Munzur Üniversitesi Deney Hayvanları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetmeliği

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

(1) Bu Yönetmeliğin amacı; Munzur Üniversitesi Deney Hayvanları Uygulama ve Araştırma Merkezinin amacına, faaliyet alanlarına, yönetim organlarına ve bu organların görevlerine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

Kapsam

(1) Bu Yönetmelik, Munzur Üniversitesi Deney Hayvanları Uygulama ve Araştırma Merkezinin amacına, faaliyet alanlarına, yönetim organlarına ve bu organların görevlerine ilişkin hükümleri kapsar.

Dayanak

(1) Bu Yönetmelik, 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinin (2) numaralı alt bendi ile 14 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Araştırıcı: Denemenin fiilen uygulanmasından sorumlu olan ve deney hayvanları üzerinde uygulama yapma yetkisine sahip olan kişiyi,

b) Araştırma: Bilimsel bilgi elde etmek amacı ile deney hayvanları üzerinde yürütülecek her türlü çalışmayı,

c) Deney hayvanı: Deneysel çalışmalarda kullanılan tüm hayvanları,

ç) Merkez (MÜDAM): Munzur Üniversitesi Deney Hayvanları Uygulama ve Araştırma Merkezini,

d) Müdür: Munzur Üniversitesi Deney Hayvanları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürünü,

e) Rektör: Munzur Üniversitesi Rektörünü,

f) Sorumlu yönetici: Tarım ve Orman Bakanlığının 13/12/2011 tarihli ve 28141 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Deneysel ve Diğer Bilimsel Amaçlar İçin Kullanılan Hayvanların Refah ve Korunmasına Dair Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ş) bendinde tanımlanan veteriner hekimi,

g) Teknik personel: Merkezde teknik hizmetlerde görevlendirilecek ilgili kişileri,

ğ) Uygulama: Deney hayvanları üzerinde yapılacak eğitim ve araştırma amaçlı bilimsel girişimleri,

h) Üniversite: Munzur Üniversitesini,

ı) Veteriner hekim: Merkezde görevli veteriner hekimi,

i) Yönetim Kurulu: Merkezin Yönetim Kurulunu,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Merkezin Amacı ve Faaliyet Alanları

Merkezin amacı

(1) Merkezin amacı; deney hayvanları kullanılarak gerçekleştirilecek deneysel araştırmaların sağlıklı bir şekilde ve etik kurallar çerçevesinde yürütülmesi için gerekli alt yapının oluşturulması, deney hayvanlarının uluslararası standartlarda üretiminin, bakımının ve kullanımının sağlanması, deneysel araştırmalar için temel laboratuvar gereksinimlerinin ve teknik koşulların sağlanmasıdır.

Merkezin faaliyet alanları

(1) Merkezin faaliyet alanları şunlardır:

a) Eğitim, araştırma ve uygulama faaliyetlerinde ihtiyaç duyulan deney hayvanlarının ilgili mevzuata ve uluslararası standartlara uygun olarak üretilmesini, yetiştirilmesini, tedarik edilmesini, bakımını ve barındırılmasını sağlamak.

b) Merkezde deney hayvanları üzerinde yürütülecek her türlü araştırma ve uygulamanın, etik kurallara uygun bir şekilde hayvan refahı ve hayvan haklarına riayet edilerek yürütülmesi için gerekli altyapıyı kurmak, geliştirmek ve çalıştırmak.

c) Merkezin faaliyet alanları ile ilgili olarak eğitim, araştırma ve uygulama projeleri geliştirmek, devam etmekte olan çalışmaları desteklemek, ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlarla işbirliği sağlamak.

ç) Deney hayvanlarının eğitim, araştırma ve uygulamalarda kullanımı için amaca uygun modern uygulama laboratuvarları kurmak.

d) Deneysel uygulamalarla ilgili eğitim ve öğrenim olanaklarını sağlamak, deney hayvanları üzerinde araştırma yapabilme yetkinliğini kazandırmak amacıyla kurs, seminer ve konferanslar düzenlemek, konuyla ilgili kitap, broşür, dergi, makale ve benzeri bilimsel dokümanları hazırlamak ve/veya yayımlamak.

e) Deney hayvanlarının kullanıldığı her türlü bilimsel, teknik araştırma ve uygulamaları teşvik etmek, desteklemek, bunlardan resmi ve özel kuruluşlar ile diğer ilgililerin yararlanmasını sağlamak, bu kuruluşların talebi üzerine kendi alanına giren konularda danışmanlık hizmeti sağlamak.

f) Eğitim, araştırma ve uygulama faaliyetlerinde ihtiyaç duyulan deney hayvanlarının ilgili mevzuata ve uluslararası standartlara uygun olarak üretilmesi için bilimsel araştırma ve geliştirme çalışmaları yapmak, bünyesinde üretilmeyen hayvan tür ve soylarını, ilgili mevzuat hükümlerine göre yurt içi/yurt dışı üreticilerden temin etmek.

g) Merkezin sahip olduğu deney hayvanı tür ve soylarına yönelik arşiv oluşturmak.

