EN
TR
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
(1) Bu Yönetmeliğin amacı, 14/10/1983 tarihli ve 2920 sayılı Türk Sivil Havacılık Kanununda belirtilen hükümlere ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünün sivil havacılığı düzenlemek maksadıyla alacağı önlemlere aykırılık oluşturan fiilleri ve bu fiillere 2920 sayılı Kanunun 143 üncü maddesi uyarınca verilecek idari para cezalarına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Dayanak
(1) Bu Yönetmelik, 15/7/2018 tarihli ve 30479 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 4 sayılı Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 437 nci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) AIM memuru: Hava seyrüsefer hizmet sağlayıcı tarafından verilen temel Havacılık Bilgi Yönetimi kursunu ve devamındaki işbaşı eğitimini başarı ile tamamlayarak almış olduğu lisansın ve derece/derecelerin kendisine verdiği yetkiye istinaden Havacılık Bilgi Yönetimi hizmeti sağlamak üzere ilgili Havacılık Bilgi Yönetimi biriminde görev yapan lisanslı, dereceli “Havacılık Bilgi Yönetimi” personelini,
b) AIP: Ülkelerin havacılıkla ilgili detaylı ülke bilgilerini içeren ve düzenli aralıklarla yayımlanan “Havacılık Bilgi Yayınını”,
c) ATC: “Hava Trafik Kontrol” hizmetini,
ç) ATM: Hava aracının, operasyonunun her aşamasında emniyetli ve verimli hareketini sağlamak üzere gerekli olan hava trafik hizmetleri, hava sahası yönetimi ve hava trafik akış yönetimi gibi yer temelli ve hava kaynaklı işlevlerden oluşan “Hava Trafik Yönetimini”,
d) ATSEP Lisansı: CNS/ATM teknik hizmet sağlayıcı kuruluşun temel eğitim ve yeterlik eğitimini başarıyla tamamlayarak 24/2/2010 tarihli ve 27503 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hava Trafik Emniyeti Elektronik Personeli Sertifika ve Lisans Yönetmeliği (SHY-5) çerçevesinde yapılacak yeterlik sınavı sonucunda başarılı olan asistan “Hava Trafik Emniyeti Elektronik Personeli” sertifikalı personele Genel Müdürlük tarafından verilen yetki belgesini,
e) Bakım eğitim kuruluşu: Hava aracı bakım eğitimi vermek ve bu kapsamda sınav yapmak üzere Genel Müdürlük tarafından yetkilendirilmiş gerçek ve tüzel kişilerini,
f) Bakım kuruluşu: 17/7/2007 tarihli ve 26585 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Onaylı Bakım Kuruluşları Yönetmeliği (SHY 145-01)’ne göre bakım yapmak üzere yetkilendirilmiş kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilere ait işletmeleri,
g) Bakım kuruluşu el kitabı/BKEK: Onay kapsamını oluşturan ve kuruluşun faaliyet alanını belirleyen esasları içeren ve kuruluşun SHY-145 Yönetmeliğine nasıl uyacağını gösteren dokümanlarını,
ğ) Bakım personeli: Hava aracının veya hava aracına ait her tür motor, pervane, parça veya cihazın muayenesini, revizyonunu, parça değiştirmesini, onarımını, arıza veya hasar giderimini yapan personeli,
h) Balon işletmesi: Balon ile her türlü ticari hava taşımacılığı yapan işletmelerini,
ı) Balon pilotu: Uçuş süresi boyunca balonun sevk ve idaresinden sorumlu personelini,
i) Bulgu: İlgili sivil havacılık düzenlemelerine aykırı olan, emniyet ve güvenlik standardını düşüren, uçuş ve yer emniyeti ve güvenliğini etkileyebilecek bir yetersizlik, kusur veya uygunsuzluğu,
j) CNS hizmet sağlayıcı: “Haberleşme Seyrüsefer Gözetim” hizmetini sağlayan kurum veya kuruluşu,
k) Dil yeterliliği ve hizmet sağlayıcısı: Dil yeterliliği sınav hizmeti vermek üzere Genel Müdürlük tarafından yetkilendirilen kurum veya kuruluşu,
l) FDM: “Uçuş Verileri İzleme” programını,
m) FTO: Pilot lisansı alınmasına esas teşkil eden teorik bilgi ve uçuş eğitimi veren Genel Müdürlük tarafından onaylı “Uçuş Eğitim Organizasyonunu”,
n) Gayrisıhhi işyeri: 5/4/2008 tarihli ve 26838 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sivil Hava Ulaşımına Açık Havaalanlarında Yer Alan Gayrisıhhi İşyerleri İçin İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik (SHY-33A) kapsamında faaliyeti sırasında çevresinde bulunanlara biyolojik, kimyasal, fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden az veya çok zarar veren veya vermesi muhtemel olan ya da doğal kaynakların kirlenmesine sebep olabilecek işyerlerini,
