Kapsam
29 Ocak 1989 tarih ve 20064 sayılı Resmî Gazete’de Kurulumuzca yayımlanan, Sermaye Piyasasında Mali Tablo ve Raporlara İlişkin İlke ve Kurallar Hakkında Seri: XI No: 1 Tebliğin (aşağıda “Tebliğ” olarak anılacaktır.) bazı maddelerinin uygulamasıyla ilgili açıklamalar aşağıdadır.
Uygulama standartlarının kapsamı
Tebliğin 18 inci maddesinin üçüncü fıkrasındaki hükümden maksat; işletmelerin muhasebe kayıtlarının tutulması ve mali tablolarının düzenlenmesinde uygulanacak değerleme standartları konusunda, vergi mevzuatı nedeniyle ortaya çıkabilecek farklılıkların giderilmesine ilişkin esasları belirlemektir.
İşletmeler, muhasebe kayıtlarının tutulmasında ve mali tablolarının hazırlanmasında esas olarak Kurulca yapılan düzenlemelere uygun hareket edecekler, vergi mevzuatının tanımladığı vergi matrahına ulaşmak için gerekli değişiklikleri ise muhasebe sistemi dışında, beyannameleri üzerinde yapacaklardır.
Ancak, vergi mevzuatının, kayıtların tutulmasına ve mali tabloların hazırlanmasına ilişkin özel ve farklı düzenlemelere yer verdiği durumlarda, bu mevzuat hükümlerine uyulacak ve Kurulumuzca belirlenen standart mali tablolar muhasebe sistemi dışında yapılacak düzeltmelere göre hazırlanacaktır.
Elde etme maliyetinin tespitinde finansman giderleri ve vade farkları
Mülga madde: Muhasebe Standarttan Hakkında Tebliğ (R.G.-01/03/1995/22217) m.15
İşletmeler, dönem içinde satın alınan ilk madde ve malzeme ile ara mamul ve emtianın iktisabı için kullanılan ve bunların maliyeti ile açık ilgisi kurutabilen, kabul kredisi, akreditif kredisi gibi kredilerin faizleri ile vade farklarım elde etme maliyetine dahil edeceklerdir. Bunun sonucunda Tebliğin, stokların değerlemesine ilişkin 22 nci maddesinde yer alan elde etme maliyeti, bu giderlerden de pay almış olacaktır.
Maddi duran varlıkları değerlemede finansman giderleri
Tebliğin 30 uncu maddesinin son fıkrası hükmüne ilişkin olarak; işletmeler, maddi duran varlıkların aktifleştirilmesinden sonra ortaya çıkan ve bu varlıkların iktisabında kullanılan kredilerden kaynaklanan faiz giderlerini aktifleştirmeyecek, finansman giderleri kapsamında dikkate alacaklardır.
Kıdem tazminatı karşılığı
Tebliğin 42 nci maddesine ilişkin uygulamada işletmeler, 31/12/1988 tarihi itibariyle kıdem tazminatı yükümlülüklerini hesaplayacaklar ve bu yükümlülük için (31/12/1988 tarihli bilançolarında kıdem tazminatı karşılığı yer alan işletmeler, varsa aradaki fark için), 1989 hesap döneminden başlamak üzere, en az 5 en çok 10 yılda eşit taksitlerle, karşılık ayıracaklardır. Bu karşılık tutarları cari dönemde ortaya çıkan kıdem tazminatı yükümlülüğündeki artışla birlikte genel yönetim veya faaliyet giderleri olarak muhasebeleştirilecektir.
Yürürlük
Bu Tebliğ, 31/12/1988 tarihinden sonra başlayan hesap dönemleri için geçerli olmak üzere, yayımı tarihinde yürürlüğe girer.