EN
TR
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
(1) Bu Yönetmeliğin amacı; 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu hükümleri uyarınca motorlu araçların yapım ve kullanım bakımından karayolu yapısına ve trafik güvenliğine uyma zorunluluğunu yerine getirmek üzere ve sağlık ile çevrenin korunması amacıyla; motorlu araçlar ve bunların römorkları ile bunlar için tasarlanan aksam, sistem ve ayrı teknik ünitelerin güvenliği konusunda tip onayı şartlarını, güvenlik, yakıt verimliliği ve karbondioksit emisyonu ile ilgili olarak lastik basınç izleme sistemleri konusunda ve yakıt verimliliği ve karbondioksit emisyonuna göre vites değiştirme göstergesi konusunda motorlu araçların tip onayı şartlarını ve yeni imal edilmiş lastiklerin güvenlik, yuvarlanma direnci performansı ve yuvarlanma gürültü emisyonuna ilişkin tip onayı şartlarını belirlemektir.
(2) Bu Yönetmelik; 5 ila 12 nci maddelerde bahsedilen ve MARTOY’un Ek II, “A. Araç kategorisinin tanımı” kısmında tanımlanan M, N ve O kategorisi araçları ve bunlar için tasarlanan aksam, sistem ve ayrı teknik üniteleri kapsar.
Dayanak
(1) Bu Yönetmelik;
a) 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 29 uncu maddesi ile 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanunun 4 üncü maddesine dayanılarak,
b) Avrupa Birliğinin (EC) 661/2009 sayılı Regülasyonuna ve bu Regülasyonu değiştiren (EU)407/2011, (EU)523/2012, (EU)2015/166, (EU)2016/1004, (EU)2019/543 sayılı Regülasyonları dikkate alınarak Avrupa Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde,
hazırlanmıştır.
Tanımlar
(1) MARTOY’un 3 üncü maddesinde belirtilen tanımlara ek olarak bu Yönetmelikte geçen;
a) 715/2007/AT Yönetmeliği: 21/4/2009 tarihli ve 27207 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hafif Yolcu ve Ticari Araçlardan Çıkan Emisyonlar (Euro 5 ve Euro 6) Bakımından ve Araç Tamir ve Bakım Bilgilerine Erişim Konusunda Motorlu Araçların Tip Onayına İlişkin Yönetmeliğini,
b) BM/AEK Regülasyonu: 30/9/1996 tarihli ve 96/8657 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile taraf olunan Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (BM/AEK) İç Ulaşım Komitesince hazırlanan 1958 tarihli Tekerlekli Araçların, Araçlara Takılan ve/veya Araçlarda Kullanılan Aksam ve Parçaların Müşterek Teknik Talimatlarının Kabulü ve Bu Talimatlar Temelinde Verilen Onayların Karşılıklı Tanınması Koşullarına Dair Anlaşma ekinde yer alan her bir teknik düzenlemeyi,
c) Çekiş lastiği: “M+S”, “M.S” veya “M&S” yazısını taşıyan ve aracın tahrikli dingiline veya dingillerine takılması amaçlanan C2 veya C3 sınıfı lastiği,
ç) Elektronik kararlılık kontrolü: Araçların dinamik kararlılığını geliştiren, aracın elektronik kontrol işlevi,
d) Gelişmiş acil frenleme sistemi: Acil bir durumu otomatik olarak algılayabilen ve bir çarpışmayı hafifletmek veya çarpışmadan kaçınmak amacıyla aracı yavaşlatmak için aracın frenleme sistemini harekete geçiren bir sistemi,
e) Kar lastiği: Sırt deseni, sırt bileşimi veya yapısı, esas olarak kış şartlarında araç hareketini başlatma veya sürdürme kabiliyetine göre normal bir lastikten daha iyi bir performans elde etmek için tasarımlanan lastiği,
f) Karayolu dışı (Arazi) profesyonel lastik: Öncelikle ağır karayolu dışı şartlarda kullanılan özel kullanım lastiği,
g) Korumasız karayolu kullanıcısı: Yayalar, bisikletliler ve motosikletlileri,
ğ) Lastik basıncı izleme sistemi: Lastiklerin basınç değerlerini veya zaman içinde basınç değişimini değerlendirebilen ve araç hareket halindeyken kullanıcıya ilgili bilgileri ileten, araca takılı bir sistemi,
h) Manuel şanzıman (vites kutusu): Sürücünün sadece belirli bir vites geçiş stratejisini önceden seçebileceği veya sürüş için mevcut vites sayısını sınırlayabileceği ve gerçek vites geçişinin belli sürüş alışkanlıklarına göre sürücünün kararının bağımsız olarak başlatılacağı sistemleri kapsamayan, fiziksel uygulamadan bağımsız olarak daima sürücü hareketinin anlık sonucunda, viteslerin bazıları veya tamamı arasındaki vites değişimi yapılan bir modda çalıştırılabilen vites kutusunu,
ı) MARTOY: 28/6/2009 tarihli ve 27272 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı Yönetmeliğini (2007/46/AT),
i) Özel kullanımlı lastik: Karayolunda ve arazide karışık olarak veya diğer özel hizmetler için kullanmak amacıyla tasarımlanmış lastiği,
j) Sınıf I M2 veya M3 araç: Kapasitesi sürücüye ilave olarak 22 yolcudan fazla olan, yolcuların sık sık yer değiştirme hareketine imkân sağlamak üzere ayakta duran yolcular için alanları bulunan M2 veya M3 aracı,
k) Sınıf A M2 veya M3 araç: Sürücüye ilave olarak 22 yolcu kapasitesini aşmayan, ayakta duran yolcuları taşımak amacıyla tasarımlanmış, koltuklara ve ayakta duran yolcular için düzene sahip olan M2 veya M3 aracı,
l) Şeritten ayrılma uyarı sistemi: Aracın kullandığı şeridinin dışına kasıtsız olarak sapması durumunda sürücüyü uyaran sistemi,
m) T tipi geçici kullanım için yedek lastik: Standart ve takviyeli lastikler için belirlenenden daha yüksek şişirme basıncında kullanım için tasarımlanan geçici kullanımlık yedek lastiği,
n) Takviyeli lastik (Ekstra yük lastiği): Karkasının ilgili standart lastikten daha fazla yük taşıyacak şekilde tasarımlandığı C1 havalı lastik yapısını,
o) Vites değiştirme göstergesi: Sürücünün vites değiştirmesini tavsiye eden görülebilir bir göstergeyi,
ö) Yük kapasite endeksi: Bir lastiğin, imalatçısı tarafından belirtilen şartlara uygun olarak kullanıldığında ve ait olduğu hız kategorisine karşılık gelen hızda tekli veya tek ve çiftli kullanımda taşıyabileceği yükü gösteren bir veya iki rakamı,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
İmalatçının Yükümlülükleri
Genel yükümlülükler
(1) İmalatçılar; satışı yapılan, tescil edilen veya hizmete konulan bütün yeni araçların bu Yönetmeliğe ve uygulama tedbirlerine uygun olarak tip onaylı olduğunu gösterirler.
(2) İmalatçılar, bütün sistemler ve bu Yönetmeliğin kapsadığı bütün aksamlar ve ayrı teknik ünitelerin araca takılması ile ilgili tip onayı için başvuru yapmayı veya bu Yönetmeliğin kapsadığı bir ya da birden fazla sistemin tip onayı ve bir ya da birden fazla aksam veya ayrı teknik ünitenin araca takılması ile ilgili tip onayı için başvuru yapmayı seçebilir. Ek-3’te yer alan BM/AEK Regülasyonuna göre tip onayı, bu Yönetmeliğe ve uygulama tedbirlerine göre AT tip onayı olarak kabul edilir.
(3) İmalatçılar, satılan veya hizmete konulan bütün yeni sistemlerin, aksamların ve ayrı teknik ünitelerin bu Yönetmeliğe ve uygulama tedbirlerine göre tip onaylı olduğunu gösterirler.
Genel şartlar ve deneyler
(1) İmalatçılar, araç yolcularının ve diğer karayolu kullanıcılarının yaralanma riskini en aza indirecek şekilde araçların tasarımlanmasını, imal ve monte edilmesini sağlarlar.
(2) İmalatçılar; araçlar, sistemler, aksamlar ve ayrı teknik üniteleri, aşağıda yer alan konularla ilgili şartlar dahil, bu Yönetmelikte ve uygulama tedbirlerinde belirtilen ilgili şartlara uygun olmasını sağlarlar:
a) Çarpma testleri dahil, araç yapısal bütünlüğü,
b) Dümenleme, frenleme ve elektronik kararlılık kontrol sistemleri dahil, araç sürücüsünün kumandasına yardım edecek sistemleri,
c) Camlar, aynalar ve sürücü bilgi sistemleri dahil, sürücü görüş alanı, araç ve çevre durumu hakkında bilgileri sürücüye sağlayıcı sistemleri,
ç) Araç aydınlatma sistemleri,
d) İç donanımlar, koltuk başlıkları, emniyet kemerleri “ISOfix” bağlantıları veya yerleşik çocuk bağlama sistemleri ve araç kapıları dahil, araç yolcu koruması,
e) Araç dış tarafı ve aksesuarları,
f) Elektromanyetik uyumluluk,
g) Sesli ikaz cihazları,
ğ) Isıtma sistemleri,
h) İzinsiz kullanıma karşı koruma cihazları,
ı) Araç tanıtma sistemleri,
i) Kütleler ve boyutlar,
j) Elektriksel güvenlik,
k) Vites değiştirme göstergeleri.