o) Genel Müdür: Sivil Havacılık Genel Müdürünü,
ö) Genel Müdürlük: Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünü,
p) Güvenlik eğitim kuruluşu: Özel güvenlik görevlileri ve yönetici adaylarına özel güvenlik eğitimi vermek üzere kurulan eğitim kurumlarını,
r) Havaalanı: Karada ve su üzerinde, içerisindeki bina, tesis, donanımlar dahil hava araçlarının kalkması, inmesi ve yer manevraları için hazırlanmış, hava araçlarının bakım ve diğer ihtiyaçlarının karşılanmasına, yük ve yolcu indirilip, bindirilmesine elverişli tesisleri bulunan yerleri,
s) Havaalanı işletmecisi: Havaalanı işletiminden sorumlu kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve özel tüzel kişileri,
ş) Hava aracı: Havalanabilen ve havada seyredebilme kabiliyetlerine sahip her türlü aracı,
t) Hava aracı sahibi: 2920 sayılı Kanuna göre Türk sivil hava aracı sayılan her türlü aracın mülkiyetini elinde bulunduran kişiyi,
u) Havacılık işletmesi: Türk tescilli hava araçlarıyla faaliyette bulunan tüm işletmeleri,
ü) Hava seyrüsefer hizmet sağlayıcısı: Hava seyrüsefer hizmetlerini sağlamaktan sorumlu kuruluşlarını,
v) Hava trafik kontrolörü: Hava trafik kontrolör lisansına haiz ve bu lisansa hizmet sağlayıcı kuruluş tarafından işlenmiş derece veya derecelerin verdiği yetkiler dahilinde doğrudan hava trafik kontrol hizmeti veren kişiyi,
y) Heliport işletmecisi: Heliport işletiminden sorumlu ve heliport işletme ruhsatına sahip kamu kurum ve kuruluşları ile özel tüzel kişilerini,
z) Kargo: Bagaj ve posta dışında taşınabilecek her türlü fiziksel nesneyi,
aa) Kargo acentası: Havaalanı veya havacılık işletmesi ile iş yapan ve kargo, kurye ve ekspres koliler konusunda ilgili makam tarafından kabul edilen veya istenen güvenlik kontrollerini sağlayan acenta, nakliyeci veya diğer bir kuruluşu,
bb) Kategori 3 bulgu: 14/5/2010 tarihli ve 27581 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yerli ve Yabancı Hava Araçlarına Yapılan Emniyet Değerlendirmelerine Dair Yönetmelik (SHY-SAFA) kapsamında yapılan denetimlerde tespit edilen uçuş emniyetini direkt etkileyebilecek ciddi bulguyu,
cc) Kök sebep: Uygunsuzluğun veya bulgunun oluşmasına neden olan, ortadan kaldırılması halinde aynı uygunsuzluğun veya bulgunun tekrar oluşmasını engelleyecek gerçek durum ya da olayı,
çç) Kural tanımaz yolcu: Uçağa binişten, uçak indikten sonra kapı açılmasına kadar olan sürede yolcu veya personelin düzenini veya güvenliğini tehlikeye atacak hareketlerde bulunan, uçaktaki malzemelere zarar veren, tehdit eden veya sivil havacılık alanında uygulanan mevzuat kurallarına ve mürettebatın uyarılarına uymayan kişiyi,
dd) NOTAM: Uçuş personeline uçuş ve uçuş emniyeti ile ilgili herhangi bir havacılık, hizmet, kolaylık, yöntem veya tehlikenin varlığını, koşullarını ya da değişikliğine özgü bilgileri zamanında bildirmek amacıyla yapılan duyuruyu,
ee) Pilot: Uçuş süresi boyunca hava aracının sevk ve idaresinden sorumlu personelini,
ff) SAFA: Yabancı hava araçlarına yapılan emniyet denetlemesini,
gg) SYK/CAMO: Sürekli uçuşa elverişlilik yönetimi kuruluşunu,
ğğ) Sağlık kuruluşu: Genel Müdürlük tarafından yetkilendirilmiş havacılık tıp merkezini,
hh) Sıhhi işyeri: Sivil hava ulaşımına açık havaalanlarında bulunan ve Sivil Hava Ulaşımına Açık Havaalanlarında Yer Alan Gayrisıhhi İşyerleri İçin İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik (SHY-33A) kapsamı dışında kalan işyerlerini,
ıı) SMS: “Emniyet Yönetim Sistemini”,
ii) Terminal işletmecisi: Sivil hava ulaşımına açık havaalanlarında havaalanı işletmecisi dışında yap-işlet-devret modeli, kiralama ve benzeri şekillerde terminal işletmeciliği yapan işletmeyi,
jj) TRTO: “Tip İntibak Eğitim Organizasyonunu”,
kk) Uçuş personeli: Havacılık işletmeleri tarafından belirlenen, hava aracının sevk ve idaresiyle görevli pilotlar, uçuş mühendisleri ile sertifikalı kabin içi emniyet ve diğer hizmetlerin yürütülmesiyle görevli kabin ekibini ve yükleme görevlilerini, uçak tipine göre uçuş mühendisi kapsamında gerektiğinde seyrüsefer ve radyo operatörleri ile uçuş uçak bakım teknisyenlerini,
ll) Uçuş eğitmeni: Genel Müdürlük tarafından uçuş eğitmeni olarak görev yapmak üzere yetkilendirilmiş, havacılık personeline eğitim veren kişiyi,
