
484 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesindeki yetkiye istinaden 1963 takvim yılı gelirleri dolayısiyle verilen beyannameler üzerinde gider esası bakımından olunacak işlem aşağıda belirtilmiştir.
A - Gider esasına tabi mükellefler ve bunların 1963 takvim yılı için verdikleri gelir beyannamelerinin ayrılması:
1. Gider esasına tabi mükellefler:
Gelirleri için yıllık beyanname vermek zorunluğunda olan gelir vergisi mükellefleri, bu beyannamelerinde bir kısım özel mahiyetteki giderlerini bildirmeye mecburdurlar.
Dar mükellefiyete tabi olanlar, 193 sayılı Kanunun 87 nci maddesi gereğince ihtiyarî toplama hakkından faydalanan menkul ve gayrimenkul sermaye iradı sahipleri, ücret erbabı ve geliri, götürü gider usulüne göre tespit olunan ziraî kazançlar ile, sair kazanç ve iratlardan ibaret bulunanlar bu mecburiyetin dışında tutulmuştur.
2. Ekipler teşkili:
İşin ehemmiyet ve şümulü ve gider esasında yapılmış olan değişikliklerin ilk uygulama yılı olması sebebiyle, ortalama kâr haddi esası ile ilgili çalışmalarda olduğu gibi evvelemirde Defterdarlıklarca bu konuda da bir çalışma programı hazırlanmalıdır.
Vergi Dairesi Müdürü (Vergi Dairesi olmayan yerlerde mahallin en büyük mal memuru) ile lüzumu kadar kontrol memurundan terekküp eden birer ekip teşkil edilmeli ve bu ekibe yeteri derecede yardımcı temin olunmalıdır.
İşlerin, tespit olunan iş programları dahilinde yürütülüp yürütülmediği, bizzat Defterdarlar ve yardımcıları tarafından sık sık kontrol ve murakabe edilmelidir.
Gider esası ile ilgili kanun hükümleri, Genel Tebliğler ve bu tebliğin esasları hakkında ilgililer aydınlatılmalı, belirecek tereddütlerin bizzat yerinde halline çalışılarak lüzumsuz yazışmalarla işlerin sürüncemede kalması önlenmelidir.
3. Beyannamelerin ayrılması:
1963 takvim yılı gelirleri için verilmiş olan yıllık beyannamelerden, gider esası yönünden ele alınacaklar, bilgi fişleri ve kot klâsörlerinden, bunlar kâfi gelmediği ahvalde bizzat mükellef dosyalarından tefrik edilmelidir.
Gerek ekiplerin teşkili, gerekse beyannamelerin tefriki işi, ortalama kâr haddi bakımından yapılacak çalışmalarla birlikte yürütülmeli, zaman kaybından ve personel israfından kaçınılmalıdır.
B - 484 sayılı Kanuna göre bildirilmesi ön görülen giderler:
1. Bildirilmesi gerekli giderler:
484 sayılı Kanunla, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun gider bildirimine ait 91 inci maddesi değiştirilmiştir.
Değişik hükme göre, yeni bazı nev'i giderlerin daha bildirilmesi gerekmektedir. Bu giderler geçim, ısıtma, aydınlatma, telefon giderleri ile dernek ve kulüplere ödedikleri aidatlardır.
İşletmede istihsal olunan ziraî mahsûllerden, teşebbüs sahibi ile eş ve velâyet altındaki çocuklar tarafından istihlâk olunanlar, geçim gideri bildiriminin dışında tutulmuştur.
Ayrıca, 91 inci maddenin değiştirilmesinden evvelki hükmünde "ikametgâh kiraları"ndan bahsedilmişken, yeni hükümde bu bildirim; biraz daha genişletilerek "iş yeri dışında kalan yerler için ödenen kiralar" şeklinde tâyin olunmuştur.
Bildirilmesi istenilen diğer giderler ismen aynı olmakla beraber şümulü genişletilmiştir. Şöyle ki: bu giderlerden, mükellefle birlikte eş ve çocuklarla diğer kimseler için yapılanlarda bildirilecektir.
2. Mükelleflerin, yeni hükümlere göre, giderlerini bildirmeye davet olunması:
Gider bildiriminde bulunacakların tefriki işi tamamlandıktan sonra bunlar; tebliğe ilişik yazı nümunesine göre (nümune 1) ve belirtilen süre içinde yeni hükümlere göre gider bildiriminde bulunmağa davet olunacaklardır.
Bilgi isteme süresi, mükelleflerin durumuna ve bulundukları mahalle göre tâyin olunur. Şu kadarki bu süre 15 günden aşağı olmıyacaktır.
Vergi dairesinin çağırısına cevap veren mükelleflerin cevap yazıları, dosyalarına bağlanır ve ayrıca mahiyeti aşağıda belirtilen takip cetveline cevabın alındığı işaretlenir.
C - Beyannamelerin gider bildirimi yönünden incelenmesi:
Mükelleflerin, 1963 takvim yılına ait olarak yeni hükümlere göre yaptıkları gider bildirimleri incelenir. Bu inceleme, gider bildirimlerine ait vergi dairesinin yazısına cevap alındıkça ve derhal yapılır.
1. 1963 takvim yılına ait beyannamelerde hiç gider bildiriminde bulunulmamış olması veya bir kısım giderlerin bildirilmemiş olması:
Gider bildirimine tabi mükellefler yeni hükümlere göre gider bildiriminde bulunmağa çağırıldıklarına göre, artık evvelce, gelir beyannamelerinde gider bildiriminde bulunmamış olmaları veya eksik bildirimde bulunmaları üzerinde durulmamak lâzım gelir.