Eşya Hukuku - Emin Sıfatıyla Zilyetlik

Somut olayda (A), (B)’nin Telefonu bakımından iyiniyetli haksız zilyettir. (A), (B)’nin telefonunu kendi telefonu sanarak (C)’ye satıp devretmiştir. (C)’nin bu telefonun mülkiyetini kazanması mümkün değildir. Zira (A) bu taşınırın maliki olmadığı gibi, emin sıfatıyla zilyeti de değildir. (C) MK m.988 korumasından yararlanamaz. Ancak MK m.989 uyarınca (C) iyiniyetli olması halinde bu telefonun zilyetliğini 5 yıl boyunca sürdürür ve malik tarafından bu süre içinde kendisine karşı taşınır davası açılmazsa malik olabilir.

(C)’nin telefonun (B)’ye ait olduğu bilmesi (C)’nin kötüniyetli haksız zilyet olduğunu gösterir. Bu durumda malik (B), (C)’ye karşı her zaman taşınır davası açılabilir. Ahmet mülkiyet hakkını kazanamaz.

(B), taşınırı iradesi dışında elinden çıktığı için, taşınır davası; mülkiyet hakkına dayanarak istihkak davası açabilir.

Somut olayda palto, zilyedinin iradesiyle tamir edilmesi için terziye bırakılmıştır. Bu nedenle (T), (B)’nin henüz satın almış olduğu palto bakımından emin sıfatıyla zilyettir. MK m.988 uyarınca bir taşınırın emin sıfatıyla zilyedinden o şey üzerinde iyiniyetle mülkiyet veya sınırlı aynî hak edinen kimsenin edinimi, zilyedin bu tür tasarruflarda bulunma yetkisi olmasa bile korunur. (B2)’nin mülkiyet hakkını kazanması bakımından belirleyici olan unsur iyiniyetli olup olmadığıdır. (B2), paltonun kendisine ait olmadığını bilmektedir. Ancak (T) tarafından kendisine hediye olarak gönderildiğini düşünmektedir. Buna karşılık, gerekli dikkat ve özeni gösterseydi kendisine ait olmadığını öğrenebilecek idiyse kötü niyetli zilyet sayılacak ve MK m.988’den yararlanamayacaktır. Bu durumda, (B2)’nin gerekli özeni göstermesi gerektiğini (T)’ye ulaşarak paltonun kendisine gönderilip gönderilmediğini sorması makul bir özen seviyesinin gerektirdiği bir davranış olarak kabul edilebilir. Paltonun gerçek maliki (B), bu durumda paltonun iadesi için taşınır davası veya mülkiyet hakkına dayanarak istihkak davası açabilir.