mm) Uçuş tabibi: Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından yetkilendirilen, havacılık tıbbı konusunda gerekli eğitimi almış, Hava Sağlık Biriminin kendi görev sahasını ilgilendiren konularda sorumluluğu olan hekimi,
nn) Üretim kuruluşu: Üretim yapmak üzere Genel Müdürlük tarafından yetkilendirilmiş kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilere ait işletmeleri,
oo) VFR: Açık hava koşullarında, bir hava aracının yeri görerek seyrüseferine devam etmesine izin verilen kuralları,
öö) Yer hizmetleri kuruluşu: 23/08/2016 tarihli ve 29810 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Havalimanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği (SHY-22) hükümlerine uygun olarak havaalanlarında yer hizmetleri yapmak üzere çalışma ruhsatı alan özel hukuk tüzel kişiliği statüsündeki kuruluşları,
pp) Yolcu: Havayolu ile seyahat eden kişileri,
ifade eder.
(2) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında yukarıda belirtilen tanımlar dışında, 2920 sayılı Kanun, 5431 sayılı Kanun ve diğer sivil havacılık mevzuatı ile ülkemizin üyesi bulunduğu uluslararası sivil havacılık kuruluşları tarafından yayımlanan dokümanlarda belirtilen tanımlar ve kısaltmalar geçerlidir.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
İdari para cezası
(1) 2920 sayılı Kanunun 143 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde geçen fiillerden;
a) Zorunlu kurtarmaya yardım işlemleri ile can ve mal güvenliğini korumaya yönelik tedbirler dışında, araştırma ve soruşturmanın selametle yürütülmesini engelleyecek işler yapılması ve delillerin muhafazasının sağlanmaması ile bu konuda mahalli mülki amirler tarafından alınan tedbirlerin uygulanmaması halinde 10.000 TL idari para cezası,
b) Gerçek ve tüzelkişilerin Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığından ön izin almadan ticari amaçla hava araçlarıyla yolcu veya yük taşıma faaliyetlerinde bulunmaları halinde 10.000 TL idari para cezası,
c) İşletme ruhsatı olmaksızın hava araçlarıyla ticari faaliyette bulunanlara 10.000 TL idari para cezası,
ç) Tarifeli olarak hava ulaştırma hizmeti yapmak için ruhsat almış bulunan işletmelerde; talep edildiğinde tarife içerisinde yapılan her uçuşta, ücret karşılığında posta taşıma yükümlülüğünü yerine getirmeyenlere 10.000 TL idari para cezası,
d) Denetim için istenilen bütün teknik ve ekonomik bilgileri verme yükümlülüğünü yerine getirmediği takdirde ruhsat sahiplerine 10.000 TL idari para cezası,
e) Taşımayı ilgilendiren genel şartlar ve tarifelerde izin verilmesinden sonra yapılacak değişiklikleri, ilgilinin Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığına tasdik ettirmemesi halinde 10.000 TL idari para cezası,
f) Türk sivil uçak siciline tescil edilen hava aracının, evvelce kayıtlı bulunduğu sicilden sildirilmemesi halinde 6.000 TL idari para cezası,
g) 2920 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinde belirtilen belgelerinin hava aracında bulundurulmaması halinde 6.000 TL idari para cezası,
ğ) Belirlenmiş bulunan gümrüklü havaalanlarından başka bir yere zorunluluk nedeniyle iniş yapıldığı takdirde, hava aracı sorumlu pilotu, durumu derhal varsa havaalanı yöneticisine, yoksa en yakın mülki amire veya zabıta yetkilisine duyurmak ve yetkili makamlar el koyuncaya kadar hava aracını, yolcuları ve yükü ile birlikte güvence altına alma yükümlülüğünü yerine getirmediği takdirde 6.000 TL idari para cezası,
h) Pilotlar ile hava aracının sevk ve idaresi bakımından gerekli personelin, faaliyette bulunabilmeleri için, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığından yeterlik belgesi almadıkları veya bu belgeleri belirli süreler içinde yenilemedikleri takdirde 10.000 TL idari para cezası,
ı) Kaptan pilot hava aracında işlenen suç ve kabahatlerle ilgili olarak gereken kanuni tedbirlerin alınmasını sağlamak amacı ile durumu en kısa zamanda yetkili makamlara intikal ettirmek ve yurt dışında ise, Türk konsolosluğuna bildirmek veya bildirilmesini sağlamak yükümlülüğü ile her iki halde de, ayrıntılı bir rapor verme yükümlülüğünü yerine getirmediğinde 3.500 TL idari para cezası,
verilir.
