EN
TR
Amaç
(1) Bu Yönetmeliğin amacı, 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu hükümleri uyarınca, araçların yapım ve kullanım bakımından karayolu yapısına ve trafik güvenliğine uyma zorunluluğunu yerine getirmek üzere, motorlu araçların belirli sınıflarına ait paçalık sistemleri ile ilgili hükümleri ve bunların uygulanmasına ait usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
(1) Bu Yönetmelik, 2007/46/AT Yönetmeliğinin Ek II’sinde tanımlanan N ve O kategorisi araçlara ve bu araçlara takılmak için tasarımlanan paçalık tertibatlarına uygulanır.
Dayanak
(1) Bu Yönetmelik;
a) Karayolları Trafik Kanununun 29 uncu, 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanunun 4 üncü ve 3/6/2011 tarihli ve 635 sayılı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 7 nci maddelerine dayanılarak,
b) Avrupa Birliğinin (EU) 2015/166 ve (EU) 519/2013 ile değiştirilen (EU) 109/2011 sayılı Regülasyonu dikkate alınarak Avrupa Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde,
hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
(1) MARTOY’un 3 üncü maddesinde yer verilen tanımlar bu Yönetmeliğin uygulanmasında da geçerli olup, söz konusu tanımlara ek olarak bu Yönetmelikte geçen;
a) 78/549/AT Yönetmeliği: 30/11/2000 tarihli ve 24246 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların Çamurlukları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (78/549/AT)’ni,
b) AB: Avrupa Birliğini,
c) AT: Avrupa Topluluğunu,
ç) Ayrı teknik ünite: Bu Yönetmeliğe göre sadece bir veya daha fazla tanımlanmış araç tipi ile ilgili olarak ayrı tip onayı alabilen, ön cam silme ve yıkama sistemleri gibi aracın bir parçası olarak hazırlanan üniteyi,
d) Çamurluk: Tamamen veya kısmen araç gövdesinin veya yük platformunun alt kısmı gibi aracın diğer parçalarının bütünleyici bir parçasını oluşturabilen, hareket halindeki lastiklerin yukarıya doğru fırlattığı suyu tutmak ve onu yere doğru yönlendirmek için tasarımlanmış rijit veya yarı-rijit aksamı,
e) Dış saçak: Araç gövdesinin veya çamurluğunun bir parçasını oluşturabilen, yaklaşık olarak aracın boylamasına düzlemine paralel bir düşey düzlem içerisinde yerleştirilmiş aksamı,
f) “e” işareti: Araçların paçalık tertibatının bu Yönetmelik hükümlerine uygunluğunu gösteren işareti,
g) Enerji emici: Su püskürtme enerjisini emerek tozlaştırılmış su püskürtmesini azaltan, yağmur kanadı ve/veya saçak ve/veya çamurluğun bir parçasını oluşturan aksamı,
ğ) Hava/su ayırıcı: Tozlaştırılmış suyun yayılmasının azaltılması sırasında havanın geçişine izin veren yağmur kanadı ve/veya saçağın bir parçasını oluşturan aksamı,
h) Kaldırılabilir dingil: 18/4/2003 tarihli ve 25083 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların ve Römorklarının Bazı Sınıflarının Kütle ve Boyutları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (97/27/AT)’nin Ek I’inin 2.15 inci maddesinde tanımlanan dingili,
ı) Kendinden yönlenen dingil: Bir merkez noktası etrafında yatay bir yay oluşturacak şekilde dönen bir dingili,
i) Kendinden yönlenen tekerlekler: Aracın direksiyon tertibatı tarafından harekete geçirilmeksizin yerden kaynaklanan sürtünmeden dolayı 20°’yi geçmeyecek şekilde bir açı içerisinde hareket edebilen tekerlekleri,
j) MARTOY: 28/6/2009 tarihli ve 27272 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı Yönetmeliği (2007/46/AT)’ni,
k) Onay Kuruluşu: Tip onayından her yönüyle sorumlu olan, onay belgelerini düzenlemeye ve gerektiğinde geri çekmeye, diğer onay kuruluşlarının başvurabileceği bir makam olarak hareket etmeye, teknik servisleri görevlendirmeye ve imalatçıların imalat uygunluğuyla ilgili yükümlülüklerini yerine getirmesini temin etmeye yetkili olan Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığını,
l) Paçalığına göre araç tipi:
1) Araca monte edilmiş olan paçalık tertibatının tipi,
2) İmalatçının paçalık sistemi tipi tanımı
yönlerinden farklılık göstermeyen tam, tamamlanmamış veya tamamlanmış araçları,
m) Paçalık sistemi: Paçalık sistemi paçalık tertibatı ile donatılmış çamurluk, yağmur kanatları ve saçaklardan oluşan, hareket halindeki aracın lastiklerinin yukarıya doğru fırlattığı suyun dağılmasını azaltmayı amaçlayan sistemi,