ğ) Deney hayvanları üzerinde gerçekleştirilen çalışmalardan elde edilen verilerin bilim dünyasıyla paylaşılmasını teşvik etmek ve desteklemek.

h) Merkezin amacı ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun diğer çalışmaları yapmak.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Merkezin Yönetim Organları ve Görevleri

Merkezin yönetim organları

(1) Merkezin yönetim organları şunlardır:

a) Müdür.

b) Yönetim Kurulu.

Müdür

(1) Müdür, Rektör tarafından Üniversitenin tam zamanlı öğretim üyeleri arasından Merkezin amacı doğrultusunda araştırma, uygulama ve eğitim deneyimi bulunan öğretim üyeleri arasından üç yıl için görevlendirilir. Süresi biten Müdür yeniden görevlendirilebilir.

(2) Müdürün önerisi ile Merkezin faaliyet alanı ile ilgili Üniversitede görevli öğretim elemanları arasından bir kişi üç yıl için Rektör tarafından müdür yardımcısı olarak görevlendirilir. Müdür yardımcısının görevi birimin tüm sevk idaresinde Müdüre birinci derece yardımcı olmaktır. Rektör gerektiğinde aynı usulle müdür yardımcısını değiştirebilir.

(3) Müdür görevi başında bulunmadığı zamanlarda müdür yardımcısını vekil olarak bırakır. Göreve vekalet altı aydan fazla sürerse yeni Müdür görevlendirilir. Müdürün görevi sona erdiğinde yardımcısının da görevi sona erer.

Müdürün görevleri

(1) Müdür; Merkezin faaliyetleri doğrultusundaki çalışmaların düzenli bir şekilde yürütülmesinden, Merkezin tüm etkinliklerinin gözetim ve denetiminden ve bu konularda gerekli önlemlerin alınmasından Rektöre karşı birinci derecede sorumludur.

(2) Müdürün görevleri şunlardır:

a) Merkezi yönetmek ve temsil etmek.

b) Yönetim Kuruluna başkanlık etmek, Yönetim Kurulunu toplantıya çağırmak ve Yönetim Kurulunda alınan kararları uygulamak.

c) Yönetim Kurulu tarafından belirlenen ilkeler doğrultusunda Merkezin genel çalışma düzenini, bilimsel ve idari işlerinin yürütülmesini sağlamak.

ç) Merkezde yürütülen çalışmaların Merkezin işleyiş kurallarına ve deney hayvanlarında yapılan işlemlerin etik kurallara uygunluğunu takip etmek, denetlemek ve çalışanları bu konuda yönlendirmek.

d) Merkezdeki birim sorumlularını görevlendirmek veya görevden almak, çalışma birimleri üzerinde genel gözetim ve denetim görevini yürütüp koordinasyonu sağlamak, gerekli gördüğü hallerde birimler arasında personel ve görev değişikliği yapmak.

e) Hayvan deneyleri yerel etik kurulu ile eşgüdümü sağlamak.

f) Merkeze gelen, üretilen, satılan, deneyde kullanılan, ölen veya nakledilen hayvanların türü, ırkı, cinsi, geliş, doğum, ölüm, satış ve nakil tarihleri, uygulanan işlemler, satın almak veya kullanmak amacı ile başvuran araştırıcıların isim ve adresi ile hayvanların akıbetlerinin kayıtlarının tutulmasını sağlamak.

g) Deney hayvanlarını yetiştirmek, barınma ve beslenme koşullarını oluşturmak, ideal çalışma ortamını sağlamak ve Merkezin personel, araç gereç, deney hayvanı ve diğer gereksinimlerini belirlemek ve bunların karşılanması için gerekli girişimlerde bulunmak.

ğ) Yurt içi ve yurt dışı uygulama ve araştırma merkezleri ile işbirliği yaparak amaca uygun projeler üretilmesini sağlamak.

h) Uygulama ve araştırma faaliyetleri hakkında her yılın bitimini takip eden ocak ayında o yıla ait eğitim ve araştırma faaliyetlerini, çalışmalarda kullanılan hayvanların türleri, sayıları ve bu hayvanların kullanım amaçlarını içeren bir faaliyet raporunu hazırlamak ve Yönetim Kuruluna sunmak.