(2) 2920 sayılı Kanunun 143 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde geçen fiillerden;
a) Ruhsat sahibinin, ruhsatın örneklerini, işletmesinde müşteri ve iş çevrelerinin kolaylıkla görüp okuyabilecekleri yerlere asmaması halinde 1.500 TL idari para cezası,
b) Ruhsat sahibinin, işletme faaliyetlerini ruhsatın şartlarına aynen uyarak yürütmemesi halinde 6.000 TL idari para cezası,
c) Ruhsat sahibinin, belirlediği uçuş tarifelerini Genel Müdürlük tarafından onaylanmadan veya onaylanmasının üzerinden yedi gün geçmeden veya yürürlüğe koymadan en az üç gün öncesine kadar üçüncü kişilere duyurmadan yürürlüğe koyması halinde 1.500 TL idari para cezası,
verilir.
(3) Ek-1’de yer alan bulgulara belirtilen miktarda idari para cezası verilir.
(4) Yukarıdaki fıkralarda belirtilenler dışında kalıp da Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünün sivil havacılığı düzenlemek maksadıyla alacağı önlemlere uymayanlara 2920 sayılı Kanunun 143 üncü maddesinin üçüncü fıkrasına göre işlem yapılır.
Kural tanımaz yolcular
(1) Kural tanımaz yolcunun bu Yönetmelikte belirlenen ihlallerden birini uyarıya rağmen sürdürmeye devam etmesi halinde ihlale ait tutanak, uçağın kaptanı ile uçağın iki kabin memuru olmak üzere üç kişinin tutacağı bir tutanak ile tespit edilir. Bu tutanakta ilgili kişinin adı soyadı, Türk vatandaşı ise T.C. kimlik numarası ve tespit edilebiliyor ise adres bilgileri yer alır. Yabancı uyruklu yolcuların ise adı, soyadı ve pasaport numarası ile tespit edilebiliyor ise adres bilgileri yer alır.
(2) Kural tanımaz yolcu hakkında tutanak tutulabilmesi için kendisine, eyleminin Genel Müdürlük talimatlarına aykırı olduğu, sonlandırmaması halinde ilgili kişi hakkında bu Yönetmeliğe göre belirtilen miktarda idari para cezası uygulanması için tutanak tutulacağı hakkında sözlü ikazın yapılması gerekir.
(3) Kural tanımaz yolcu hakkındaki tutanak ilgili havayolunun tutanakta imzası olan kendi personeli ile yapacağı inceleme ve mutabakat sonrasında kalite sistem yöneticisi ve sorumlu müdürün ortak imzası ile Genel Müdürlüğe gönderilir. Genel Müdürlük gerektiğinde konu ile ilgili havayolundan ve ilgililerden ilave bilgi ve belge isteyebilir.
(4) Kural tanımaz yolcu ile ilgili uygulanan cezalara itirazlarda ispat sorumluluğu ilgili havayoluna aittir.
Diğer idari yaptırımların uygulanması
(1) Bu Yönetmelikte düzenlenen ihlaller için düzenlenen idari para cezalarının uygulanması diğer mevzuat hükümleri uyarınca düzenlenen idari yaptırımların uygulanmasını engellemez.
