Seri: XI ; No: 6 Menkul Kıymetler Yatırım Fonları Malî Tabloları ve Raporlarına İlişkin İlke ve Kurallar Hakkında Tebliğ (mülga)

Kavramlar

Bu Tebliğde geçen:

Kurul: Sermaye Piyasası Kurulu'nu,

Fon: Menkul Kıymetler Yatırım Fonu'nu

Mali Tablolar: Menkul Kıymetler Yatırım Fonlarına İlişkin Bilanço, Gelir Tablosu, Fon Portföy Değeri Tablosu, Fon Toplam Değeri Tablosu ile bunların ek ve dipnotlarını,

Raporlar: Menkul Kıymetler Yatırım Fonlarına İlişkin Günlük, Aylık ve Yıllık Raporları,

ifade eder.

MALİ TABLOLARA İLİŞKİN UYGULAMA ESASLARI

Uygulama esasları

Fon mali tablolarının hazırlanmasında, bu Tebliğ ile Fon içtüzüğü hükümlerine uyulması zorunludur.

Fon mali tablolarının hazırlanmasında dayanak teşkil eden hesapların işleyişinde, bu Tebliğ'in 5 nolu ekinde yer alan hesap plânına uyulur.

Muhasebe kayıtları

Fon portföyünde bulunan menkul kıymetlerin alım ve satımı, katılma belgelerinin alım ve satımı, fonun gelir ve giderleri ile fonun diğer işlemleri yapıldıkları gün itibariyle muhasebeleştirilir. Yapılan muhasebe kaydı, her bir işlem itibariyle, yapılan işlemin miktar, birim fiyat ve toplam tutarını göstermek ve gerekli açıklamaları içermek zorundadır. Menkul kıymetlerin alım ve satımına ilişkin muhasebe kayıtlarında, bu menkul kıymetler için düzenlenen alım satım emri belgesinin tarih ve numarasının belirtilmesi de zorunludur.

Muhasebe kayıtlarına yansıyan günlük işlemler, yasal defterlere toplam tutarları ile kaydediliyor ise, işlemin ayrıntıları ilgili yardımcı defter ve kayıtlarda gösterilir. Yardımcı defter ve kayıtlarda işlemin açıklaması, yevmiye ve muhasebe fiş numarası ile karşı hesabın da belirtilmesi gerekir.

Hesapların işleyişi

Fon muhasebesinde kullanılacak hesaplar aşağıda belirtilen ilkeler çerçevesinde işletilir.

a) Menkul Kıymet Alımı

Fona satın alınan menkul kıymetler, alış bedeli ile "Menkul Kıymetler Hesabı"nın, alınan menkul kıymetlerin nitelikleri dikkate alınarak açılacak alt hesaplarına borç kaydedilir.

b) Menkul Kıymetler Değer Artış veya Azalışı

Fon potföyündeki menkul kıymetler ihraçcı kurum türleri, tertibi ve iskonto oranları gibi ayırıcı özellikleri dikkate alınarak açılacak ayrı hesaplarda her gün itibari ile fon içtüzüğü hükümlerine göre değerlenir. Menkul kıymetin fon içtüzüğü hükümlerine göre tespit edilen toplam değeri, aynı menkul kıymet hesabının borç bakiyesinden fazla ise bu fark, "Menkul Kıymetler Hesabı"na borç, "Katılma Belgeleri Değer Artış/Azalışı Hesabı'na alacak; az ise bu fark, "Menkul Kıymetler Hesabı"na alacak, "Katılma Belgeleri Değer Artış/Azalışı Hesabı"na borç kaydedilir. Böylelikle her menkul kıymet hesabının borç bakiyesi, o menkul kıymetin günlük değerlemeler sonucu oluşan toplam rayiç değerini verir.

c) Menkul Kıymet Satışı

Fondan satılan bir menkul kıymet satış günü değeri (alış bedeli ve satış gününe kadar oluşan değer artış veya azalışları toplamı) üzerinden "Menkul Kıymetler Hesabı"na alacak kaydedilir. Satış günü değeri, ortalama bir değer olup; "Menkul Kıymetler Hesabı"nın borç bakiyesinin, ilgili menkul kıymetin birim sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanır. Satış tutarı ile satış günü değeri arasında bir fark oluştuğu takdirde bu fark "Menkul Kıymet Satış Kârı Hesabı"na veya "Menkul Kıymet Satış Zararı Hesabı"na kaydolunur. Satılan menkul kıymete ilişkin "Katılma Belgeleri Değer Artış Azalış Hesabı"nın bakiyesinin ortalamasına göre satılan kısma isabet eden tutar ise, bu hesaptan çıkarılarak "Gerçekleşen Değer Artışı veya Azalışı" hesaplarına aktarılır.

Ortalama değerler bulunurken kullanılacak birim sayısının hesabında, ilgili menkul kıymetin nominal değerinin her 1000 TL'lık kısmı bir birim kabul edilir.

Menkul kıymet alım satımına ait aracılık komisyonları alım ve satım bedelinden ayrı olarak "Aracılık Komisyonu Giderleri Hesabı"nda izlenir.

d) Bedelsiz Hisse Senetleri

Bedelsiz hisse senetleri, bu senetlerin dağıtım tarihinin başlangıç gününde, nominal bedelle, menkul kıymetler hesabına borç, katılma belgeleri değer artış/azalışı hesabına alacak kaydolunur. Dağıtım tarihini takip eden değerleme günlerinde de içtüzük hükümleri dikkate alınarak kayıtlarda izlenir.

e) Bedelli Hisse Senetleri (Rüçhan Hakkı Kullanımı)

Fon portföyündeki hisse senetlerine ilişkin rüçhan hakkının kullanılması suretiyle sahip olunan hisse senetleri, muvakkat makbuzlar veya geçici ilmühaberler rüçhan hakkı kullanım gününde alış bedeli ile menkul kıymetler hesabına borç kaydedilir. Rüçhan hakkı kullanımı karşılığında elde edilen hisse senetleri, muvakkat makbuzlar veya geçici ilmühaberler, rüçhan hakkı kullanımına konu olan hisse senetlerinin değerlemesinde esas alınan fiyatlardan varsa temettü farkı düşülerek değerlenir. Temettü farkı bulunmaması halinde ise değerleme, Borsa'da oluşacak ağırlıklı ortalama fiyat üzerinden yapılır.