(3) Birinci ve ikinci fıkralarda belirtilen şartlar; Ek-1’de yer alan araçlar ve bunlar için tasarlanan sistemler, aksamlar ve ayrı teknik ünitelere uygulanır.
N ve O kategorisi araçlar ile ilgili özel şartlar
(1) N ve O kategorisi araçlarda; 5, 8, 9, 10 ve 12 nci maddelerde yer alan şartlara ve bunların uygulama tedbirlerine ilave olarak, ilgili olduğu durumlarda, iki ila beşinci fıkralarda ve bunların uygulama tedbirlerinde belirtilen şartlar karşılanır.
(2) N2 ve N3 kategorisi araçlar, başka bir araç ile önden çarpışması durumunda, bir araç yolcusunun diğer aracın altına girmesi nedeniyle yaralanma riskini en aza indirmeyi sağlayacak şekilde imal edilir.
(3) N2, N3, O3 ve O4 kategorisi araçlar, bir korumasız karayolu kullanıcısının yandan vurması durumunda, korumasız karayolu kullanıcısının araç altına girmesi nedeniyle yaralanma riskini en aza indirmeyi sağlayacak şekilde imal edilir.
(4) Araç kabini veya sürücü ve yolcular için temin edilen alan, BM/AEK Regülasyonu 29 dikkate alınarak, bir çarpma halinde yolculara koruma sağlayacak yeterli dayanma gücünde olmalıdır.
(5) N2, N3, O3 ve O4 kategorisi araçlar, araçtan sıçrayan veya yayılan suyun diğer araç sürücülerinin görüş yeteneği üzerindeki etkisini en aza indirecek şekilde imal edilir.
M2 ve M3 kategorisi araçlar ile ilgili özel şartlar
(1) M2 ve M3 kategorisi araçlarda; 5, 8, 9, 10 ve 12 nci maddelerde belirtilen şartlara ve bunların uygulama tedbirlerine ilave olarak, iki ila beşinci fıkralarda ve bunların uygulama tedbirlerinde belirtilen şartlar karşılanır.
(2) Bir aracın oturan ve ayakta duran yolcuları ile tekerlekli sandalye kullanıcıları dahil taşıma kapasitesi; aracın kütle, boyut ve yerleşim planına uygun olmak zorundadır.
(3) Araç gövdeleri, aracın tam kapasitede dahi güvenli ve kararlı bir biçimde çalışabilecek şekilde tasarımlanır ve imal edilir. Özellikle acil durumlarda araca güvenli giriş ve araçtan güvenli çıkışı sağlamak için uygun şartlar oluşturulur.
(4) Sınıf I M2 ve M3 kategorisi araçlar, tekerlekli sandalye kullanıcıları dahil, hareket engelli insanlar için binilebilir şekilde tasarımlanır.
(5) Otobüs karoserinin iç yapımında kullanılan malzemeler, yangın anında, yolcuların aracı tahliye etmesine imkân vermek için mümkün olduğu kadar yangını önleyici veya en azından geciktirici özelliğe sahip olmalıdır.
Lastiklerin sınıflandırılması
(1) Lastikler aşağıdaki şekilde sınıflandırılır:
a) Sınıf C1 lastikler; esas olarak M1, N1, O1 ve O2 kategorisi araçlar için tasarımlanan lastikler,
b) Sınıf C2 lastikler; tekli durumda yük kapasite endeksi ≤ 121 ve hız kategori sembolü ≥ “N” olan esas olarak M2, M3, N, O3 ve O4 kategorisi araçlar için tasarımlanan lastikler,
c) Sınıf C3 lastikler; aşağıdaki yük kapasitesi endekslerinden birisi ile esas olarak M2, M3, N, O3 ve O4 kategorisi araçlar için tasarımlanan lastikler:
1) Tekli durumda yük kapasite endeksi ≤ 121 ve hız kategori sembolü ≤ “M”,
2) Tekli durumda yük kapasite endeksi ≥ 122.
(2) Bir lastik, sınıflandırıldığı her bir sınıfın ilgili bütün şartlarını karşılaması kaydıyla birden fazla sınıfta sınıflandırılabilir.
(3) BM/AEK Regülasyon 30 ve 54’te yer alan yük kapasite endekslerinin listesi ve bu endekslere karşılık gelen kütleleri lastiklerin sınıflandırılmasında uygulanır.
Lastiklerin yerleştirilmesi ve lastik basınç izleme sistemleri ile ilgili özel hükümler
(1) Uygun olduğunda yedek lastikler dahil, bir aracın donanımının bir parçası olarak sağlanan bütün lastikler, özellikle boyutları, hızı ve yük performans özellikleri açısından tasarlandıkları araçlarda kullanıma uygun olmalıdır.
(2) M1 kategorisi araçlar; optimum yakıt tüketimi ve karayolu güvenliği çerçevesinde, herhangi bir lastikte basınç kaybı meydana geldiğinde, gerekli olduğu zaman sürücüyü uyaracak araç içi uyarı verme yeteneğine sahip hassas bir lastik basınç izleme sistemi ile donatılır. Bunu gerçekleştirmek için teknoloji bakımından tarafsız ve maliyet etkin yaklaşıma da izin veren uygun limitler teknik özellikler için de belirlenir.
(3) Bütün C1 lastikler, Ek-2, Kısım A’da yer alan ıslak kavrama şartlarını sağlarlar.
(4) Bütün lastikler Ek-2, Kısım B’de yer alan yuvarlanma direnci şartlarını sağlarlar.
(5) Bütün lastikler Ek-2, Kısım C’de yer alan yuvarlanma gürültüsü şartlarını sağlarlar.
(6) Üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralarda yer alan hükümler aşağıdaki lastiklere uygulanmaz:
a) Hız değeri 80 km/h’den daha az lastikler,
b) Anma jant çapı 254 mm’yi geçmeyen veya 635 mm ya da daha fazla olan lastikler,
c) T tip geçici kullanımlı yedek lastikler,
ç) İlk defa 1/10/1990 tarihinden önce tescil edilen araçlara takılmak için tasarımlanan lastikler,
d) Çekiş özelliklerini geliştirmek için ilave tertibatlar takılmış lastikler.
(7) Ek-2, Kısım B ve Kısım C’de belirtilen yuvarlanma direnci ve yuvarlanma gürültüsü ile ilgili şartlar karayolu dışında kullanılan profesyonel lastiklere uygulanmaz.
Gelişmiş araç sistemleri
(1) 14 üncü maddenin birinci fıkrasının (f) bendinde belirlenen istisnalara tabi olarak M2, M3, N2 ve N3 kategorisi araçlar, bu Yönetmeliğin ve uygulama tedbirlerinin şartlarını karşılayan gelişmiş acil frenleme sistemi ile donatılır.
(2) 14 üncü maddenin birinci fıkrasının (f) bendinde belirlenen istisnalara tabi olarak M2, M3, N2 ve N3 kategorisi araçlar, bu Yönetmeliğin ve uygulama tedbirlerinin şartlarını karşılayan şeritten ayrılma uyarı sistemi ile donatılır.
Vites değiştirme göstergesi
(1) Referans kütlesi 2610 kg’ı geçmeyen M1 kategorisi araçlar ve 715/2007/AT Yönetmeliğinin 2 nci maddesinin (b) bendine göre tip onayı genişletilen manuel şanzıman ile teçhiz edilmiş araçlar, bu Yönetmeliğin ve uygulama tedbirlerinin şartlarına göre vites değiştirme göstergesi ile donatılır.
Elektronik kararlılık kontrol sistemleri
(1) M1 ve N1 kategorisi araçlar, bu Yönetmeliğin ve uygulama tedbirlerinin şartlarını karşılayan elektronik kararlılık sistemi ile donatılır.
(2) MARTOY’un Ek-II’sinin, Kısım A, 4.2 ve 4.3 üncü maddelerinde tanımlanmış olan karayolu dışı araçlar hariç, aşağıda belirtilen araçlar, bu Yönetmeliğin ve uygulama tedbirlerinin şartlarını karşılayan elektronik kararlılık kontrol sistemi ile donatılır:
a) Üç dingilden daha fazla dingile sahip olan araçlar, mafsallı (körüklü) otobüsler ve Sınıf I veya Sınıf A otobüsler hariç, M2 ve M3 kategorisi araçlar,
b) Üç dingilden daha fazla dingile sahip olan araçlar, azami araç kütlesi 3,5 ile 7,5 ton arasında olan yarı römorklar için çekiciler ve MARTOY’un Ek-II, Kısım A, 5.7 ve 5.8 inci maddelerinde tanımlanan özel amaçlı araçlar hariç, N2 ve N3 kategorisi araçlar,
c) Üç dingilden daha fazla dingile sahip olan araçlar, istisnai yük taşıma römorkları ve ayakta yolcu alanlarına sahip römorklar hariç, havalı süspansiyon ile donatılmış O3 ve O4 kategorisi araçlar.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Onay Kuruluşunun Yükümlülükleri
Araçlar, aksamlar ve ayrı teknik ünitelerin tip onayı
(1) 1/2/2012 tarihinden itibaren, elektronik kararlılık kontrol sistemleri ile ilgili gerekçelerle, bu Yönetmeliğe ve uygulama tedbirlerine uygun olmayan M1 ve 715/2007/AT Yönetmeliğine göre referans kütlesi 1305 kg geçmeyen N1 kategorisi araçların ilk defa tip onayı alacak yeni tiplerine, AT tip onayı veya ulusal tip onayı verilmez. Ek-4’ün Çizelge 1’inde belirtilen uygulama tarihlerini takiben, elektronik kararlılık kontrol sistemleri ile ilgili gerekçelerle, bu Yönetmeliğe ve uygulama tedbirlerine uymayan M2, M3, N2, N3, O3 ve O4 kategorisi araçların ilk defa tip onayı alacak yeni tiplerine AT tip onayı veya ulusal tip onayı verilmez.