ı) Merkez bünyesinde barındırılan hayvanların refah ve bakım şartlarını denetlemek.

i) Personele yönelik hizmet içi eğitimler düzenlemek.

j) Araştırmacıların hizmetine sunulan Merkez olanaklarının, başvuru sırası dikkate alınarak eşit şekilde kullanılabilmesi için gerekli plan ve düzenlemeleri yapmak.

k) Merkezin çalışma plan ve programı ile acil eylem planını hazırlamak ve personeli bu konuda eğitmek.

l) Merkez bünyesinde yürütülecek olan kurs, seminer, kongre ve sempozyum gibi bilimsel toplantıları planlamak, düzenlemek ve yürütmek.

Yönetim Kurulu

(1) Yönetim Kurulu; Müdür, müdür yardımcısı ve hayvan deneyleri konusunda deneyimli Üniversite öğretim üyeleri arasından Müdürün önerisi ile Rektör tarafından üç yıl için görevlendirilecek üç üye olmak üzere toplam beş üyeden oluşur. Görev süresi dolmadan üyelikten ayrılan veya Üniversite dışında altı aydan uzun süreli görevlendirilen üyelerin yerine kalan süreyi tamamlamak üzere aynı usul ile yeni üye görevlendirilir. Üyelik süresi sona eren Yönetim Kurulu üyeleri aynı usulle yeniden görevlendirilebilirler.

(2) Yönetim Kurulu; yılda en az iki kez olağan ve gerektiğinde olağanüstü olarak Müdürün yazılı çağrısı üzerine salt çoğunlukla toplanır ve kararlar toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile alınır. Geçerli mazereti olmaksızın üç kez üst üste Yönetim Kurulu toplantısına katılmayanların Yönetim Kurulu üyeliği son bulur. Boşalan üyelik için Rektör aynı usul ile bir ay içinde yeni üye görevlendirir.

(3) Yönetim Kurulunda tüm kararlar oy çokluğu ile alınır, çekimser oy kullanılmaz.

Yönetim Kurulunun görevleri

(1) Yönetim Kurulunun görevleri şunlardır:

a) Merkezin eğitim, öğretim, bilimsel araştırma, danışmanlık, yayın faaliyetleri ve bu faaliyetlerle ilgili esasları kararlaştırmak.

b) Merkezin faaliyetleri ile ilgili plan ve programların hazırlanmasını ve uygulanmasını sağlamak.

c) Merkezi ilgilendiren konularda, yetkili organlarda görüşülmek üzere Rektörlüğe önerilerde bulunmak.

ç) Merkezin amacına uygun olarak çalışması, gelişmesi ve hizmetlerin aksamadan yürütülmesi için gerekli kararları almak, gerektiğinde yürütülen çalışmaları denetlemek.

d) Merkez tarafından yürütülecek faaliyetlere ilişkin çalışma esaslarını ve sunulacak her türlü hizmete ilişkin esasları ilgili mevzuat hükümlerine göre belirlemek.

e) Yurt içi ve yurt dışındaki kamu ve özel kuruluşlar ile ortaklaşa yürütülecek çalışmaların temel ilke, esas ve usullerini tespit etmek.

f) Müdürün, Merkezin çalışmaları ile ilgili getireceği konuları değerlendirerek karara bağlamak.

g) Merkezin yatırım ve plan tasarısını hazırlamak ve onaylanmak üzere Rektöre sunmak.

ğ) Gerekli hallerde Merkezin faaliyetleri ile ilgili geçici çalışma grupları kurmak ve bunların görevlerini düzenlemek.

h) Müdür tarafından hazırlanan yıllık faaliyet plan ve programları ile bu faaliyetlerle ilgili esasları görüşüp karara bağlamak.

Sorumlu yönetici (veteriner hekim) ve görevleri

(1) Sorumlu yönetici, Müdüre bağlı olarak ve onun denetiminde çalışır.

(2) Sorumlu yöneticinin görevleri şunlardır:

a) Laboratuvar hayvanlarının üretim ve bakımını sağlamak, kontrol etmek ve düzenlemek.

b) Laboratuvar hayvanlarında yapılan işlemlerin etik kurallara uygunluğunu takip etmek ve araştırıcıları bu konuda bilinçlendirmek.

c) Araştırmalar sırasında danışman veteriner hekimlik görevi yapmak.

ç) Merkez dâhilinde kullanılan laboratuvar hayvanlarının kaydını tutmak.

d) Merkez dâhilinde kullanılan sarf malzemelerinin kaydını tutmak.

e) Merkezdeki demirbaş malzeme ve cihazların korunma ve bakımının sağlanmasını kontrol etmek.

f) Projelerle ilgili bilgileri, kayıtları ve Müdürün Merkez dâhilinde uygun gördüğü verileri bilgisayar ortamına taşımak ve Müdüre rapor vermek.

g) Projelerde kullanılan laboratuvar hayvanlarının hafta sonu bakımları ve resmi tatil günleri için Müdürün uygun göreceği şekilde planlama yapmak.

