4208 sayılı Karaparanın Aklanmasının Önlenmesine Dair Kanunun 15’inci maddesine istinaden Bakanlar Kurunlu’nca çıkarılan, 2 Temmuz 1997 tarih ve 23037 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 4208 sayılı Kanunun Uygulanmasına ilişkin Yönetmeliğin, 25.12.1997 tarih ve 97/10419 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına göre yayımlanmış Yönetmelik ile değişen 12 ve 14’üncü maddelerinde şüpheli işlemlerle ilgili esaslar düzenlenmiştir. Anılan maddeler uyarınca şüpheli işlemlerin tespiti ile bildirim usul ve esaslarını belirleme yetkisi Mali Suçlan Araştırma Kurulu Başkanlığı’na verilmiştir. Bu yetkiye istinaden, şüpheli işlemlerin bildirim usul ve esasları aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.
I - ŞÜPHELİ İŞLEMLERİ BİLDİRMEK ZORUNDA OLAN YÜKÜMLÜLER
4208 sayılı Kanunun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 3 ve 12’nci maddelelerine göre, aşağıda sayılan kişi ve kuruluşlar şüpheli işlemleri bildirmek zorundadırlar.
1) Bankalar,
2) Özel finans kurumları,
3) Bankalar dışında asli faaliyeti kredi kartı ihraç etmek olan kurumlar,
4) Ödünç para verme işleri hakkındaki mevzuat kapsamındaki ikrazatçılar, finansman şirketleri, faktoring şirketleri,
5) 7397 sayılı Sigorta Murakabe Kanunu kapsamındaki sigorta ve reasürans firketleri,
6) İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Takas ve Saklama Bankası A.Ş,
7) Sermaye piyasası aracı kurumlan ve portföy yönetim şirketleri,
8) Yatırım fonu yöneticileri,
9) Yatınm ortaklıkları,
10) Kıymetli madenler borsası aracı kuruluşları,
11) Kıymetli maden, taş veya mücevherlerin alım-satımını yapanlar,
12) Kambiyo mevzuatında belirtilen yetkili müesseseler,
13) Posta İşletmesi Genel Müdürlüğü dahil her türlü posta ve kargo şirketleri,
14) Finansal kiralama şirketleri,
15) Ticaret amacıyla gayrimenkul alım-satımı ile uğraşanlar veya buna aracılık edenler,
16) Talih oyunları salon işletmeciliği yapanlar,
17) İş makineleri dahil her türlü deniz, hava ve kara nakil vasıtalarının alım-satımı ile uğraşanlar,
18) Tarihi eser, antika, sanat eseri koleksiyoncuları ve alım-satımı ile uğraşanlar veya bunların müzayedeciliğini yapanlar,
19) Spor kulüpleri.
20) Noterler,
21) Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü,
22) Tapu Sicil Müdürlüğü,
23) Türkiye Jokey Kulübü.
Şüpheli işlem bildirimine ait yükümlülük, gerçek kişilerin bizzat kendileri, tüzel kişilerin Kanuni temsilcileri, tüzel kişiliği bulunmayanların ise yöneticiler veya bunlar tarafından yetkili kılınan görevlilerce yerine getirilir.
Bildirim, şüpheli işlemleri bildirmek zorunda olanlara ait şube, acente, temsilci ve ticari vekilleri ve benzerleri tarafından yapılır.
Yabancı kişi veya kuruluşların Türkiye’de faaliyet gösteren birimlerinin (şube, acente gibi) yükümlü olması durumunda, şüpheli işlemlere ilişkin bildirim bu birimler tarafından verine getirilir.
II - ŞÜPHELİ İŞLEMLER
A - Şüpheli işlemin tanımı
Şüpheli işlem, yukarıda sayılan yükümlüler nezdinde veya bunlar aracılığı ile yapılan veya yapılmaya teşebbüs edilen işlemlere konu para ve para ile temsil edilebilen değerlerin yasadışı yollardan elde edildiğine dair herhangi bir bilgi, şüphe veya şüpheyi gerektirecek bir hususun olması halıdır.
B - Şüpheli işlem tipleri
Aşağıdaki işlemler şüpheli işlem olarak değerlendirilecektir.
1- İşlem yapılırken normalde herkesin vermesi gereken bilginin verilmesinde isteksiz davranılması, kimlik bilgilerinin edinilmesinde zorluklarla karşılaşılması, çok az veya gerçek dışı bilgi verilmesi, sahteliğinden şüphe edilen belge ibraz edilmesi, malı durumla ilgili yanıltıcı beyanlarda bulunulması, yapılan işlemin beyan edilen amaca uygun düşmemesi,
2- Uyuşturucu ve kaçakçılık gibi suçlar ile terörist organizasyonların mevcut olduğu ülkelerden ve sınırötesi merkezlerden (offshore-centres) veya bu ülke ve merkezlere normal olmayan büyük meblağlı transferlerin yapılması,
3- Kişinin banka ve diğer yükümlüler nezdindeki hesaplarında anormal bir artışın tespit edilmesi ve bu hesaplarda büyük miktarlarda atıl paraların tutulması,
4- Müşterinin sürekli iş yaptığı veya para gönderdiği adresler dışındaki adres ve hesaplara, şüpheyi gerektirecek şekilde önemli ölçüde para transfer etmesi,
5- Kötü bir ünü olan, belli bir iş kaynağı, ticari geçmişi ve alt yapısı olmayan bir kimse adına veya hesabına büyük miktarlarda nakit hareketlerinin olması veya yurtdışından büyük miktarlarda nakit gelmesi,
6- Genelde bir hesap kullanılmaksızın, yurtdışından veya yurtdışna önemli miktarlarda para transferi yapılması, yeterli açıklama yapılmadan, elektronik fon transferlerinin gerçekleştirilmesi ve bunların nakit olarak ödenmesinin istenmesi,
7- Kişinin aynı yükümlü nezdinde, alışılmadık bir şekilde birden fazla hesabının olması ve bu hesaplar toplu olarak ele alındığında büyük meblağlara ulaşılması veya aynı hesapta toplanabilecek tutarların parçalara bölünerek ayrı ayrı hesaplarda tutulması veyahut devamlı bilgi verme kapsamına dahil olmamak amacıyla işlem miktarının, bildirimin yapılmayacağı tutara düşürülmesi,
EN
TR