(2) 5 inci ila 8 inci maddeler, 9 uncu maddenin ikinci fıkrası ve 11 inci maddede belirtilen araç güvenliği ve lastikler ile ilgili gerekçelerle 1/11/2012 tarihinden itibaren;
a) Söz konusu maddelerde ve uygulama tedbirlerinde belirtilen, bu Yönetmelik ve uygulama tedbirlerine uymayan araç kategorilerinin ilk defa tip onayı alacak yeni tiplerine AT tip onayı veya ulusal tip onayı verilmez.
b) (a) bendinde belirtilen araçlar için tasarımlanan yeni tip aksam veya ayrı teknik ünitelerin bu Yönetmelik ve uygulama tedbirlerine uygun olmaması halinde, bu aksam ve ayrı teknik ünitelere aksam veya ayrı teknik üniteye tip onayı verilmez.
(3) 1/11/2012 tarihinden itibaren, Ek-2, Kısım B, Çizelge 2’de belirtilen yuvarlanma direnci sınır değerleri hariç, 9 uncu madde (ikinci fıkrası hariç) ve Ek-2’de yer alan lastikler ile ilgili gerekçelerle, bu Yönetmelik ve uygulama tedbirlerine uymayan lastiklerin yeni tiplerine, AT aksam veya ayrı teknik ünite tip onayı verilmez. 1/11/2013 tarihinden itibaren, Ek-2, Kısım B, Çizelge 2’de yer alan yuvarlanma direnci sınır değerleri hariç, 9 uncu madde (ikinci fıkrası hariç) ve Ek-2’de yer alan lastikler ile ilgili gerekçelerle, bu Yönetmelik ve uygulama tedbirlerine uymayan M, N ve O kategorisi araçların ilk defa tip onayı alacak yeni tiplerine AT tip onayı veya ulusal tip onayı verilmez.
(4) Ek-4 Çizelge 2’de belirtilen uygulama tarihlerini takiben, tip onayı mevcut M2, M3, 715/2007/AT Yönetmeliğine göre referans kütlesi 1305 kg geçen N1 kategorisi, N2, N3, O3 ve O4 kategorisi yeni imal edilen araçlar bu Yönetmelik ve uygulama tedbirlerine uygun değilse, bu tarihten sonra elektronik kararlılık kontrol sistemleri ile ilgili gerekçelerle, MARTOY’un 26 ncı maddesinin amaçları bakımından belirtilen araçlara uygunluk belgesi düzenlenemez.
(5) 1/3/2015 tarihinden itibaren; C3 lastiklerin yuvarlanma direnci sınır değerleri, Ek-2 Kısım B Çizelge 2’de belirtilen yuvarlanma direnci sınır değerleri ile elektronik kararlılık sistemi bakımından 715/2007/AT Yönetmeliğine göre referans kütlesi 1305 kg geçen N1 kategorisi araçlar hariç; 5, 6, 7 ve 8 inci maddelerde, 9 uncu maddenin birinci ila dördüncü fıkrasında, 11 inci maddede, 12 nci maddenin birinci fıkrasında ve Ek-2 Kısım A ve Kısım B’de belirtilen araç güvenliği ve lastikler ile ilgili gerekçelerle;
a) Anılan maddelerde belirtilen tip onayı mevcut yeni imal edilen araçların bu Yönetmelik ve uygulama tedbirlerine uygun olmaması halinde, MARTOY’un 26 ncı maddesinin amaçları bakımından, söz konusu araçlara bu tarihten sonra uygunluk belgesi düzenlenemez.
b) (a) bendinde belirtilen araçlar için tasarımlanan tip onayı mevcut yeni imal edilen aksam ve ayrı teknik ünitelerin bu Yönetmeliğe ve uygulama tedbirlerine uygun olmaması halinde, bu aksam ve ayrı teknik ünitelerin satışı ve hizmete girişi yapılamaz.
(6) 1/11/2016 tarihinden itibaren, C3 lastiklerde lastik yuvarlanma gürültüsü ile ilgili gerekçelerle ve aynı zamanda Ek-2, Kısım B, Çizelge 2’de belirtilen yuvarlanma direnci sınır değerleri hariç, lastik yuvarlanma direnci ile ilgili gerekçelerle;
a) Tip onayı mevcut M, N ve O kategorisi yeni araçların bu Yönetmeliğe ve uygulama tedbirlerine uygun olmaması halinde, MARTOY’un 26 ncı maddesinin amaçları bakımından, söz konusu araçların bu tarihten sonra düzenlenen uygunluk belgelerinin geçerliliği kabul edilmez.
b) (a) bendinde belirtilen araçlar için tasarlanan yeni lastiklerin bu Yönetmeliğe ve uygulama tedbirlerine uygun olmaması halinde, bu lastiklerin satışı ve hizmete girişi yapılamaz.
(7) 1/11/2016 tarihinden itibaren, Ek-2, Kısım B, Çizelge 2’de belirtilen yuvarlanma direnci sınır değerlerine uygun olmayan yeni tip lastiklere lastik yuvarlanma direnci ile ilgili gerekçelerle, AT aksam veya ayrı teknik üniteye tip onayı verilmez.
(8) 1/11/2017 tarihinden itibaren, Ek-2, Kısım B, Çizelge 2’de belirtilen yuvarlanma direnci sınır değerlerine uymayan M, N ve O kategorisi ilk defa tip onayı alacak yeni tip araçlara lastik yuvarlanma direnci ile ilgili gerekçelerle onay kuruluşunca AT tip onayı veya ulusal tip onayı verilmez.
(9) 1/11/2018 tarihinden itibaren;
a) Ek-2, Kısım B, Çizelge 2’de belirtilen C1 ve C2 lastiklerinin yuvarlanma direnci sınır değerleri ile ilgili gerekçelerle, MARTOY’un 26 ncı maddesinin amaçları bakımından, M, N ve O kategorisi tip onayı mevcut yeni araçların bu tarihten sonra düzenlenen uygunluk belgelerinin geçerliliği kabul edilmez.
b) (a) bendinde belirtilen araçlar için tasarımlanan yeni lastiklerin Ek-2, Kısım B, Çizelge 2’de belirtilen yuvarlanma direnci sınır değerlerine uygun olmaması halinde, bu lastiklerin satışı ve hizmete girişi yapılamaz.
(10) 1/11/2020 tarihinden itibaren;
a) Ek-2, Kısım B, Çizelge 2’de belirtilen C3 lastiklerinin yuvarlanma direnci sınır değerleri ile ilgili gerekçelerle, MARTOY’un 26 ncı maddesinin amaçları bakımından, M, N ve O kategorisi tip onayı mevcut yeni araçların bu tarihten sonra düzenlenen uygunluk belgelerinin geçerliliği kabul edilmez.
b) (a) bendinde belirtilen araçlar için tasarımlanan yeni lastiklerin Ek-2, Kısım B, Çizelge 2’de belirtilen yuvarlanma direnci sınır değerlerine uygun olmaması halinde, bu lastiklerin satışı ve hizmete girişi yapılamaz.
(11) Beş, altı, dokuz ve onuncu fıkralarda belirtilen tarihlerden önce imal edilmiş ve Ek-2’de yer alan şartlara uymayan C1, C2 ve C3 lastiklerin bu tarihlerden 30 ayı geçmeyecek bir sürede satışına izin verilebilir.
(12) 1/11/2013 tarihinden itibaren, M2, M3, N2 ve N3 kategorisi araçların bu Yönetmeliğe ve uygulama tedbirlerine uygun olmaması halinde, 10 uncu maddede belirtilen araç güvenliği ile ilgili gerekçelerle, ilk defa tip onayı alacak bu araçların yeni tiplerine AT tip onayı veya ulusal tip onayı verilmez.
(13) 1/1/2016 tarihinden itibaren, tip onayı mevcut M2, M3, N2 ve N3 kategorisi yeni imal edilen araçların bu Yönetmeliğe ve uygulama tedbirlerine uygun olmaması halinde, 10 uncu maddede belirtilen araç güvenliği ile ilgili gerekçelerle, MARTOY’un 26 ncı maddesinin amaçları bakımından, söz konusu araçlara bu tarihten sonra uygunluk belgesi düzenlenemez.
(14) Birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarda bahsedilen tarihlerden önce tip onaylı araçların, aksamların ve ayrı teknik ünitelerin satışına ve hizmete girişine izin verilir ve bu araçlar, aksamlar ve ayrı teknik ünitelere uygulanan şartlar, bu Yönetmelik veya uygulama tedbirleri ile tadil edilmedikçe veya yeni şartlar eklenmedikçe, başlangıçtaki düzenleyici mevzuata göre izin verilen veya onaylanan bu araçlar, aksamlar ve ayrı teknik ünitelere kapsam genişletme onayları verilmeye devam edilir. Değişim için olan lastikler hariç; birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarda bahsedilen tarihlerden önce tip onaylı araçlar için tasarımlanan başlangıçtaki düzenleyici mevzuata göre izin verilen veya onaylanan değiştirilebilir aksamlar ve ayrı teknik ünitelerin, satışına ve hizmete girişine izin verilir ve tip onayının kapsam genişletmelerine devam edilir. Çok aşamalı imalat ile ilgili bu Yönetmeliğin uygulanması, bu Yönetmeliğin uygulama Tebliğinde belirtilir.
(15) Bir ila ondördüncü fıkraların hükümlerine halel getirmeden ve imalatçının talebi halinde, 14 üncü maddede bahsedilen uygulama tedbirlerinin yürürlüğe giriş tarihlerine bağlı olarak, 5 inci madde ila 12 nci maddede bahsedilen araçların güvenliği ve lastikler ile ilgili gerekçelerle Onay Kuruluşu;
a) Yeni tip bir aracın, aksam veya ayrı teknik ünitenin bu Yönetmeliğe ve uygulama tedbirlerine uygun olması halinde, bu araca AT veya ulusal tip onayı veya aksam ya da ayrı teknik üniteye AT aksam veya ayrı teknik ünite tip onayını vermeyi reddedemez veya,
b) Yeni tip bir aracın, aksam veya ayrı teknik ünitenin bu Yönetmeliğe ve uygulama tedbirlerine uygun olması halinde, aracın tescilini, satılmasını veya hizmete girmesini veya aksam veya ayrı teknik ünitelerin satışını veya hizmete girmesini yasaklayamaz.
(16) 1/11/2014 tarihinden itibaren 6 ncı maddenin dördüncü fıkrası ile ilgili gerekçelerle; anılan maddede belirtilen tip onayı mevcut yeni araçların bu Yönetmelik ve uygulama tedbirlerine uygun olmaması halinde, MARTOY’un 26 ncı maddesinin amaçları bakımından, söz konusu araçların bu tarihten sonra düzenlenen uygunluk belgelerinin geçerliliği kabul edilmez.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Uygulamalar
Uygulama tedbirleri
(1) Bu Yönetmeliğin uygulanması için gerekli tedbirler, aşağıdaki hususlar ile birlikte 15 inci maddede belirtilen işleme uygun olarak yayımlanacak mevzuatta yer alır:
a) 5 ila 12 nci madde hükümlerine göre motorlu araçlar, römorkları ve aksam ve ayrı teknik ünitelerin tip onayı için özel prosedürler, deneyler ve teknik şartlar ile ilgili ayrıntılı kurallar,
b) BM/AEK Regülasyonu 105 göz önünde tutularak, tehlikeli madde taşımacılığı amacıyla tasarlanmış araçlar için özel güvenlik şartları ile ilgili ayrıntılı kurallar,
c) Bir lastiğin fiziksel özellikleri ve performans şartları bakımından 3 üncü maddede yer alan; “özel kullanımlı lastik”, “karayolu dışı profesyonel lastik”, “takviyeli lastik”, “kar lastiği”, “T tipi geçici kullanım için yedek lastik” ve “çekiş lastiği”nin daha belirgin olarak tanımlanması,
ç) Deney prosedürlerindeki değişimin bir sonucu olarak ve çevre korumasının seviyesini düşürmeksizin, Ek-2, Kısım B ve Kısım C’de belirtilen yuvarlanma direnci ve yuvarlanma gürültüsünün sınır değerlerini gerekli olduğu kadar tadil eden tedbirler,
d) Ek-2, Kısım C’de belirtilen gürültü seviyelerinin belirlenmesi için prosedürler ile ilgili ayrıntılı kurallar,
e) Ek-3’te yer alan ve zorunlu olarak uygulanan BM/AEK Regülasyonları listesini tadil eden tedbirler,
f) Maliyet/fayda analizini müteakip ve bütün ilgili güvenlik durumları dikkate alınarak, 10 uncu maddede belirtilen gelişmiş araç sistemleri uygulamasının araca veya ilgili araç sınıflarına uygun olmadığı kanıtlandığında, M2, M3, N2 ve N3 kategorisi bazı araçlara veya araç sınıflarına bu sistemlerin yerleştirilmesi yükümlülüğünden muaf tutan tedbirler,
g) Maliyet/fayda analizi temelinde, ilgili lastiklerin sınıf ve kategorilerine göre farklılık gösterebilecek olan, 13 üncü maddenin onbirinci fıkrasında belirtilen süreyi kısaltan tedbirler.
Komite
(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasına yönelik olarak alınacak tedbirler, yapılacak değişiklikler ve ihtiyaç duyulan her türlü düzenleme Birleşmiş Milletler/Avrupa Ekonomik Komisyonu (BM/AEK) Antlaşması çerçevesinde hazırlanan ve 11/1/1997 tarihli ve 22874 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Tekerlekli Araçlar ile Bu Araçlara Takılan ve/veya Araçlarda Kullanılan Aksam ve Parçalar ile İlgili Teknik Mevzuatın Uygulanmasına Dair Yönetmelik ile oluşturulan Motorlu Araçlar Teknik Komitesi (MARTEK) tarafından görüşülerek karara bağlanır. MARTEK tavsiye niteliğindeki görüşünü Bakanlığa bildirir ve bu görüş doğrultusunda Bakanlık gerekli gördüğü düzenlemeleri yapar.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
İdari yaptırımlar
(1) İmalatçının bu Yönetmeliğin ve uygulama tedbirlerinin hükümlerini ihlal etmesi halinde ve aşağıda belirtilen durumlarda 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun hükümleri uygulanır:
a) Onay işlemleri veya geri çağırmaya yol açan işlemler sırasında yanlış beyanlar verilmesi,
b) Tip onayı için deney sonuçlarının tahrif edilmesi,
c) Geri çağırmaya veya tip onayının geri çekilmesine yol açabilecek verilerin veya teknik bilgilerin verilmemesi.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelikler
(1) Aşağıda sayılan yönetmelikler yürürlükten kaldırılmıştır:
Bu hükmün yürürlük tarihi: 01.03.2015
a) 17/1/2008 tarihli ve 26759 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorklarının Yakıt Depoları ve Arka Koruma Donanımlarına Dair Tip Onayı Yönetmeliği (70/221/AT),
b) 11/7/1999 tarihli ve 23752 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların ve Römorklarının Arka Tescil Plakasının Takıldığı ve Sabitlendiği Alan ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (70/222/AT),
c) 15/12/2000 tarihli ve 24261 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların ve Römorklarının Yönlendirme (Direksiyon) Tertibatı ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (70/311/AT),
ç) 12/10/1999 tarihli ve 23844 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların ve Römorklarının Kapılarının Özelliklerine İlişkin Tip Onayı Yönetmeliği (70/387/AT),
d) 1/5/1999 tarihli ve 23682 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların Sesli İkaz Cihazları ve Bunların Takılması ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (70/388/AT),
e) 30/1/2002 tarihli ve 24656 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Belirli Motorlu Araç Sınıflarının ve Römorklarının Frenleme Düzenekleri ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (71/320/AT),
f) 5/1/2002 tarihli ve 24631(Mükerrer) sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların Elektromanyetik Uyumluluk (Radyo Paraziti) ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (72/245/AT),
g) 10/1/2002 tarihli ve 24636 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların İç Donanımları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (74/60/AT),
ğ) 9/7/2001 tarihli ve 24457 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların İzinsiz Kullanıma Karşı Koruma Cihazları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (74/61/AT),
h) 2/8/2001 tarihli ve 24481 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların İç Donanımları (Bir Çarpma Halinde Direksiyon Mekanizmasının Davranışı) ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (74/297/AT),
ı) 18/8/2001 tarihli ve 24497 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların Koltukları, Bağlantıları ve Koltuk Başlıkları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (74/408/AT),
i) 13/1/2002 tarihli ve 24639 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların Dış Çıkıntıları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (74/483/AT),
j) 8/5/2001 tarihli ve 24396 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların Geri Vites ve Hız Ölçer Donanımları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (75/443/AT),
k) 24/2/2001 tarihli ve 24328 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların ve Römorklarının Zorunlu Tanıtım Levhaları ve Etiketleri, Takılma Yerleri ve Yöntemleri ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (76/114/AT),
l) 9/1/2001 tarihli ve 24282 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların Emniyet Kemerleri Bağlantı Parçaları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (76/115/AT),
m) 10/8/2000 tarihli ve 24136 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Aydınlatma ve Işıklı Sinyal Cihazlarının Motorlu Araçlara ve Römorklarına Yerleştirilmesi ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (76/756/AT),
n) 13/5/2001 tarihli ve 24401 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların ve Römorklarının Geri Yansıtıcıları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (76/757/AT),
o) 13/11/2001 tarihli ve 24582 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların ve Römorklarının Uç Hat İşaret Lambaları, Ön Konum (Yan) Lambaları, Arka Konum (Yan) Lambaları, Fren Lambaları, Gündüz Yakılan Lambaları ve İşaret Lambaları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (76/758/AT),
ö) 14/3/2001 tarihli ve 24342 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların ve Römorklarının Sinyal Lambaları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (76/759/AT),
p) 24/3/2001 tarihli ve 24352 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların ve Römorklarının Arka Tescil Plaka Lambaları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (76/760/AT),
r) 11/9/2000 tarihli ve 24167 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların Uzun Huzme ve/veya Kısa Huzme Olarak Çalışan Farları ve Motorlu Araçlar ve Römorklarının Onaylanmış Lamba Ünitelerinde Kullanılan Işık Kaynakları (Filamanlı Lambalar ve Diğerleri) ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (76/761/AT),
s) 14/8/2000 tarihli ve 24140 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların Ön Sis Lambaları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (76/762/AT),
ş) 30/10/2000 tarihli ve 24215 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların Çekme Tertibatları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (77/389/AT),
t) 21/8/2000 tarihli ve 24147 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların ve Römorklarının Arka Sis Lambaları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (77/538/AT),
u) 15/8/2000 tarihli ve 24141 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorklarına Ait Geri Vites Lambaları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (77/539/AT),
ü) 8/5/2001 tarihli ve 24396 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların ve Römorklarının Park Lambaları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (77/540/AT),
v) 17/4/2000 tarihli ve 24023 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların Emniyet Kemerleri ve Bağlama Sistemleri ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (77/541/AT),
y) 14/5/2001 tarihli ve 24402 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araç Sürücülerinin Ön Görüş Alanı ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (77/649/AT),
z) 23/9/1999 tarihli ve 23825 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların İç Donanımı (Kumanda, İkaz ve Göstergelerin Tanımı) ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (78/316/AT),
aa) 21/1/2001 tarihli ve 24294 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların Cam Yüzeylerinin Buz Çözme ve Buğu Giderme Sistemleri ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (78/317/AT),
bb) 8/1/2001 tarihli ve 24281 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların Ön Cam Silme ve Yıkama Sistemleri ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (78/318/AT),
cc) 30/11/2000 tarihli ve 24246 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların Çamurlukları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (78/549/AT),
çç) 3/12/2000 tarihli ve 24249 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların Koltuk Başlıkları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (78/932/AT),
dd) 13/1/2002 tarihli ve 24639 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların ve Römorklarının Yan Koruması (Yan Koruyucular) ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (89/297/AT),
ee) 8/6/2002 tarihli ve 24779 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorklarının Belirli Sınıflarına Ait Paçalık Sistemleri ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (91/226/AT),
ff) 29/5/2002 tarihli ve 24769 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan M1 Sınıfı Motorlu Araçların Kütleleri ve Boyutları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (92/21/AT),
gg) 2/12/2001 tarihli ve 24601 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorklarının Emniyet Camları ve Cam Malzemeleri ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (92/22/AT),
ğğ) 5/6/2002 tarihli ve 24776 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların Hız Sınırlayıcı Donanımları ve Bunların Takılması ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (92/24/AT),
hh) 8/6/2002 tarihli ve 24779 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan N Sınıfı Motorlu Araçların Kabin Arka Panelinin Önündeki Dış Çıkıntılar ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (92/114/AT),
ıı) 5/1/2002 tarihli ve 24631 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorklarının Mekanik Bağlantı Tertibatları ve Bunların Araçlara Yerleştirilmesi ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (94/20/AT),
ii) 21/1/2002 tarihli ve 24647 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların Belirli Sınıflarının İç Yapılarında Kullanılan Malzemelerin Yanma Davranışı ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (95/28/AT),
jj) 16/1/2002 tarihli ve 24642 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların Yandan Çarpma Halinde Araçta Bulunan Kişilerin Korunması ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (96/27/AT),
kk) 17/1/2002 tarihli ve 24643 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların Önden Çarpma Halinde Araçta Bulunan Kişilerin Korunması ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (96/79/AT),
ll) 18/4/2003 tarihli ve 25083 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların ve Römorklarının Bazı Sınıflarının Kütle ve Boyutları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (97/27/AT),
mm) 11/5/2003 tarihli ve 25105 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolunda Tehlikeli Maddelerin Taşınması İçin Tasarlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (98/91/AT),
nn) 16/10/2003 tarihli ve 25261 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların Ön Koruma Donanımlarına İlişkin Tip Onayı Yönetmeliği (2000/40/AT),
oo) 25/3/2005 tarihli ve 25766 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorklarının Isıtma Sistemleri ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (2001/56/AT),
öö) 2/7/2004 tarihli ve 25510 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sürücü Koltuğuna İlave Olarak Sekizden Fazla Koltuğu Bulunan ve Yolcu Taşımak Amacıyla Kullanılan Araçların Özel Hükümleri ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (2001/85/AT),
pp) 20/3/2006 tarihli ve 26114 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların Dolaylı Görüş Cihazları Hakkında Tip Onayı Yönetmeliği (2005/27/AT ile Değişik 2003/97/AT),
(2) 25/4/2000 tarihli ve 24030 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkların Lastikleri ve Bu Lastiklerin Takılması ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (92/23/AT) yürürlükten kaldırılmıştır.
Atıflar
(1) 17 nci madde ile yürürlükten kaldırılan yönetmeliklere yapılan atıflar bu Yönetmeliğe yapılmış sayılır.
Tip onayı için başvuru
(1) İmalatçı veya yetkili temsilcisi, bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak hazırladığı başvurusunu Tip Onay Kuruluşuna yapar.
(2) Aşağıdaki (a) ila (ç) bentlerinde belirtilen hususlarda 2007/46/AT Yönetmeliğine göre tip onayına izin veren prosedürlerden biri veya daha fazlasını izleyen bir AT tip onayı başvurusu, BM/AEK Regülasyonlarının kapsadığı alanlardaki gereklilikleri düzenleyen 661/2009/AT Yönetmeliğinin uygulama tedbirleri ile istenen ayrıntıların yer aldığı bilgi dosyasını içermeli ve 2007/46/AT Yönetmeliğinin Ek I’ine uygun olarak yapılmalıdır.
a) 2007/46/AT Yönetmeliğinin 20 nci maddesine göre yeni teknolojilerin ve kavramların tip onayı,
b) BM/AEK Regülasyonlarının kapsadığı alanlardaki gereklilikleri düzenleyen 661/2009/AT Yönetmeliğinin uygulama tedbirlerinin içeriğindeki bir BM/AEK tip onayı işaretinin yerine uygulanan bir AT tip onayı işaretini taşıyan aksam ve ayrı teknik ünitelerin olduğu durumlarda araç sisteminin tip onayı,
c) 2007/46/AT Yönetmeliğinin Ek XV’ine göre bir imalatçının teknik servis olarak görevlendirildiği durumlar,
ç) 2007/46/AT Yönetmeliğinin Ek XVI’sına göre sanal deney yapıldığı durumlar.
(3) Tip Onay Kuruluşu, başvurunun tam olduğunu teyit eder.
(4) Tip onay numarası ve işareti, teknik servise sunulan bilgi paketi ekli ilgili tip onayı belgesinde ve bilgi dokümanında yer alıyorsa; bir araca monte edilen veya yardımcı aksam veya ayrı teknik ünite dahil, AT veya BM/AEK tip onaylı herhangi bir aksam ve ayrı teknik ünitenin, özellikleri bakımından bilgi dokümanında tamamen tanımlanmasına gerek yoktur.
(5) Geçerli bir AT tip onayı işaretine sahip aksam ve ayrı teknik üniteler, BM/AEK Regülasyonlarının kapsadığı alanlardaki gereklilikleri düzenleyen 661/2009/AT Yönetmeliğinin uygulama tedbirlerinin içeriğindeki bir BM/AEK tip onay işaretini taşıması gerekli olan aksam ve ayrı teknik ünitelerin yerine uygulandığı durumlarda bile, kabul edilmelidir.
Tip onayı
(1) Başvuranın ek madde 1’de belirtilen ilgili gereklilikleri yerine getirmesi durumunda ve tip onayı için sunulan araç, aksam veya ayrı teknik ünite tipinin ilgili teknik gerekliliklere uygun olması ve 661/2009/AT Yönetmeliği ile zorunlu uygulanan BM/AEK Regülasyonları ile üretimin uygunluğunu sağlamak için önlem alınması halinde; Tip Onay Kuruluşu, 661/2009/AT Yönetmeliğinin 13 üncü maddesinin onbeşinci fıkrasının (a) bendine göre bir AT tip onayı ve 2007/46/AT Yönetmeliğinin Ek VII’sinde belirtilen numaralandırma sistemine uygun olarak bir tip onayı numarası vermelidir.
(2) Bir üye ülke veya Türkiye; aynı numarayı başka bir araç, aksam veya ayrı teknik ünite tipine vermemelidir.
(3) Birinci fıkranın amaçları bakımından, Tip Onay Kuruluşu, BM/AEK Regülasyonuna uygun olmayan yeni teknolojiler veya yeni kavramlar içeren araç, aksam veya ayrı teknik ünite tipi olması halinde Ek-5’in Bölüm 2’sinde belirtilen örneğe göre oluşturulmuş bir AT tip onayı belgesi veya kendi kendine deney ve/veya sanal deney yapılması halinde ve/veya BM/AEK Regülasyonlarının gerekli teknik şartlarını sağlayan araç, aksam veya ayrı teknik ünite tipi olması halinde Ek-5’in Bölüm 3’ünde belirtilen örneğe göre oluşturulmuş bir AT tip onayı belgesi vermelidir.
BM/AEK Regülasyonları çerçevesinde 661/2009/AT Yönetmeliği uygulama mevzuatına uygun olmayan yeni teknolojiler ve yeni kavramlar
(1) Bir üye ülkenin 2007/46/AT Yönetmeliğinin 20 nci maddesine göre, sistem, aksam veya ayrı teknik ünite ile ilgili bir araca AT tip onayı verebilmesi için yetkilendirilmesi durumunda, bu maddenin ikinci ila beşinci fıkralarında belirtilen prosedür takip edilmelidir.
(2) Tip Onayı Kuruluşu, Ek Madde 2’ye göre bir AT tip onayı ve 2007/46/AT Yönetmeliğinin Ek VII’sinde belirtilen numaralandırma sistemine uygun olarak bir tip onayı numarası vermelidir.
(3) Tip Onayı Kuruluşu, Ek-5’in Bölüm 2’sinde belirtilen örneğe göre oluşturulmuş bir AT tip onayı belgesi ve buna ek olarak, uygulanan BM/AEK Regülasyonunda yer alan ilgili örneğine uygun olan ve BM/AEK tip onay numarasının girişi boş bırakılarak tamamlanmış bildirim formunu vermelidir.
(4) Ek madde 1’e uygun bilgi dosyası, bu maddenin üçüncü fıkrasında bahsedilen tip onayı belgesi ve bildirim formundan sonra gelecek şekilde ek yapılmalıdır.
(5) Uygulanabilir olduğunda, 2007/46/AT Yönetmeliğinin Ek VII’sinin İlavesine uygun olarak AT tip onayı işareti örneği, bu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen tip onayı belgesinde bulunmalıdır.
Kendi kendine deney yapılması
(1) 2007/46/AT Yönetmeliğinin 11 inci maddesinin birinci fıkrası, 41 inci maddesinin altıncı fıkrası, Ek V’i ve Ek XV’i uyarınca, bir imalatçı teknik servis olarak görevlendirilebilir. İmalatçının teknik servis olarak görevlendirilmesi ile ilgili genel şartlar, 2007/46/AT Yönetmeliğinin Ek XV’inin İlavesinde belirtilmektedir. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte Yönetmelik ile değiştirilen gereklilikler uygulanmalı ve bu maddenin ikinci ila beşinci fıkralarında belirtilen prosedür takip edilmelidir.
(2) Tip Onayı Kuruluşu, Ek Madde 2’ye göre bir AT tip onayı ve 2007/46/AT Yönetmeliğinin Ek VII’sinde belirtilen numaralandırma sistemine uygun olarak bir tip onayı numarası vermelidir.
(3) Tip Onayı Kuruluşu, Ek-5’in Bölüm 3’ünde belirtilen örneğe göre oluşturulmuş bir AT tip onayı belgesi ve bunun eki olarak, uygulanan BM/AEK Regülasyonunda yer alan ilgili örneğine uygun olan ve BM/AEK tip onay numarasının girişi boş bırakılmış tamamlanmış bildirim formu vermelidir.
(4) Ek madde 1’e uygun bilgi dosyası, bu maddenin üçüncü fıkrasında bahsedilen tip onayı belgesi ve bildirim formundan sonra gelecek şekilde ek yapılmalıdır.
(5) Uygulanabilir olduğunda, 2007/46/AT Yönetmeliğinin Ek VII’sinin İlavesine uygun olarak AT tip onayı işareti örneği, bu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen tip onayı belgesinde bulunmalıdır.
Sanal deney yapılması
(1) 2007/46/AT Yönetmeliğinin 11 inci maddesinin dördüncü fıkrasına ve Ek XVI’sına göre, 2007/46/AT Yönetmeliğinin Ek XVI’sının İlavesinde belirtilen gerekliliklerin sağlanması koşuluyla, sanal deney yöntemlerine izin verilir. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte Yönetmelik ile değiştirilen gereklilikler uygulanmalı ve bu maddenin ikinci ila beşinci fıkralarında belirtilen prosedür takip edilmelidir.
(2) Tip Onayı Kuruluşu, ek madde 2’ye göre bir AT tip onayı ve 2007/46/AT Yönetmeliğinin Ek VII’sinde belirtilen numaralandırma sistemine uygun olarak bir tip onayı numarası vermelidir.
(3) Tip Onayı Kuruluşu, Ek-5’in Bölüm 3’ünde belirtilen örneğe göre oluşturulmuş bir AT tip onayı belgesi ve bunun eki olarak, uygulanan BM/AEK Regülasyonunda yer alan ilgili örneğine uygun olan ve BM/AEK tip onay numarasının girişi boş bırakılmış tamamlanmış bildirim formu vermelidir.
(4) Ek madde 1’e uygun bilgi dosyası, bu maddenin üçüncü fıkrasında bahsedilen tip onayı belgesi ve bildirim formundan sonra gelecek şekilde ek yapılmalıdır.
(5) Uygulanabilir olduğunda, 2007/46/AT Yönetmeliğinin Ek VII’sinin İlavesine uygun olarak AT tip onayı işareti örneği, bu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen tip onayı belgesinde bulunmalıdır.
Değiştirilebilir fren balatası grupları, değiştirilebilir fren diskleri ve değiştirilebilir fren kampanaları
(1) 1/3/2015 tarihinden itibaren; araç tip onayları 7/4/1998 tarihinde veya sonrasında 71/320/AT Yönetmeliği, BM/AEK 13 Regülasyonu veya BM/AEK 13-H Regülasyonuna göre olan, izin verilen azami yüklü kütlesi 3,5 tonu aşmayan M1 kategorisi, izin verilen azami yüklü kütlesi 3,5 tonu aşmayan M2 kategorisi, N1, O1 ve O2 kategorisi araç tiplerine ilişkin olarak yeni değiştirilebilir fren balatası gruplarının satışı ve hizmete girmesi amacıyla BM/AEK 90 Regülasyonu uygulanır.
(2) 1/3/2015 tarihinden itibaren; araç tip onayları 1/3/2015 tarihinde veya sonrasında BM/AEK 13 Regülasyonu veya BM/AEK 13-H Regülasyonuna göre olan, izin verilen azami yüklü kütlesi 3,5 tonu aşan M1 kategorisi, izin verilen azami yüklü kütlesi 3,5 tonu aşan M2 kategorisi, M3, N2, N3, O3 ve O4 kategorisi araç tiplerine ilişkin olarak yeni değiştirilebilir fren balatası gruplarının satışı ve hizmete girmesi amacıyla BM/AEK 90 Regülasyonu uygulanır.
(3) 1/11/2016 tarihinden itibaren; araç tip onayları 1/11/2016 tarihinde veya sonrasında BM/AEK 13 Regülasyonu veya BM/AEK 13-H Regülasyonuna göre olan M1 ve N1 kategorisi araç tiplerine ilişkin olarak yeni değiştirilebilir fren disklerinin ve kampanalarının satışı ve hizmete girmesi amacıyla BM/AEK 90 Regülasyonu uygulanır.
(4) 1/3/2015 tarihinden itibaren; araç tip onayları 1/3/2015 tarihinde veya sonrasında BM/AEK 13 Regülasyonuna göre olan M2, M3, N2 ve N3 kategorisi araç tiplerine ilişkin olarak yeni değiştirilebilir fren disklerinin satışı ve hizmete girmesi amacıyla BM/AEK 90 Regülasyonu uygulanır.
(5) 1/11/2016 tarihinden itibaren; araç tip onayları 1/11/2016 tarihinde veya sonrasında BM/AEK 13 Regülasyonuna göre olan M2, M3, N2 ve N3 kategorisi araç tiplerine ilişkin olarak yeni değiştirilebilir fren kampanalarının satışı ve hizmete girmesi amacıyla BM/AEK 90 Regülasyonu uygulanır.
(6) 1/11/2016 tarihinden itibaren; araç tip onayları 1/11/2016 tarihinde veya sonrasında BM/AEK 13 Regülasyonuna göre olan O1 ve O2 kategorisi araç tiplerine ilişkin olarak yeni değiştirilebilir fren disklerinin ve kampanalarının satışı ve hizmete girmesi amacıyla BM/AEK 90 Regülasyonu uygulanır.
(7) 1/3/2015 tarihinden itibaren; araç tip onayları 1/3/2015 tarihinde veya sonrasında BM/AEK 13 Regülasyonuna göre olan O3 ve O4 kategorisi araç tiplerine ilişkin olarak yeni değiştirilebilir fren disklerinin satışı ve hizmete girmesi amacıyla BM/AEK 90 Regülasyonu uygulanır.
