Türkiye Muhasebe Standardı 8
Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerinde Değişiklikler ve Hatalar
Amaç
1. Bu Standardın amacı; muhasebe politikalarının seçilmesine ve değiştirilmesine ilişkin kıstasları belirlemek, muhasebe politikalarındaki ve muhasebe tahminlerindeki değişiklikler ile hataların düzeltilmesine ilişkin muhasebeleştirme esaslarını ve açıklamaları düzenlemektir. Bu Standart, işletmelerin finansal tablolarının ihtiyaca uygunluğu ve güvenilirliği ile dönemler itibarıyla ve diğer işletmelerin finansal tablolarıyla karşılaştırılabilirliğini artırmayı amaçlar.
2. Muhasebe politikalarındaki değişikliklerle ilgili olanlar dışındaki muhasebe politikalarına yönelik açıklama hükümleri, TMS 1 Finansal Tabloların Sunuluşu'nda düzenlenmektedir.
Kapsam
3. Bu Standart, muhasebe politikalarının seçimi ve uygulanması ile muhasebe politikalarındaki değişikliklerin, muhasebe tahminlerindeki değişikliklerin ve geçmiş dönem hatalarına ilişkin düzeltmelerin muhasebeleştirilmesinde uygulanır.
4. Muhasebe politikalarındaki değişikliklerin uygulanması için yapılan geriye dönük düzeltmeler ve geçmiş dönem hatalarının düzeltilmesi sonucunda ortaya çıkan vergi etkileri, TMS 12 Gelir Vergileri uyarınca muhasebeleştirilir ve açıklanır.
Tanımlar
5. Aşağıdaki terimler bu Standartta, karşılarında belirtilen anlamlarıyla kullanılmıştır:
Muhasebe politikaları: Finansal tabloların hazırlanmasında ve sunulmasında uygulanan belirli ilkeler, esaslar, teamüller, kurallar ve uygulamalardır.
Muhasebe tahminleri: Finansal tablolardaki ölçüm belirsizliği içeren parasal tutarlardır.
Türkiye Finansal Raporlama Standartları (TFRS'ler): Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından aşağıdaki adlarla yayımlanan Standart ve Yorumlardır:
(a) Türkiye Finansal Raporlama Standartları,
(b) Türkiye Muhasebe Standartları,
(c) TFRS Yorumları ve
(d) TMS Yorumları.1
1 TFRS’lerin tanımı 2010 yılında UFRS Vakfı’nın yapısındaki değişiklik sonucu meydana gelen isim değişikliğinden sonra değiştirilmiştir.
Önemli: TMS 1’in 7’nci paragrafında tanımlanmıştır ve bu Standartta aynı anlamda kullanılmaktadır.
Geçmiş dönem hataları: Geçmiş dönem veya dönemlere ait finansal tablolarda, aşağıdaki niteliklere sahip güvenilir bilginin kullanılmaması ya da yanlış kullanılmasından kaynaklanan eksiklik veya yanlışlıklardır:
(a) Geçmiş dönem veya dönemlere ait finansal tabloların yayımlanması için onaylandığı tarihte mevcut olan ve
(b) Söz konusu finansal tabloların hazırlanması ve sunulması sırasında elde edilmiş ve dikkate alınmış olması makul bir şekilde beklenebilecek olan.
Bu tür hatalar; matematiksel hataların, muhasebe politikalarının uygulanmasında yapılan hataların, olayların yanlış yorumlanmasının veya gözden kaçırılmasının ve hilelerin etkilerini içerir.
Geriye dönük uygulama: Yeni bir muhasebe politikasının, işlem, diğer olay ve koşullara bu politika baştan beri kullanılıyormuş gibi uygulanmasıdır.
Geriye dönük yeniden düzenleme: Geçmiş dönem hataları hiç yapılmamış gibi, finansal tablo unsurlarına ilişkin tutarların finansal tablolara alınmasında, ölçümünde ve açıklanmasında düzeltmelerin yapılmasıdır.
Mümkün olmama: Bir hüküm makul olan her türlü çaba gösterilmesine rağmen uygulanamıyorsa, o hükmün uygulanması mümkün değildir. Aşağıdaki durumların varlığı halinde, belirli bir geçmiş dönem için, muhasebe politikasındaki bir değişikliğin geriye dönük uygulanması veya bir hatanın düzeltilmesi için geriye dönük yeniden düzenleme yapılması mümkün değildir:
(a) Geriye dönük uygulamanın veya geriye dönük yeniden düzenlemenin etkilerinin belirlenememesi,
(b) Geriye dönük uygulamanın veya geriye dönük yeniden düzenlemenin, yönetimin ilgili dönemdeki niyetinin ne olabileceğine yönelik varsayımların yapılmasını gerektirmesi veya
(c) Geriye dönük uygulamanın veya geriye dönük yeniden düzenlemenin, tutarlar için önemli tahminlerin yapılmasını gerektirmesi ve bu tahminlere ilişkin aşağıdaki niteliklere sahip bilgilerin objektif bir şekilde diğer bilgilerden ayırt edilmesinin imkânsız olması:
(i) Bu tutarların finansal tablolara alındığı, ölçüldüğü veya açıklandığı tarihte (veya tarihlerde) mevcut olan durumlar hakkında kanıt sağlayan ve
(ii) İlgili geçmiş döneme ait finansal tabloların yayımlanması için onaylandığı tarihte mevcut olan.
İleriye yönelik uygulama: Muhasebe politikasındaki bir değişikliğin ileriye yönelik uygulanması ve muhasebe tahminlerindeki bir değişikliğin etkilerinin ileriye yönelik olarak finansal tablolara yansıtılması sırasıyla aşağıdakileri ifade eder: