EN
TR
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
(1) Bu Yönetmeliğin amacı; Yönetmelik kapsamına giren muhtemel patlayıcı ortamda kullanılan teçhizatın ve koruyucu sistemlerin güvenli olarak piyasaya arzı için gerekli emniyet kuralları ile uygunluk değerlendirme prosedürlerine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
(1) Bu Yönetmelik, muhtemel patlayıcı ortamlarda kullanılacak teçhizat ve koruyucu sistemleri kapsar.
(2) Ayrıca, muhtemel patlayıcı ortamlar dışındaki amaçlar için kullanılan, ancak patlama tehlikelerine karşı teçhizatın ve koruyucu sistemlerin emniyetli çalışması için gerekli olan veya buna katkı sağlayan emniyet cihazları, kumanda cihazları ve ayarlama donanımları da bu Yönetmelik kapsamındadır.
(3) Bu Yönetmelik aşağıdakileri kapsamaz:
a) Tıbbi bir ortamda kullanılan tıbbi cihazlar,
b) Patlama tehlikesinin sadece patlayıcı maddelerin veya kararsız kimyasal maddelerin bulunmasından kaynaklandığı yerde bulunan teçhizat ve koruyucu sistemler,
c) Muhtemel patlayıcı ortamların yalnızca kazayla gaz sızıntısı sonucu nadiren oluşabileceği ev ortamı ve ticari olmayan ortamlarda kullanılan teçhizatlar,
ç) Kişisel Koruyucu Donanım ile İlgili Yönetmelik (89/686/AT) kapsamındaki kişisel koruyucu teçhizatlar,
d) Üzerindeki teçhizatlarla birlikte açık denizde seyreden gemiler ve kıyıdan uzaktaki seyyar üniteler,
e) Ulaşım vasıtaları; yalnızca yolcuların havayolu, karayolu, demiryolu veya su vasıtası ile taşınmasına yönelik taşıtlar ve bunların römorkları ile malların havayolu, karayolu, demiryolu veya su vasıtası ile taşınması için tasarlanmış olan nakil vasıtaları. Muhtemel patlayıcı bir ortamda kullanılacak taşıtlar, bu Yönetmelik kapsamından hariç tutulmaz.
f) Ulusal savunma açısından gerekli olan silah, mühimmat ve savaş malzemeleri.
Dayanak
(1) Bu Yönetmelik;
a) 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun’a dayanılarak ve
b) Avrupa Birliğinin 94/9/EC direktifine paralel olarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Aksam: Teçhizatın ve koruyucu sistemlerin emniyetli çalışması için gerekli olan ancak bağımsız olarak işlevi olmayan herhangi bir parçayı,
b) Amaca uygun kullanım: Ek I’de açıklanan teçhizat grup ve kategorisi ile teçhizat, koruyucu sistemler ve cihazların emniyetli çalışabilmeleri için gerekli olan ve imalatçı tarafından sağlanan tüm bilgilere uygun olarak bu Yönetmeliğin atıfta bulunduğu Teçhizat, koruyucu sistemler ve cihazların kullanımını,
c) Bakanlık: Sanayi ve Ticaret Bakanlığını,
ç) Komisyon: Avrupa Birliği Komisyonunu,
d) Koruyucu Sistemler: Yeni başlamış patlamaları derhal durdurmak ve/veya patlama alevlerinin ve patlama basınçlarının etki alanlarını sınırlamak için düşünülmüş olan, bağımsız sistemler olarak kullanılmak üzere ayrı olarak piyasaya arz edilebilen, yukarıda tanımlanan ekipmanların aksamları dışındaki cihazları,
e) Muhtemel patlayıcı ortam: Konumu ve işletme şartları nedeniyle patlayıcı hale gelebilen ortamı,
f) Muhtemel patlayıcı ortamlarda kullanılacak teçhizat ve koruyucu sistemler: Bu Yönetmelikte “teçhizat” olarak ifade edilecektir. Ayrı ayrı veya birlikte, enerjinin üretilmesi, aktarılması, depolanması, ölçülmesi, kontrolü ve dönüştürülmesi için ve/veya malzemenin işlenmesi için kullanılacak olan ve muhtemel tutuşma kaynakları ile patlamaya yol açabilecek makineler, donanım, sabit veya seyyar cihazlar, kumanda aksamları ile cihazları ve algılama veya koruma sistemlerini,
g) Müsteşarlık: Başbakanlık, Dış Ticaret Müsteşarlığını,
ğ) Patlayıcı ortamlar: Atmosfer şartları altında, tutuşma oluştuktan sonra yanmanın tüm yanmamış karışıma yayıldığı gaz, buhar, sis veya toz halindeki yanıcı maddelerin hava ile karışımını,
h) Teçhizat grupları ve kategorileri: Gerekli koruma seviyesini tanımlayan teçhizat grup ve kategorileri Ek I’de açıklanmış olup;
1) I. Grup teçhizat: Madenlerin yeraltı bölümlerinde kullanılacak teçhizatlar için geçerli olanları ve bu tip madenlerin grizu gazı ve/veya yanıcı tozlar tarafından muhtemel tehlike oluşturabilecek yerüstü tesislerinde kullanılan parçaları,
2) II. Grup teçhizat: Patlayıcı ortamlar tarafından tehlikeye uğraması muhtemel diğer yerlerde kullanılacak teçhizatlar için geçerli olanları,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler ve Standartlar
Genel hükümler
(1) Teçhizat, emniyet cihazları, kumanda cihazları ve ayarlama donanımları, aksamlar ve koruyucu sistemler aşağıda belirtilen şartları yerine getirir.