(8) 1/11/2016 tarihinden itibaren; araç tip onayları 1/11/2016 tarihinde veya sonrasında BM/AEK 13 Regülasyonuna göre olan O3 ve O4 kategorisi araç tiplerine ilişkin olarak yeni değiştirilebilir fren kampanalarının satışı ve hizmete girmesi amacıyla BM/AEK 90 Regülasyonu uygulanır.
Ticari araçların kabin dayanımı
(1) 30/1/2017 tarihinden itibaren, ticari araçlarda kabin içindeki kişilerin korunması ile ilgili gerekçelerle, BM/AEK 29 Regülasyonunun gerekliliklerine uygun olmayan N kategorisi araçların ilk defa tip onayı alacak yeni tiplerine, AT tip onayı veya ulusal tip onayı verilmez.
(2) 30/1/2021 tarihinden itibaren, tip onayı mevcut N kategorisi yeni imal edilen araçların BM/AEK 29 Regülasyonunun gerekliliklerine uygun olmaması halinde, ticari araçlarda kabin içindeki kişilerin korunması ile ilgili gerekçelerle, MARTOY’un 26 ncı maddesinin amaçları bakımından söz konusu araçlara bu tarihten sonra uygunluk belgesi düzenlenemez ve bu tür araçların tescili, satışı ve hizmete girişi tam araçlarda 12 ay sonra, tamamlanmış araçlarda 18 ay sonra yasaklanır.
Dolaylı görüş cihazları
(1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, 2003/97/AT Yönetmeliğine göre onaylı tip onayı mevcut N2 ve N3 kategorisi yeni imal edilen araçlar için MARTOY’un 26 ncı maddesinin amaçları bakımından uygunluk belgesi düzenlenemez ve uygunluk belgesi tarihi anılan tarihten önce olan bu tür tam araçlar anılan tarihten itibaren 12 ay içerisinde satılmalı ve tescil edilmeli, tamamlanmamış araçlar ise anılan tarihten itibaren 18 ay içerisinde satılmalı ve temel aracın tip onay tarihinde geçerli olan hükümler çerçevesinde tamamlanarak bu süre zarfında tescil edilmelidir.
BM/AEK 107 Regülasyonunun 05 numaralı değişiklik serisinin uygulaması
(1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, tip onayı mevcut M2 ve M3 kategorisi yeni imal edilen araçların BM/AEK 107 Regülasyonunun 05 numaralı değişiklik serisinin gerekliliklerine uygun olmaması halinde, MARTOY’un 26 ncı maddesinin amaçları bakımından söz konusu araçlara bu tarihten sonra uygunluk belgesi düzenlenemez ve uygunluk belgesi tarihi anılan tarihten önce olan bu tür tam araçlar anılan tarihten itibaren 12 ay içerisinde satılmalı ve tescil edilmeli, tamamlanmamış araçlar ise anılan tarihten itibaren 18 ay içerisinde satılmalı ve temel aracın tip onay tarihinde geçerli olan hükümler çerçevesinde tamamlanarak bu süre zarfında tescil edilmelidir.
BM/AEK 118 Regülasyonunun 01 numaralı değişiklik serisinin uygulaması
(1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, tip onayı mevcut M3 kategorisi Sınıf II ve Sınıf III yeni imal edilen araçların BM/AEK 118 Regülasyonunun 01 numaralı değişiklik serisinin gerekliliklerine uygun olmaması halinde, MARTOY’un 26 ncı maddesinin amaçları bakımından söz konusu araçlara bu tarihten sonra uygunluk belgesi düzenlenemez ve uygunluk belgesi tarihi anılan tarihten önce olan bu tür tam araçlar anılan tarihten itibaren 12 ay içerisinde satılmalı ve tescil edilmeli, tamamlanmamış araçlar ise anılan tarihten itibaren 18 ay içerisinde satılmalı ve temel aracın tip onay tarihinde geçerli olan hükümler çerçevesinde tamamlanarak bu süre zarfında tescil edilmelidir.
BM/AEK Regülasyon 140 ve 141
(1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, ilk defa tip onayı alacak yeni tip araçlarda elektronik kararlılık kontrol sistemleri ile ilgili sadece BM/AEK Regülasyon 140 onayları kabul edilir.
(2) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, ilk defa tip onayı alacak yeni tip araçlarda lastik basınç izleme sistemleri ile ilgili sadece BM/AEK Regülasyon 141 onayları kabul edilir.
BM/AEK Regülasyonlarının Uygulanması
(1) Bazı BM/AEK Regülasyonlarının uygulanması ile ilgili olarak;
a) (b), (c), (ç), (d), (h) ve (i) bentlerine tabi olarak, Ek-3’te yer alan değişiklik serileri ve ilaveleri ile birlikte BM/AEK Regülasyonları, ilk defa tip onayı alacak araçlara, römorklarına, sistemlerine, aksam ve ayrı teknik ünitelerine 1/11/2012 tarihinden itibaren,
b) 1/2/2012 tarihinden itibaren, ilk defa AT tip onayı alacak M1 kategorisi araçlara BM/AEK Regülasyonu 13 H, İlave 9,
c) 1/2/2012 tarihinden itibaren, ilk defa AT tip onayı alacak N1 kategorisi, 715/2007/AT Yönetmeliğine göre referans kütlesi 1305 kg geçmeyen araçlar için BM/AEK Regülasyonu 13’ün 11 numaralı değişiklik serisi, İlave 3 veya BM/AEK Regülasyonu 13 H, İlave 9,
ç) Ek-4’te yer alan Çizelge 1’de belirtilen uygulama tarihlerinden itibaren elektronik kontrol sistemleri bakımından ilk defa AT tip onayı alacak M2, M3, N2, N3, O3 ve O4 kategorisi araçlar için BM/AEK Regülasyonu 13’ün 11 numaralı değişiklik serisi, İlave 3,
d) Ek-4’te yer alan Çizelge 1’de belirtilen uygulama tarihlerinden itibaren elektronik kontrol sistemleri bakımından ilk defa AT tip onayı alacak, 715/2007/AT Yönetmeliğine göre referans kütlesi 1305 kg aşan N1 kategorisi araçlar için BM/AEK Regülasyonu 13’ün 11 numaralı değişiklik serisi, İlave 3 veya BM/AEK Regülasyonu 13 H, İlave 9,
e) (f), (g), (ğ) ve (ı) bentlerine tabi olarak, Ek-3’te yer alan değişiklik serileri ve ilaveleri ile birlikte BM/AEK Regülasyonları, tip onayı mevcut araçların ve römorklarının imal edilmesi amacıyla ve tip onaylı sistem, aksam ve ayrı teknik ünitelerin satışı amacıyla,1/3/2015 tarihinden itibaren,
f) 1/3/2015 tarihinden itibaren, tip onayı mevcut N1 kategorisi 715/2007/AT Yönetmeliğine göre referans kütlesi 1305 kg geçmeyen araçların imal edilmesi amacıyla BM/AEK Regülasyonu 13’ün 11 numaralı değişiklik serisi İlave 3 veya BM/AEK Regülasyonu 13-H İlave 9,
g) Ek-4’te yer alan Çizelge 2’de belirtilen uygulama tarihlerinden itibaren elektronik kararlılık kontrol sistemleri bakımından tip onayı mevcut M2, M3, 715/2007/AT Yönetmeliğine göre referans kütlesi 1305 kg geçen N1 kategorisi, N2, N3, O3 ve O4 kategorisi araçların imal edilmesi amacıyla BM/AEK Regülasyonu 13’ün 11 numaralı değişiklik serisi İlave 3,
ğ) Ek-4’te yer alan Çizelge 2’de belirtilen uygulama tarihlerinden itibaren elektronik kararlılık kontrol sistemleri bakımından AT tip onayı mevcut 715/2007/AT Yönetmeliğine göre referans kütlesi 1305 kg aşan N1 araçlar için BM/AEK Regülasyonu 13’ün 11 numaralı değişiklik serisi, İlave 3 veya BM/AEK Regülasyonu 13 H, İlave 9,
h) (ı) bendi hükümleri saklı kalmak kaydıyla, BM/AEK Regülasyonu 100’ün 00 numaralı değişiklik serisi, bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren MARTOY’a göre ilk defa tip onayı alacak araçlara ve elektrik güvenliği ile ilgili olarak bir aracın AT tip onayına,
ı) BM/AEK Regülasyonu 100’ün 00 numaralı değişiklik serisi, bu bendin yayımı tarihinden itibaren tip onayı mevcut araçların imal edilmesi amacıyla,
i) 4/12/2012 tarihinden itibaren BM/AEK Regülasyonu 100’ün 01 numaralı değişiklik serisi, MARTOY’a göre AT tam araç tip onayına ve elektrik güvenliği ile ilgili olarak ilk defa tip onayı alacak bir aracın AT tip onayına,