ğ) Müdürü çalışmalar, işleyiş ve aksaklıklar konusunda bilgilendirmek.

h) Üretilen hayvanların sağlığı ve tür özelliklerinin saflığını korumak.

ı) Koruyucu hekimlik faaliyetlerinde bulunmak.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Merkezden yararlanma koşulları

(1) Merkezden yararlanma koşulları şunlardır:

a) Merkezden öncelikli olarak Üniversitenin akademik personelinin yürütücülüğünün yaptığı araştırma projeleri ve tez çalışmaları için yapılan talepler karşılanır.

b) Merkezden deney hayvanı talebi, deney hayvanı talep formu doldurularak, etik kurul müracaat formu ve etik kurul kabul yazısı ekinde Müdürlüğe yapılır.

c) Kurallara uygun olarak yapılan deney hayvanı talebi Yönetim Kurulu tarafından değerlendirilerek karara bağlanır.

ç) Yönetim Kurulu tarafından onaylanan deney hayvanı talebi, ücretinin Üniversite döner sermaye saymanlığı hesabına yatırılmasından sonra gerekli hayvanların üretimi için planlamaya alınır.

d) Çalışılacak laboratuvar hayvanları öncelikle Merkezden sağlanır. Merkezde proje içeriğine uygun yeterli sayıda veya türde laboratuvar hayvanı bulunmaması halinde, Müdürün bilgisi ve onayı dâhilinde standartlara uygun belirli merkezlerden araştırıcı tarafından laboratuvar hayvanı sağlanabilir. Diğer merkezlerden sağlanan laboratuvar hayvanları öncelikle karantinaya alınır ve gerekli kontrollerden sonra kullanılabilir.

e) Araştırmacılar deney hayvanları etik kurulunca belirlenen esaslara uymak zorundadır.

f) Araştırma başvurularında, araştırıcıların kişisel beyanı esastır. Müracaat formlarında ve/veya çalışmalarla ilgili her türlü beyanda verilen bilgilere ilişkin her türlü yasal ve etik yükümlülük araştırıcıya aittir.

g) Merkez bünyesinde yürütülecek tüm hayvan deneyleri, hayvan deneyleri yerel etik kurulu tarafından düzenlenmiş kurstan sertifika almış ya da denkliği kurulca kabul edilmiş sertifikalara sahip araştırıcılar tarafından yürütülür.

ğ) Araştırıcılar, çalışmalarında bilimsel araştırmaların temel kuralları olarak kabul edilen zarar vermeme, saygılı olma, şeffaflık, dürüstlük ve gizlilik ilkelerine uyacaklarını peşinen kabul etmiş sayılırlar.

h) Araştırıcılar, çalışmalarının her aşamasında Merkez yetkililerinin denetimine açık olduklarını kabul etmiş sayılırlar.

ı) Proje onay tarihinden itibaren altı ay içerisinde proje sorumlusu veya araştırıcılar tarafından takibi yapılmayan veya çalışma randevusuna uyulmayan projeler Müdür tarafından iptal edilebilir.

i) Araştırma yürütücüsü Merkezde yürütülen ve tamamlanan araştırmalar ile ilgili olarak yapılan yayın ve bilimsel raporlarda Merkezin açık adını belirtmek, yayın ya da bilimsel raporun bir örneğini altı ay içinde Merkeze iletmek zorundadır.

Personel ihtiyacı

(1) Merkezin akademik, teknik ve idari personel ihtiyacı, 2547 sayılı Kanunun 13 üncü maddesine göre Rektör tarafından görevlendirilecek personel tarafından karşılanır.

Harcama yetkilisi

(1) Merkezin harcama yetkilisi Rektördür. Rektör bu yetkisini Müdüre devredebilir.

Demirbaşlar

(1) Merkeze, Rektörlükçe alınan ya da hibe edilen her türlü cihaz ve demirbaşlar öncelikli olarak Merkezin ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanılır.

Mali hükümler

(1) Merkezin döner sermaye kapsamında verdiği hizmetlerde 27/7/2010 tarihli ve 27654 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tunceli Üniversitesi Döner Sermaye İşletmesi Yönetmeliği hükümleri uygulanır.

Hüküm bulunmayan haller

(1) Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde, ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.

Yürürlükten kaldırılan yönetmelik

(1) 8/1/2018 tarihli ve 30295 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Munzur Üniversitesi Deney Hayvanları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlük

(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Munzur Üniversitesi Rektörü yürütür.