- Doküman Bilgileri
- İndirme seçenekleri
- Görüntüleme Ayarları
-
-
ᴀ⇣ Yazı karakterini küçült
Konsolide metin (Sürüm: 2)
Kurum: Borsa İstanbul
Kabul Tarihi: 24.02.2017
Yürürlüğe Giriş Tarihi: 24.02.2017
Son Değişiklik Tarihi: 20.10.2017
Bu Sürümün Yürürlük Tarihi: 20.10.2017
Aşağıda bir kısmını gördüğünüz bu dokümana sadece Standart, Profesyonel veya Profesyonel + pakete abone olan üyelerimiz erişebilir.
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Kısaltmalar
Amaç
(1) Bu Yönergenin amacı, Borsa İstanbul A.Ş. Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasasının işleyiş esaslarını ve kurallarını düzenlemektir.
Kapsam
(1) Bu Yönerge, Borsa İstanbul A.Ş. Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasasında vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri ile diğer türev araçların işlem görmesini, işlem esaslarını, işlemlere ilişkin emirleri ve işlem kurallarını, işlemlerin sonlandırılmasını, piyasa yapıcılık ve likidite sağlayıcılık uygulamalarını, takas, temerrüt ve garanti fonu esaslarını düzenler.
(1) Bu Yönerge, 19/10/2014 tarihli ve 29150 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Borsa İstanbul A.Ş. Borsacılık Faaliyetlerine İlişkin Esaslar Yönetmeliğine dayanılarak çıkarılmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
(1) Bu Yönergede geçen;
a) Açık pozisyon: Piyasada gerçekleştirilen işlemler neticesinde veya Takas Mevzuatında belirtilen yöntemlerle oluşan ve ters işlem, nakdi uzlaşma, fiziki teslimat veya Takas Mevzuatında belirtilen yöntemlerle kapatılmamış olan pozisyonları,
b) Borsa: Borsa İstanbul Anonim Şirketini,
c) Dayanak varlık: Sözleşmede alma veya satma hakkı ve/veya yükümlülüğüne konu olan sermaye piyasası aracını, malı, kıymeti, ekonomik veya finansal göstergeyi, emtiayı ve bunlara dayalı senetlerini,
ç) Garanti Fonu: 14/8/2013 tarihli ve 28735 sayılı İstanbul Takas ve Saklama Bankası Anonim Şirketi Merkezi Karşı Taraf Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının f bendinde tanımlanan garanti fonunu,
d) Genel Müdür: Borsa Genel Müdürünü,
e) İşlem yapma yetkisi verilenler: 19/7/2013 tarihli ve 28712 sayılı Borsalar ve Piyasa İşleticilerinin Kuruluş, Faaliyet, Çalışma ve Denetim Esasları Hakkında Yönetmeliğin 24 üncü maddesi çerçevesinde yetkilendirilenleri,
f) Kanun: 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununu,
g) Kısa pozisyon: Sahibine, vadeli işlem sözleşmelerine ilişkin işlemlerde, sözleşmenin vadesi geldiğinde dayanak varlığı belirli bir fiyattan ve belirli bir miktarda satmak ya da nakdi uzlaşmayı sağlamak, alım opsiyonuna ilişkin işlemlerde sözleşmenin vadesinde veya vadeye kadar olan süre içinde dayanak varlığı, sözleşmede belirtilen fiyattan ve belirli bir miktarda satma ya da nakdi uzlaşmayı sağlama, satım opsiyonuna ilişkin işlemlerde ise sözleşmenin vadesinde veya vadeye kadar olan süre içinde dayanak varlığı, sözleşmede belirtilen fiyattan ve belirli bir miktarda satın alma ya da nakdi uzlaşmayı sağlama yükümlülüğü veren pozisyonu,
ğ) Kurul: Sermaye Piyasası Kurulunu,
h) Likidite sağlayıcı: Görevlendirildiği sözleşmelerin likiditesini ve işlem görme kabiliyetini desteklemeye yönelik olarak alım satım faaliyeti yürüten kurumları,
ı) Merkezi Karşı Taraf hizmeti: İstanbul Takas ve Saklama Bankası Anonim Şirketi Merkezi Karşı Taraf Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının k bendinde tanımlanan hizmeti,
i) Opsiyon sözleşmesi: Opsiyonu alan tarafa ödediği prim karşılığında belirli bir vadede veya belirli bir vadeye kadar, önceden belirlenen fiyat, miktar ve nitelikte dayanak varlığı alma veya satma hakkı veren, satan tarafı ise kazandığı prim karşılığında alma veya satmaya yükümlü kılan sözleşmeyi,
j) Özsermaye halleri: Bir ortaklığın pay değerini ve/veya pay miktarını etkileyen temettü ödemeleri, bedelli ve/veya bedelsiz sermaye artırımları, sermaye azaltımları, devralma veya devrolma suretiyle ortaklık birleşmeleri, ortaklık bölünmeleri ve ortaklığın pay grupları arasındaki değişim işlemleri gibi durumları,
k) Pazar: İşlem gören sözleşmelerin türlerine, işleyiş esaslarına veya belirlenen diğer özelliklerine göre Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası alım satım sistemi üzerinde oluşturulan elektronik alım satım ortamlarını,
l) Piyasa: Borsa İstanbul A.Ş. Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasasını,
m) Piyasa yapıcı: Sorumlu olduğu sözleşmelerde piyasanın dürüst, düzenli ve etkin çalışmasını sağlamak, likit ve sürekli bir piyasanın oluşmasını teşvik etmek amacıyla Yönetim Kurulu tarafından belirlenen ölçütlere uygun olarak yetkilendirilen ve bu alandaki performansı dönemsel olarak değerlendirilen kurumları,
n) Seans: Sözleşmelerin Borsada alım satımı için belirlenen zaman dilimini,
o) Sermaye piyasası araçları: Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının ş bendinde belirlenen sermaye piyasası araçlarını,
ö) Sözleşme: Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri ile diğer türev araçlara ilişkin sözleşmeleri,
p) Sözleşme grubu: Aynı dayanak varlık üzerine düzenlenmiş, benzer niteliklere göre sınıflandırılmış sözleşmeleri,
r) Takas: İstanbul Takas ve Saklama Bankası Anonim Şirketi Merkezi Karşı Taraf Yönetmeliği'nin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının v bendinde tanımlanan süreci,