(1) Bu Yönetmelik, İstanbul Takas ve Saklama Bankası Anonim Şirketi ve katılımcıların uyacakları usul ve esaslar ile çeklerin takas ve mutabakatına ilişkin esasları kapsar.
- Doküman Bilgileri
- İndirme seçenekleri
- Referans kopyala
- Görüntüleme Ayarları
-
-
ᴀ⇣ Yazı karakterini küçült
Metnin ilk hali
Kurum: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası
Yürürlüğe Giriş Tarihi: 02.07.2018
Aşağıda bir kısmını gördüğünüz bu dokümana sadece Standart, Profesyonel veya Profesyonel + pakete abone olan üyelerimiz erişebilir.
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
(1) Bu Yönetmeliğin amacı, çeklerin banka şubeleri arasında hesaben ödenmesinin sağlanmasına ilişkin kurulacak sisteme, sistem faaliyetlerine ve çek takas ve mutabakatına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
Dayanak
(1) Bu Yönetmelik, 14/12/2009 tarihli ve 5941 sayılı Çek Kanununun 8 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkralarına dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
(1) Bu Yönetmelikte yer alan;
a) Banka: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Anonim Şirketini,
b) Katılımcı: 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununa tabi bankalar ile Bankayı,
c) Kuruluş: İstanbul Takas ve Saklama Bankası Anonim Şirketini,
ç) Muhatap katılımcı: Çekin keşide edildiği hesabın bulunduğu katılımcıyı,
d) Mutabakat: Netleştirme sonucu ortaya çıkan yükümlülüklerin yerine getirilmesini,
e) Mutabakat hesabı: Kuruluş nezdinde bulunan ve fonları muhafaza etmek ve katılımcılar arasındaki işlemlerin mutabakatını sağlamak amacıyla kullanılan hesabı,
f) Netleştirme: Bir katılımcının gönderdiği ve aldığı çek bilgilerinden kaynaklanan alacak ve borçlarının karşılıklı mahsup edilerek tek bir alacak veya borca dönüştürülmesini,
g) Sistem: Çeklerin banka şubeleri arasında hesaben ödenmesini sağlayan ve elektronik ortamda işletilen “Çek Takas Sistemi”ni,
ğ) Takas: Katılımcılara ibraz edilen muhatap katılımcılara ait çeklere ilişkin bilgilerin elektronik ortamda takas odasına iletilmesi, provizyon alınmasına aracılık edilmesi ve netleştirme işlemlerini,
h) Takas odası: Takas faaliyetlerinin yürütüldüğü ortamı
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Sistem ve Faaliyet Esasları
Sistem
(1) 5941 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrası gereğince çeklerin banka şubeleri arasında takas ve mutabakatı Sistem aracılığıyla yapılır.
(2) Sistem, Kuruluş tarafından kurulur ve işletilir.
Faaliyet esasları
(1) Kuruluş faaliyetleri, 20/6/2013 tarihli ve 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun ve bu Kanun kapsamında Banka tarafından yapılan düzenlemelerden kaynaklanan yükümlülükler saklı olmak kaydıyla, bu Yönetmelik ile sistem kurallarında belirtilen usul ve esaslara göre yürütülür.
Sistem sözleşmesi
(1) Kuruluş ile katılımcıların karşılıklı hak ve yükümlülükleri sistem sözleşmesinde açıkça belirlenir.
(2) Banka dışındaki katılımcılar, Kuruluş tarafından hazırlanan tek tip sistem sözleşmesini imzalar.
Sistem kuralları
(1) Bu Yönetmelikte belirlenen düzenlemeler çerçevesinde takas ve mutabakat işlemlerinin sağlıklı bir şekilde yapılmasını sağlayan işleyiş ve uygulamalara ilişkin usul ve esaslar Kuruluş tarafından sistem kurallarında belirlenir.
(2) Sistem kuralları Kuruluş tarafından tüm katılımcılara bildirilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Sisteme Katılım ve Katılımcı Yükümlülükleri
Sisteme katılım
(1) 5411 sayılı Kanuna tabi ve bünyesinde çekle işleyen hesapları bulunan bankalar katılımcı sıfatıyla Sistem üyesi olurlar.
(2) 5411 sayılı Kanuna tabi olup, bünyesinde çekle işleyen hesap bulunmayan bankalar da katılım başvurusu yapabilir.
(3) Katılım için, bu Yönetmelik kapsamındaki işlemleri gerçekleştirebilecek teknik altyapının oluşturulması ve işlerliğinin sağlanmasına yönelik tedbirlerin alınmış olması gerekir.
(4) Katılım başvurusu, içeriği Kuruluş tarafından belirlenen başvuru formu ile katılımcıyı temsil ve ilzama yetkili kişiler tarafından imzalanmış sistem sözleşmesi, üçüncü fıkrada yer alan şartların yerine getirildiğini tevsik edici bilgi ve belgeler, ana sözleşme örneği ve noter tasdikli imza sirküleri ile Kuruluşa yapılır.
(5) Kuruluş katılım başvurusuna ilişkin ilave bilgi ve belgeler isteyebilir.
(6) Katılım başvurularının değerlendirmeye alınması için dördüncü fıkrada belirtilen bilgi ve belgeler ile Kuruluş tarafından istenecek diğer bilgilerin tamamlanmış olması gerekir.
(7) Katılım başvurusunda eksik bilgi ve belge olması halinde, eksiklikler Kuruluş tarafından belirlenecek makul bir sürede tamamlanır.
(8) Katılım başvurusu, talebe ilişkin bilgi ve belgelerin tamamlanmasının ardından Kuruluş tarafından bir ay içerisinde değerlendirilir ve ilgiliye yazılı olarak katılım tarihi bildirilir.
(9) Katılım tarihi belirlenen bankanın Sistemde işlem yapabilmesi için, bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesi kapsamında Kuruluş tarafından belirlenecek mekanizmaya ilişkin yükümlülükleri yerine getirmesi gerekir.