1. Giriş
1.1. Ülkemizin önemli ekonomik sorunlarından biri olan kayıt dışılık; rekabet gücünü önemli ölçüde etkilemekte ve kamu finansman yapısının sağlıklı işlemesine engel olmaktadır. Kayıt dışılıkla mücadele, ekonomide haksız rekabetin önlenmesi ve ekonomik gelişmelerin sağlıklı bir seyir izlemesinde büyük önem arz etmektedir. Ayrıca kayıt dışı ekonomiyle mücadelede başarı sağlanabilmesi; başta kamuoyu olmak üzere tüm kesimlerin desteğine, ilgili tüm kurum ve kuruluşların katkıları ile hazırlanan etkin bir izleme ve değerlendirme sisteminin oluşturulmasına bağlıdır.
1.2. Bu kapsamda, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan dağıtım lisansı alan elektrik ve doğalgaz dağıtım şirketlerinden ve organize sanayi bölgesi (OSB) tüzel kişiliklerinden; elektrik ve doğalgaz abone bilgileri ile tüketim bilgilerinin alınması bu Tebliğin konusunu teşkil etmektedir.
2. Kanuni dayanak ve yetki
2.1. 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun "Bilgi Verme" başlığını taşıyan 148 inci maddesinde "Kamu idare ve müesseseleri, mükellefler veya mükelleflerle muamelede bulunan diğer gerçek ve tüzel kişiler, Maliye Bakanlığının veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanların isteyecekleri bilgileri vermeye mecburdurlar" hükmüne yer verilmiştir. Aynı Kanunun 149 uncu maddesinde ise "Kamu idare ve müesseseleri (Kamu hizmeti ifa eden kurum ve kuruluşlar dâhil) ile gerçek ve tüzel kişiler vergilendirmeye ilişkin olaylarla ilgili olarak Maliye Bakanlığı ve vergi dairesince kendilerinden yazı ile istenecek bilgileri belli fasılalarla ve devamlı olarak yazı ile vermeye mecburdurlar." hükmüne yer verilmiştir.
2.2 213 sayılı Kanunun mükerrer 257 nci maddesinin birinci fıkrasının (4) numaralı bendi hükmü uyarınca, bu Kanunun 149 uncu maddesine göre devamlı bilgi vermek zorunda olanlardan istenilen bilgiler ile vergi beyannameleri ve bildirimlerin, şifre, elektronik imza veya diğer güvenlik araçları konulmak suretiyle internet de dâhil olmak üzere her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortamında verilmesi, beyanname ve bildirimlerin yetki verilmiş gerçek veya tüzel kişiler aracı kılınarak gönderilmesi hususlarında izin vermeye veya zorunluluk getirmeye, beyanname, bildirim ve bilgilerin aktarımında uyulacak format ve standartlar ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları tespit etmeye, bu zorunluluğu beyanname, bildirim veya bilgi çeşitleri, mükellef grupları ve faaliyet konuları itibarıyla ayrı ayrı uygulatmaya Maliye Bakanlığı yetkilidir.
2.3. 213 sayılı Kanunun yukarıda belirtilen maddeleri ile Maliye Bakanlığına verilen yetkiye istinaden bu Tebliğin konusunu teşkil eden abone bilgileri (mevcut, yeni tesis edilen, değişen veya kapanan abonelere ilişkin abonelik bilgileri) ile tüketim bilgilerinin elektronik ortamda [Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi Transfer Sistemi (BTRANS) aracılığıyla (https://intvd.gib.gov.tr/btrans/index.html)] gönderilmesi zorunluluğu getirilmiştir.
2.4. Bilgi verme zorunluluğu getirilen şirketler ve OSB tüzel kişiliklerinin kapsamı, bilgi verme şekli, dönemi, zamanı, bilgi gönderilmesi ve diğer hususlara ilişkin açıklamalara Tebliğin takip eden bölümlerinde yer verilmiştir.
3. Bilgi verme zorunluluğu getirilen şirketler ve OSB tüzel kişiliklerinin kapsamı
3.1. Bilgi verme zorunluluğunun başladığı gün olan 1 Ocak 2013 tarihi itibariyle;
a. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan, elektrik dağıtım lisansı almış tüm elektrik dağıtım şirketleri ile OSB tüzel kişilikleri,
b. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan doğalgaz dağıtım lisansı almış şirketler,
Bu Tebliğin konusunu teşkil eden abone bilgileri ile tüketim bilgilerini belirlenen format ve standartlara uygun olarak Maliye Bakanlığına göndermek zorundadırlar.
3.2. Bu Tebliğin yayımı tarihinden sonra Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan, elektrik ve doğalgaz dağıtım lisansı alan şirketler ve OSB tüzel kişilikleri de bu kapsamda söz konusu bilgileri belirlenen format ve standartlara uygun olarak Maliye Bakanlığına göndermek zorundadırlar.
4. Bilgi verme şekli
4.1. Kişi ve kuruluş bazında veya işlem türüne göre istenecek bilgilere ilişkin format ve standartlar Maliye Bakanlığınca (Gelir İdaresi Başkanlığı BTRANS aracılığıyla) duyurulacaktır. Bilgi verme formatında ve standartlarında yapılacak ekleme, çıkarma, zorunlu alan olarak belirleme gibi değişiklikler de ayrıca Maliye Bakanlığınca (Gelir İdaresi Başkanlığı BTRANS aracılığıyla) duyurulacaktır.
4.2. 21/5/2008 tarihli ve 26882 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 2008/8 sayılı Adres Kayıt Sisteminin Uygulanması konulu Başbakanlık Genelgesinde “Kurumlar, her türlü iş ve işleminde, Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından belirlenen (TS EN 14142-1) adres standardına uyacaklardır.” ifadesine yer verilmiştir. Bu doğrultuda Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan elektrik ve doğalgaz dağıtım lisansı alan şirketler ve OSB’lerin abone işlemlerinde abonelik tesis edilecek olan gayrimenkule ait Ulusal Adres Veri Tabanına kayıtlı 10 rakamdan oluşan adres numarasına yer vermeleri gerekmektedir.