a) Kullanım amaçları göz önünde bulundurularak, bu Yönetmeliğin Ek II’sinde belirtilen ve uygulanacak olan temel sağlık ve emniyet gereklerini karşılar.
b) Beraberinde Ek X’da belirtilen AT uygunluk beyanı bulunan ve 8 inci maddede öngörülen CE uygunluk işaretini taşıyan cihazların ve beraberinde 7 nci maddenin (c) bendinde belirtilen yazılı uygunluk onayı bulunan aksamların bu Yönetmeliğin Üçüncü Bölümünde yer alan ilgili uygunluk değerlendirme prosedürleri de dahil olmak üzere bu Yönetmeliğin tüm hükümlerine uygun olduğu kabul edilir.
c) Teçhizat ve koruyucu sistemler özellikli bir patlayıcı ortam için tasarımlanabilir. Bu durumda, bu teçhizat ve koruyucu sistemler buna göre işaretlenmelidir.
ç) Bakanlık, kişilerin ve özellikle de işçilerin bu Yönetmelik kapsamındaki teçhizat, koruyucu sistem ve cihazları kullanırken korunmalarını teminen lüzumlu gördüğü gerekleri koyabilir. Ancak bu durum, söz konusu teçhizat, koruyucu sistemler veya cihazların bu Yönetmelikte öngörülmeyen bir yolla değiştirilmesi anlamına gelmez.
d)Avrupa Toplulukları Resmi Gazetesi’nde referansı yayımlanan, uyumlaştırılmış bir standarda karşılık gelen ulusal bir standardın temel sağlık ve emniyet gereklerinden bir ve daha fazlasını kapsaması halinde, bu Yönetmeliğin 2 nci maddesinde yer alan ve bu standarda uygun olarak imal edilmiş teçhizat, koruyucu sistem, cihaz ve aksamların ilgili sağlık ve emniyet gereklerine uygun olduğu kabul edilir. Bakanlık uyumlaştırılmış standartlara karşılık gelen ulusal standartların referanslarını Resmi Gazete’de yayımlar. Uyumlaştırılmış standartların bulunmaması durumunda, ilgili ulusal standartlara uygun olarak üretilmiş olan bu Yönetmelik kapsamındaki teçhizat, koruyucu sistem ve cihazların veya aksamların bu Yönetmeliğin ilgili temel sağlık ve emniyet gereklerine uyduğu kabul edilir.
e) Bakanlık uyumlaştırılmış standartların hazırlanması ve izlenmesi işleminde ulusal seviyede sosyal tarafların katılımını sağlayacak gerekli tedbirleri alır.
Standartlar
(1) Bu Yönetmelik kapsamına giren teçhizat, koruyucu sistemler ve cihazlarla ilgili atıfta bulunulan uyumlaştırılmış Avrupa standartları ve Türk Standartları Enstitüsünce belirlenen uyumlaştırılmış Avrupa standartlarına karşılık gelen ulusal standartların isimleri ve referans numaraları ile değişiklikler ilgili olduğu yönetmeliğe atıfta bulunmak suretiyle Bakanlıkça Resmi Gazete’de yayımlanır.
(2) Ulusal standartların mevcut olmadığı durumlarda, Bakanlık bu Yönetmeliğe ek olarak çıkartılacak tebliğ aracılığı ile Türk Standartları Enstitüsünce hazırlanan standartların isimleri ve numaralarını Resmi Gazete’de yayımlar ve bu standartların isimleri, numaraları ve metinlerini Komisyona iletilmek üzere Müsteşarlığa bildirir.
(3) Komisyonun ulusal standartların 5 inci maddede belirtilen ilgili gerekleri tam olarak karşılamadığını veya ulusal standartların söz konusu gerekleri artık karşılamadığını bildirmesi halinde bu standartların uygulamadan tamamen ve ya kısmen çekilmesi hususundaki Komisyon görüşü Bakanlık tarafından değerlendirilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Uygunluk Değerlendirme Prosedürleri, CE Uygunluk İşareti CE Uygunluk İşaretinin Haksız İliştirilmesi
Uygunluk değerlendirme prosedürleri
(1) Uygunluk değerlendirme prosedürlerine ilişkin hususlar aşağıda belirtilmiştir.
a) Gerektiğinde bu Yönetmeliğin 2 nci maddesinin 2 nci fıkrasında belirtilen cihazlar da dahil olmak üzere, teçhizatın uygunluğunun değerlendirilmesi ile ilgili prosedürler aşağıdaki gibidir.
1) I. ve II. Grup Teçhizat, M1 ve 1 kategorisindeki teçhizat;
İmalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi, bu Yönetmeliğin 8 inci maddesinde belirtilen CE uygunluk işaretini iliştirmek için Ek III’te belirtilen AT Tip İnceleme prosedürüne ek olarak;
Ek IV’te belirtilen Üretim Kalite Güvencesine ilişkin prosedürü veya
Ek V’te belirtilen Ürün Doğrulamasına ilişkin prosedürü takip eder.
2) I ve II. Grup Teçhizat, M2 ve 2 kategorisindeki teçhizat;
İmalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi, bu grup ve kategorilerdeki içten yanmalı motor ve elektrikli teçhizat bakımından CE uygunluk işaretini iliştirilebilmek için Ek III’te belirtilen AT Tip İnceleme prosedürüne ek olarak;
Ek VI’da belirtilen Tipe Uygunluk ile ilgili prosedürü veya
Ek VII’de belirtilen Ürün Kalite Güvencesi ile ilgili prosedürü takip eder.
Bu grup ve kategorilerdeki diğer teçhizat bakımından imalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi CE uygunluk işaretini iliştirebilmek için Ek VIII’de belirtilen İç Üretim Kontrolü ile ilgili prosedürü takip eder ve Ek VIII’in 3 üncü paragrafında öngörülen dosyayı onaylanmış kuruluşa verir. Onaylanmış kuruluş bu dosyayı aldığını en kısa zamanda bildirir ve dosyayı muhafaza eder.
3) II. Grup Teçhizat, 3 kategorisindeki teçhizat;
İmalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi, CE uygunluk işaretini iliştirmek için Ek VIII’de belirtilen İç Üretim Kontrolü ile ilgili prosedürü takip eder.
4) I ve II. Grup Teçhizat;
İmalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi, CE uygunluk işaretini iliştirilebilmek için bu bendin (1), (2) ve (3) nolu alt bentlerinde belirtilen prosedürlere ek olarak, Ek IX’da belirtilen AT birim doğrulaması ile ilgili prosedürü de izleyebilir.
b) Bağımsız koruyucu sistemlerin uygunluk değerlendirmesi için bu maddenin (a) bendinin (1) veya (4) numaralı alt bendlerinin hükümleri uygulanır.
c) Bu maddenin (a) bendinde belirtilen prosedürler, CE uygunluk işaretinin iliştirilmesi hariç, bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde tanımlanan aksamlara da uygulanacaktır. İmalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi tarafından nihai teçhizat veya koruyucu sistemler için geçerli temel gereklere uyum sağlanmasına yardımcı olmak üzere, aksamların bu Yönetmeliğin hükümlerine uygun olduğunu, uygulamasını ve özelliklerini ifade eden, teçhizat veya koruyucu sistemlere nasıl dahil edileceğini açıklayan bir yazılı beyan düzenlenir.
ç) Ayrıca, imalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi CE uygunluk işaretini iliştirmek için, Ek II’nin 1.2.7 numaralı paragrafında belirtilen emniyet hususları ile ilgili olarak Ek VIII’de belirtilen İç Üretim Kontrolü ile ilgili prosedürü izleyebilir.
d) Önceki bentlere rağmen, Bakanlık, haklı bir talep üzerine bu Yönetmeliğin 2 nci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen ve yukarıdaki bentlerde belirtilen prosedürlerin uygulanmadığı ve kullanımı koruma amaçlı olan teçhizatın, koruyucu sistemlerin ve her bir cihazın piyasaya arzına ve hizmete sunulmasına izin verebilir.
e) Yukarıda bahsedilen prosedürlerle ilgili belge ve yazışmalar Türkçe veya ilgili onaylanmış kuruluşun kabul edeceği bir dilde yapılır.
f) Teçhizat, koruyucu sistemler ve cihazlar, 8 inci maddede belirtilen CE uygunluk işaretinin iliştirilmesini öngören diğer hususları kapsayan başka yönetmeliklere tabi olması halinde, bu işaret teçhizat, koruyucu sistemler ve cihazların söz konusu başka yönetmeliklerin hükümlerine uygun kabul edildiğini de belirtecektir.
(2) Ancak, bu yönetmeliklerden bir ve daha fazlasının imalatçıya, bir geçiş dönemi içinde, hangi düzenlemelerin geçerli olacağını seçmesine izin vermesi halinde, CE uygunluk işareti yalnızca, imalatçının uyguladığı yönetmeliklere uygunluğu gösterecektir. Bu durumda, yönetmeliklerin öngördüğü ve teçhizat, koruyucu sistemler ve cihazların beraberinde bulunan belgelerde, uyarılarda veya talimatlarda söz konusu yönetmeliklerin Resmi Gazete’de yayımlandığı şekilde ayrıntıları verilmelidir.
CE uygunluk işareti
(1) CE uygunluk işareti CE harflerinden oluşur. Kullanılacak işaretleme şekli Ek X’da gösterilmiştir. CE uygunluk işaretinin iliştirilmesinde ve kullanılmasında 2001/3530 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan “CE” Uygunluk İşaretinin Ürüne İliştirilmesi ve Kullanılmasına Dair Yönetmelik hükümleri geçerlidir.
CE uygunluk işaretinin haksız iliştirilmesi
(1) Bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesi hükümleri saklı kalmak kaydıyla;
a) CE uygunluk işaretinin uygunsuz olarak iliştirilmiş olduğunun Bakanlık tarafından tespit edilmesi durumunda, imalatçı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi CE uygunluk işareti ile ilgili hükümlere uygunluğunun sağlanması ve Bakanlık tarafından getirilen şartlar dahilinde ihlalin sona erdirilmesi ile yükümlüdür.
b) Uygunsuzluğun devam etmesi halinde, Bakanlık söz konusu ürünün piyasaya arzını kısıtlamak ya da yasaklamak veya bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesinde belirtilen prosedürlere uygun olarak piyasadan çekilmesini sağlamak için uygun bütün tedbirleri alır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Onaylanmış Kuruluş
Onaylanmış kuruluş
(1) Bakanlık tarafından görevlendirilecek onaylanmış kuruluşlar, Ek XI’de belirtilen asgari gerekleri sağlamak zorundadır. Bakanlık, bu Yönetmelik kapsamındaki uygunluk değerlendirme işlemlerinde faaliyet gösterecek onaylanmış kuruluşların tespitini, atamasını, bildirimini ve statülerinin kaldırılmasını 2001/3531 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları ile Onaylanmış Kuruluşlara Dair Yönetmelikte belirtilen hükümler çerçevesinde gerçekleştirir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Piyasaya Arz, Piyasa Gözetimi ve Denetimi ile Genel Hükümlere Uygunsuzluk
Piyasaya arz
(1) Bu Yönetmeliğe uygun olarak imal edilmiş teçhizat, koruyucu sistem ve cihazların piyasaya arzına ilişkin hususlar aşağıda belirtilmiştir.
a) Bu Yönetmeliğe uygun teçhizat, koruyucu sistemler veya cihazların piyasaya arzı ve hizmete sunulması yasaklanmaz, kısıtlanmaz ve engellenmez.
b) Beraberinde 7 nci maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen yazılı bir uygunluk beyanı bulunan, bu Yönetmeliğin amacı dahilindeki teçhizat veya koruyucu sistemlere dahil edilmesi niyetlenen aksamların piyasaya arzı yasaklanmaz, kısıtlanmaz ve engellenmez.
c) Bakanlık, bu Yönetmelikte belirtilen teçhizat, koruyucu sistemler ve cihazların, ancak gerektiği gibi monte edilip bakımının yapılması ve amacına uygun olarak kullanıldığında insanların, evcil hayvanların veya eşyaların sağlık ve emniyetini tehlikeye düşürmemeleri halinde, piyasaya sürülebilmeleri ve hizmete sunulabilmeleri için gerekli tüm tedbirleri alır.
ç) Teçhizat, koruyucu sistemler veya cihazların uygun olmadığını açıkça gösteren bir işaret bulunması, imalatçısı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi tarafından uygun hale getirilinceye kadar satışa sunulmamaları kaydıyla, ticaret fuarları, sergiler, tanıtımlar ve benzeri yerlerde yapılan bu Yönetmelik hükümlerine uygun olmayan, teçhizat, koruyucu sistemler veya cihazların gösterimini Bakanlık engellemez. Tanıtım esnasında kişilerin korunmasını sağlamak için yeterli güvenlik önlemleri alınmalıdır.
Piyasa gözetimi ve denetimi
(1) Bakanlık, cihazların piyasa gözetimi ve denetimini 2001/3529 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmelikte ve 9/5/2003 tarihli ve 25103 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Tarafından Gerçekleştirilecek Piyasa Gözetimi ve Denetimine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte belirtilen hükümler çerçevesinde gerçekleştirir. Denetim sonuçlarının olumsuz olması halinde, bu Yönetmeliğin 18 inci maddesi hükümleri uygulanır.
Genel hükümlere uygunsuzluk
(1) Bakanlık, CE uygunluk işareti taşıyan ve amacına uygun olarak kullanılan bu Yönetmelik kapsamındaki teçhizat, koruyucu sistemler veya cihazların; kişilerin, evcil hayvanların veya eşyaların emniyetini tehlikeye düşürdüğünü tespit etmesi durumunda, bu teçhizat veya koruyucu sistemlerin piyasadan çekilmesi, piyasaya arzı, hizmete sunulması veya kullanılmasının yasaklanması ya da serbest dolaşımının kısıtlanması için uygun bütün tedbirleri alır.
(2) Bakanlık alınan böyle bir tedbiri, kararının gerekçelerini ve özellikle de uygunsuzluğun aşağıdakilerden kaynaklanıp kaynaklanmadığını belirterek Müsteşarlık aracılığı ile ivedilikle Komisyona bildirir.
a) Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen temel gereklerin sağlanmaması,
b) 6 ncı maddede belirtilen standartların yanlış uygulanması,
c) 6 ncı maddede belirtilen standartlardaki eksiklikler.
(3) Uygun olmayan teçhizat veya bir koruyucu sistemin CE uygunluk işareti taşıması halinde, Bakanlık işareti iliştirenler hakkında gerekli işlemi yapar ve bu durumu Müsteşarlık aracılığı ile Komisyona ve diğer üye ülkelere bildirir.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Bildirim
(1) Bu Yönetmeliğin uygulamaya konulduğu, Müsteşarlık aracılığı ile Komisyona ve Avrupa Birliği üyesi ülkelere bildirilir.
Kararların bildirilmesi
(1) Bu Yönetmelik kapsamındaki teçhizat, bir koruyucu sistem veya bir cihazın piyasaya arzını ve/veya hizmete sunulmasını kısıtlayan veya yasaklayan ya da piyasadan çekilmesini öngören bu Yönetmeliğe uygun olarak alınan herhangi bir kararın dayandığı kesin gerekçeler belirtilir. Böyle bir karar ilgili tarafa derhal bildirilir, aynı zamanda yürürlükte bulunan mevcut yasalar dahilinde başvurabileceği yasal yolları ve süreleri hususunda bilgilendirilir.
Gizlilik
(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında yer alan tüm tarafların görevlerini yaparken edindikleri tüm bilgilerle ilgili olarak gizlilik hükmüne riayet etmeleri zorunludur. Bu hüküm, Bakanlığın ve Onaylanmış Kuruluşların bilgi alışverişi ve uyarıların dağıtılması ile ilgili yükümlülüklerini etkilemez.
Aykırı davranışlara uygulanacak hükümler
(1) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı davranışta bulunanlara 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun ve bu Kanun çerçevesinde Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından yayımlanan mevzuat hükümleri uygulanır.
Düzenlemeler
(1) Bakanlık, bu Yönetmeliğin uygulanması ile ilgili gerekli mevzuat düzenlemeleri yapmaya yetkilidir.
Yürürlükten kaldırılan mevzuat
(1) 27/10/2002 tarihli ve 24919 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Muhtemel Patlayıcı Ortamda Kullanılan Teçhizat ve Koruyucu Sistemler İle İlgili Yönetmelik (94/9/AT), yürürlükten kaldırılmıştır. Daha önce diğer düzenlemelerde söz konusu Yönetmeliğe yapılan atıflar, bu Yönetmeliğe yapılmış kabul edilir.
Yürürlük
(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakanı yürütür.