İhlaller
(1) Aynı gerçek veya tüzel kişiler tarafından gerçekleştirilen aynı veya farklı ihlallerin her biri ayrı ayrı belirtilmek suretiyle birden fazla idari para cezası verilebilir.
(2) Bir fiil hem idari para cezasına konu olup hem de suç olarak tanımlanmış ise, sadece suçtan dolayı yaptırım uygulanmasını teminen Genel Müdürlük tarafından yetkili Cumhuriyet Başsavcılığına ihbarda bulunulur. Ancak, suçtan dolayı yaptırım uygulanamayan hallerde kabahat dolayısıyla 2920 sayılı Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerine uygun şekilde idari para cezası verilir.
İstisna
(1) 4 üncü maddenin birinci ve ikinci fıkraları ile Ek-1'de yer alan ihlallere, aşağıdaki şartlara uygun olarak gönüllü raporlama yapılması halinde idari para cezası uygulanmaz:
a) İhlalin Genel Müdürlük tarafından yapılan plansız denetimden önce bildirilmesi veya planlanan denetim tarihinden en geç 1 ay önce bildirilmesi.
b) Yapılan ihlalin ilgili kurum, kuruluş ve gerçek kişi tarafından maddi bir kazanç temin etmek amacıyla yapılmamış olması.
c) Bu bildirimden en geç 10 iş günü içerisinde ihlalin tekrarlanmaması için kök sebeplerini içerecek şekilde önleyici, düzeltici önlemlerin ne olduğunu açıklayan ve Genel Müdürlük tarafından kabul edilen detaylı bir bildirim raporunun Genel Müdürlüğe sunulmuş olması.
ç) Düzeltici önlemlerin verilen süre içerisinde yapılmış olması.
(2) İdari para cezası uygulanmayan ihlalin, bir takvim yılı içinde tekrarlanması durumunda uygulanmayan idari para cezası ile birlikte aynı Yönetmeliğin 4 üncü maddesi kapsamına giren idari para cezası verilir.
İdari para cezalarının ödeme süresi ve yeri, gelir kaydı ve tahsili
(1) İdari para cezası, idari yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir ay içinde Genel Müdürlüğün hesabına ödenir.
(2) İdari para cezasını, 11 inci maddede belirtilen kanun yoluna başvurmadan önce ödeyen kişiden cezanın dörte üçü tahsil edilir. Peşin ödeme, kişinin bu karara karşı kanun yoluna başvurma hakkını etkilemez.
(3) İdari para cezasına muhatap olanın ekonomik durumunun müsait olmaması halinde idari para cezasının ilk taksitinin peşin ödenmesi koşuluyla, bir ay içersinde vergi dairesine müracaat edilmesi halinde, bir yıl içinde ve dört eşit taksit halinde ödenebileceğine ilgili vergi dairesince karar verilebilir. Taksitlerin zamanında ve tam olarak ödenmemesi halinde idari para cezasının kalan kısmının tamamı tahsil edilir.
(4) Kesinleşen idari para cezalarının ödeme süresi içinde ödenmemesi veya taksitlendirilmesi durumunda taksitlerin tam ve zamanında ödenmemesi halinde, ödenmeyen idari para cezaları, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre ilgili vergi dairesince takip ve tahsil edilir.
(5) İdari para cezaları genel bütçeye gelir kaydedilir.
Yeniden değerleme
(1) Bu Yönetmelikte belirlenen idari para cezaları 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin yedinci fıkrasına uygun şekilde yeniden değerleme oranında arttırılarak uygulanır. Yeniden değerleme yapılarak belirlenen idari para cezası sınırlarına ilişkin Tebliğ her yıl Resmî Gazete’de yayımlanır ve Genel Müdürlüğün internet sayfasında duyurulur.
(2) İdari para cezası karşılıkları yeniden değerlemeye göre 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve Maliye Bakanlığınca ilan edilen alt sınırın altında olamaz.
İdari yaptırım kararlarına itiraz
(1) İdari para cezalarına karşı, tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde sulh ceza mahkemesine başvurabilir. Bu süre içerisinde başvurunun yapılmamış olması halinde idari para cezaları kesinleşir.
Yetki
(1) Bu madde hükümlerine göre idarî para cezasına karar vermeye Sivil Havacılık Genel Müdürü yetkilidir. Genel Müdürün onayının alınmasını müteakip, idari para cezası 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanununa göre ilgili kişiye tebliğ edilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Son Hükümler
Yürürlük
(1) Bu Yönetmelik 1/1/2014 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Sivil Havacılık Genel Müdürü yürütür.