j) 1/11/2012 tarihinden itibaren C1 sınıfı lastiklerin ilk defa tip onayı alacak yeni tiplerine tip onayı amacı bakımından, BM/AEK Regülasyonu 30’un 02 numaralı değişiklik serisi, eklenti 16 ve BM/AEK Regülasyonu 117’nin, 6.1.1 maddesinde belirtilen ikinci seviye yuvarlanma ses şartlarını, 6.2 maddesinde belirtilen ıslak tutuş performansı şartlarını ve 6.3.1 maddesinde belirtilen birinci seviye yuvarlanma direnci şartlarını içeren 02 numaralı değişiklik serisi,
k) 1/3/2015 tarihinden itibaren tip onayı mevcut C1 sınıfı yeni lastiklerin satışı ve hizmete girmesi amacıyla BM/AEK Regülasyonu 30’un 02 numaralı değişiklik serisi, eklenti 16 ve BM/AEK Regülasyonu 117’nin 6.2 maddesinde belirtilen ıslak tutuş performansı şartlarını içeren 02 numaralı değişiklik serisi,
l) 1/11/2012 tarihinden itibaren C2 ve C3 sınıfı lastiklerin ilk defa tip onayı alacak yeni tiplerinin tip onayı amacı bakımından, BM/AEK Regülasyonu 54’ün orijinal versiyonu, eklenti 17 ve BM/AEK Regülasyonu 117’nin, 6.1.2 ila 6.1.3 maddelerinde belirtilen ikinci seviye yuvarlanma ses şartlarını ve 6.3.1 maddesinde belirtilen birinci seviye yuvarlanma direnci şartlarını içeren 02 numaralı değişiklik serisi,
m) 1/3/2015 tarihinden itibaren tip onayı mevcut C2 ve C3 sınıfı yeni imal edilen lastiklerin satışı ve hizmete girmesi amacıyla, BM/AEK Regülasyonu 54’ün orijinal versiyonu eklenti 17,
n) 1/11/2016 tarihinden itibaren tip onayı mevcut C1, C2 ve C3 sınıfı yeni lastiklerin satışı ve hizmete girmesi amacıyla, BM/AEK Regülasyonu 117’nin, 6.1.1 ila 6.1.3 maddelerinde belirtilen ikinci seviye yuvarlanma ses şartlarını içeren 02 numaralı değişiklik serisi,
o) 1/3/2015 tarihinden itibaren tip onayı mevcut C1 ve C2 sınıfı yeni lastiklerin satışı ve hizmete girmesi amacıyla, BM/AEK Regülasyonu 117’nin 6.3.1 maddesinde belirtilen birinci seviye yuvarlanma direnci şartlarını içeren 02 numaralı değişiklik serisi,
ö) 1/11/2016 tarihinden itibaren tip onayı mevcut C3 sınıfı yeni lastiklerin satışı ve hizmete girmesi amacıyla, BM/AEK Regülasyonu 117’nin 6.3.1 maddesinde belirtilen birinci seviye yuvarlanma direnci şartlarını içeren 02 numaralı değişiklik serisi,
p) 1/11/2016 tarihinden itibaren C1, C2 ve C3 sınıfı lastiklerin ilk defa tip onayı alacak yeni tiplerinin tip onayı amacı bakımından, BM/AEK Regülasyonu 117’nin 6.3.2 maddesinde belirtilen ikinci seviye yuvarlanma direnci şartlarını içeren 02 numaralı değişiklik serisi,
r) 1/11/2018 tarihinden itibaren tip onayı mevcut C1 ve C2 sınıfı yeni lastiklerin satışı ve hizmete girmesi amacıyla, BM/AEK Regülasyonu 117’nin 6.3.2 maddesinde belirtilen ikinci seviye yuvarlanma direnci şartlarını içeren 02 numaralı değişiklik serisi zorunlu olarak,
s) 1/11/2020 tarihinden itibaren tip onayı mevcut C3 sınıfı yeni lastiklerin satışı ve hizmete girmesi amacıyla, BM/AEK Regülasyonu 117’nin 6.3.2 maddesinde belirtilen ikinci seviye yuvarlanma direnci şartlarını içeren 02 numaralı değişiklik serisi,
ş) 1/11/2012 tarihinden itibaren BM/AEK Regülasyonu 64’ün 02 numaralı değişiklik serisi, düzeltme 1’i, bu Yönetmelik tarafından kapsanmış teçhizat ile donatılmış olan M1 ve N1 kategorisi araçların ilk defa tip onayı alacak yeni tiplerinin AT tip onayı amacı için,
t) 1/3/2015 tarihinden itibaren BM/AEK Regülasyonu 64’ün 02 numaralı değişiklik serisi, düzeltme 1’i, bu Yönetmelik tarafından kapsanmış teçhizat ile donatılmış olan tip onayı mevcut M1 ve N1 kategorisi yeni araçların imal edilmesi amacıyla,
uygulanır.
(2) Birinci fıkranın genel şartlara ve ıslak tutuş performansına ilişkin (k) bendi, genel şartlara ilişkin (m) bendi, ikinci seviye yuvarlanma ses şartlarına ilişkin (n) bendi, birinci seviye yuvarlanma direnci şartlarına ilişkin (o) ve (ö) bentleri ile ikinci seviye yuvarlanma direnci şartlarına ilişkin (r) ve (s) bentlerinde belirtilen tarihlerden önce imal edilmiş olan ve bu bentlerde belirtilen şartlara uymayan C1, C2 ve C3 sınıfı yeni lastiklerin, bu tarihlerden itibaren 30 ayı geçmeyecek bir süre satışına ve hizmete girişine izin verilir.
(3) 1/11/2012 tarihinden itibaren Onay Kuruluşu tarafından, BM/AEK Regülasyonu 64’ün 02 numaralı değişiklik serisi, düzeltme 1 içerisinde belirtilen lastik basıncı izleme sistemi ile ilgili şartlara uyumlu bir lastik basıncı izleme sistemi ile donatılmış olmayan M1 kategorisi araçların ilk defa tip onayı alacak yeni tiplerine, AT tip onayı veya ulusal tip onayı verilmez.
(4) BM/AEK Regülasyonu 64’ün 02 numaralı değişiklik serisi, düzeltme 1 içerisinde belirtilen lastik basıncı izleme sistemi ile ilgili şartlara uyumlu bir lastik basıncı izleme sistemi ile donatılmış olmayan tip onayı mevcut M1 kategorisi araçlar için 1/3/2015 tarihinden sonra uygunluk belgesi düzenlenemez.
O3 ve O4 kategorisi araçlarda elektronik kararlılık kontrol sistemleri ile ilgili şartlar
(1) Bu Yönetmeliğin Ek-4, Çizelge-1’inde yer alan ve elektronik kararlılık kontrol sistemleri ile ilgili uygulama tarihlerini belirten hükümleri, birleşik dingil yükü 3.5 ile 7.5 ton arası olan O3 kategorisi araçlar için 11/7/2012 ve bunlar dışındaki diğer O3 kategorisi araçlar ile O4 kategorisi araçlar için 1/2/2012 tarihlerinden itibaren 1/1/2015 tarihine kadar ihtiyari olarak uygulanır.
Uygulama
(1) 13 üncü maddenin onikinci fıkrasında belirtilen hükümler 1/1/2013 tarihinden 1/11/2013 tarihine kadar ihtiyari olarak uygulanır.
(2) Geçici 1 inci maddenin birinci fıkrasının (ı) bendi hükümleri 25/1/2012 tarihinden bu maddenin yayımı tarihine kadar ihtiyari olarak uygulanır.
(3) Geçici 1 inci maddenin birinci fıkrasında yer alan (j), (l), (ş) bentlerinde ve üçüncü fıkrasında yer alan hükümler 1/11/2012 tarihinden bu maddenin yayımı tarihine kadar ihtiyari olarak uygulanır.
Tescil uygulaması
(1) Tip onayı mevcut yeni imal edilen tam ve tamamlanmamış araçlar için; 13 üncü maddenin dördüncü, beşinci, altıncı, dokuzuncu, onuncu ve onüçüncü fıkralarında belirtilen tarihlerden sonra, söz konusu fıkralarda belirtilen tedbirlere uymamaları halinde, uygunluk belgesi düzenlenemez. 13 üncü maddenin dördüncü, beşinci, altıncı, dokuzuncu, onuncu ve onüçüncü fıkralarında belirtilen tarihlerden itibaren tip onayları geçerliliğini kaybeden ve uygunluk belgesi tarihi anılan tarihlerden önce olan tam araçlar anılan tarihlerden itibaren 12 ay içerisinde satılmalı ve tescil edilmeli, tamamlanmamış araçlar ise anılan tarihlerden itibaren 18 ay içerisinde satılmalı ve temel aracın tip onay tarihinde geçerli olan hükümler çerçevesinde tamamlanarak bu süre zarfında tescil edilmelidir.
Yönetmeliğin 1/3/2015 tarihinden itibaren uygulanması
(1) Bu Yönetmeliğin uygulanması ile ilgili diğer otomotiv mevzuatında yer alan veya atıf yapılan 1/11/2014 tarihleri 1/3/2015 tarihi olarak uygulanır.
Yürürlük
(1) Bu Yönetmeliğin;
a) 17 nci maddesinin birinci fıkrası 1/3/2015 tarihinde, ikinci fıkrası 1/11/2017 tarihinde,
b) Diğer hükümleri yayımı tarihinde,
yürürlüğe girer.
Yürütme
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı yürütür.