n) Paçalık tertibatı: Paçalık sisteminin bir parçası olan, bir hava/su ayırıcı ve bir enerji emiciden oluşan tertibatı,
o) Paçalık tertibatının tipi:
1) Su-enerji emişi, hava/su ayırıcı gibi yayılmayı azaltmak için benimsenmiş fiziksel prensip,
2) Malzemeler,
3) Şekil,
4) Malzemenin davranışını etkileyebilecek şekilde olan boyutlar
gibi temel karakteristikler bakımından farklılık göstermeyen tertibatları,
ö) Sırt: Lastiğin, 25/4/2000 tarihli ve 24030 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkların Lastikleri ve Bu Lastiklerin Takılması ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (92/23/AT)’nin Ek II’sinin 2.8 inci maddesinde tanımlı bölümünü,
p) Tip onayı: Araç veya ayrı teknik ünite tipinin bu Yönetmelikte belirtilen hükümlere uygunluğunu gösteren onaylama işlemini,
r) Tip onayı belgesi: Onay Kuruluşunun araç veya ayrı teknik ünite tipinin onaylandığını resmi olarak bildirdiği belgeyi,
s) Teknik açıdan müsaade edilen azami yüklü kütle (M): MARTOY’un Ek I’inin 2.8 inci maddesinde tanımlandığı gibi, imalatçı tarafından belirtilen azami teknik açıdan müsaade edilen azami yüklü kütleyi,
ş) Yağmur kanadı: Lastikler tarafından yerden alınan özellikle çakıl taşları gibi küçük nesnelerin, yukarıya veya yan taraflara diğer yol kullanıcılarına doğru fırlatılması riskini de azaltan, tekerleğin arkasına düşey olarak, yükleme yüzeyi veya şasinin alt kısmı üzerine veya çamurluk üzerine monte edilmiş esnek aksamı,
t) Yarı römork çeken araç: Motorlu Araçların ve Römorklarının Bazı Sınıflarının Kütle ve Boyutları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (97/27/AT)’nin Ek I’inin 2.1.1.2.2 nci maddesinde tanımlanan şekilde bir çekme aracını,
u) Yönlendirilen tekerlekler: Aracın direksiyon sistemince harekete geçirilen tekerlekleri,
ü) Yüksüz araç: MARTOY’un Ek I’inin 2.6 ncı maddesinde belirtildiği şekilde yürür vaziyetteki bir aracı,
ifade eder.
Bir aracın paçalık sistemleri ile ilgili AT tip onayı
(1) İmalatçı veya yetkili temsilcisi bir aracın paçalık sistemleri ile ilgili AT tip onayı için başvuruyu Onay Kuruluşuna yapar.
(2) Başvuru, Ek-1’in Kısım 1’inde belirtilen bilgi dokümanına uygun olarak düzenlenir.
(3) Ek-3 ve Ek-4’te yer alan ilgili şartlar karşılanıyorsa, Onay Kuruluşu, AT tip onayı ve MARTOY’un Ek VII’sinde belirtilen numaralama sistemine uygun olarak bir tip onayı numarası verir. Aynı numara, başka bir araç tipine tahsis edilemez.
(4) Üçüncü fıkranın amaçları bakımından Onay Kuruluşu Ek-1’in Kısım 2’sindeki örneğe uygun olarak oluşturulmuş AT tip onayı belgesini onaylayarak başvuru sahibine verir.
Paçalık sistemlerinin ayrı teknik ünite AT tip onayı
(1) İmalatçı veya temsilcisi, bir paçalık sistemi tipi için ayrı teknik ünite AT tip onayı için başvuruyu Onay Kuruluşuna yapar. Başvuru, Ek-2’nin Kısım 1’indeki bilgi dokümanına uygun olarak hazırlanır.
(2) Ek-3 ve Ek-4’te yer alan ilgili şartlar karşılanıyorsa, Onay Kuruluşu ayrı teknik ünite AT tip onayı ve MARTOY’un Ek VII’sinde belirtilen numaralama sistemine uygun olarak bir tip onayı numarası verir. Aynı numara, başka bir ayrı teknik ünite tipine tahsis edilemez.
(3) İkinci fıkranın amaçları bakımından Onay Kuruluşu Ek-2’nin Kısım 2’sindeki örneğe uygun olarak oluşturulmuş bir AT tip onayı belgesini onaylayarak başvuru sahibine verir.
(4) Bu Yönetmeliğe göre ayrı teknik ünite AT tip onayı verilmiş olması itibariyle bir tipe uygun olan her ayrı teknik ünite, Ek-2’nin Kısım 3’ündeki ayrı teknik ünite AT tip onayı işaretini taşımak zorundadır.
Tip onaylarının geçerliliği ve kapsam genişletme
(1) Bu Yönetmeliğe göre ilk defa tip onayı alacak araçlar, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, bu Yönetmelik şartlarını sağlamak zorundadır.
(2) 8/6/2002 tarihli ve 24779 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorklarının Belirli Sınıflarına Ait Paçalık Sistemleri ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (91/226/AT)’ne göre tip onayı mevcut araçların onaylarının ve ayrı teknik ünitelere verilen onayların kapsam genişletmeleri bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten sonra da devam eder.
Yürürlük
(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı yürütür.