OLAY
Mirasbırakan M’nin çocukları M1, M2, M3, M4 ve M5, M’nin ölümünden sonra kendilerine…
SORULAR/CEVAPLAR
1) Arazinin çevresindeki kentsel dönüşüm projelerinin hareketlenmesi üzerinde M3 söz konusu arazinin boş kısmında bir pansiyon yaptırmak ve sonrasında tümüyle kiralamak istemektedir. M3’ün bu isteğine ulaşması mümkün müdür? Gerekçesiyle açıklayınız.
Öncelikle M1, M2, M3, M4 ve M5, Denizli’deki arazi üzerinde M’nin ölümüyle külli halefiyet yoluyla mülkiyet hakkını kazanmış olup söz konusu arazi üzerindeki tabi oldukları elbirliği mülkiyetidir. Ancak aralarında yaptıkları miras paylaşma sözleşmesiyle bu elbirliği mülkiyeti rejimini bir paylı mülkiyete çevirmişlerdir.
MK m.688 uyarınca; kanundan doğan bir hal olmadıkça yani elbirliği ile mülkiyet rejimi oluşmadıkça birden fazla kişinin maddi olarak bölünmüş olmayan bir mala belirli paylar oranında malik olması paylı mülkiyeti ifade etmektedir. Paylı mülkiyet rejiminde her paydaşın diğer paydaşların rızasına bağlı olmaksızın kendi payını satıp devretmesi mümkündür. Olayda paydaşlar malik oldukları taşınmazı otopark olarak işletmekte ve geliri de payları oranında paylaşmaktadır. Olayda paydaşlardan M3’ün arazinin boş kısmında pansiyon inşa etmesi, paylı malın özgülendiği amacın değiştirilmesi anlamına geleceğinden, MK m.692 uyarınca olağanüstü yönetim işi olarak nitelendirilmesi gerekir. Olağanüstü yönetim işi için ise bütün paydaşların kabulü gerekir. Elimizdeki somut verilere göre bu şart gerçekleşmiş değildir. Öte yandan, pansiyonun kirası ise MK 691 gereğince önemli yönetim işi sayılacaktır. Bu işin yapılabilmesi için pay ve paydaş çoğunluğuyla karar verilmesi gerekir. M3’ün 3/12 oranındaki payı ise pay ve paydaş çoğunluğunu sağlamaz.
2) Bir üst soruda bahsi geçen pansiyonun inşa ettirildiğini ve açılışından sonra iyi iş yaptığını varsayınız. Şehrin yabancı turist potansiyelinden de yararlanmak üzere M3’ün yine diğer paydaşlardan habersiz olarak aynı arazide bir gece kulübü açtığını farz ediniz. Gece geç saatlere kadar devam eden gürültü sebebiyle komşular bu durumdan çokça rahatsız olarak M3’ü diğer paydaşlara şikâyet ederler. M3’ün girişimci ruhuna artık tahammül edemeyen diğer paydaşlara hukuken ne yapmalarını önerirsiniz?
Bu ihtimalde, M3 yine olağanüstü yönetim işlerinden birini diğer tüm paydaşların rızası olmadan yapmıştır. Bu durumda MK m.696 gereğince M3’ün tutum ve davranışları sebebiyle diğer paydaşlar bakımından bu ilişkinin devamı çekilmez hale geldiğinden mahkeme kararıyla M3’ün paydaşlıktan çıkarılması söz konusu olabilir. Paydaşlıktan çıkarma önemli yönetim işidir. Pay ve paydaş çoğunluğu gerekir. Yargıç önce mümkünse paydaşlıktan çıkarılan paydaşa payını aynen verir. Mümkün değilse, paya talip olan başka paydaş varsa buna verir. Birden fazla paydaşın paya talip olması halinde ise bunlar çıkarılan paydaşın payını Yargıtay’a göre eşit, doktrine göre payları oranında kazanırlar. Öte yandan, diğer paydaşlar bu paya talip değilse, yargıç önce paydaşlıktan çıkartılan paydaşa payını satması için uygun süre verir. Bu da olmazsa ihtiyari artırma yapılır.
EN
TR
