OLAY
Mirasbırakan (M) öldüğünde geride kalan yakınları şu şekildedir:…
Eşi (E),…
Kendisinden önce ölmüş olan annesi (A)’nın ilk evliliğinden olan kızları (K1) ile…
Babası (B),…
(B)’nin (A)’dan önceki evliliğinden olan kızı (K3).…
SORULAR/CEVAPLAR
1) (M)’nin ölümünde yasal mirasçı olacak kişileri, bu kişilere düşen yasal miras paylarını ve varsa saklı paylarını tespit ederek, (M)’nin terekesi üzerindeki serbest tasarruf oranını hesaplayınız. Mirasçı olamayacaklar varsa, bunun gerekçelerini kısaca açıklayınız.
(A), (M)’den önce ölmüş olduğu için ve (K3) de 2. zümre başı (B) henüz hayatta olduğu için zümre içi halefiyet ilkesi gereğince (M)’nin mirasından pay alamayacaktır.
Yasal Mirasçı |
Yasal Miras Payı |
Saklı Pay |
(E) |
1/2 |
1/2 |
(B) |
1/4 |
1/16 |
(K1) |
1/8 |
Yok |
(K2) |
1/8 |
Yok |
(M)’nin ölümü sırasında kalan malvarlığı bankadaki 40.000-TL ile sınırlı olup; henüz…
(M) ölümünden 5 yıl önce 60.000-TL değerindeki evini (E)’ye miras payına mahsuben…
2) (M)’nin cenaze masraflarının da 5.000-TL olduğunu dikkate alarak, saklı pay ihlali olup olmadığını tespit ediniz ve varsa, gerekli tenkis hesabını yapınız.
(B)’nin mirastan çıkarılması sonucunda (M)’nin terekesi üzerindeki serbest tasarruf oranı değişecektir. Zira MK m.511/3 uyarınca (B)’nin altsoyu olan (K3), (M)’nin saklı paylı mirasçısı olmaz. Bu nedenle (B)’nin saklı payı mirasbırakan (M)’nin serbest tasarruf oranına eklenir ve yeni STO 7/16+1/16=8/16=1/2 olarak hesaplanır.
Fiktif tereke hesaplanırken ise öncelikle, malvarlığı olan 40.000-TL’den borçlar ve cenaze masraflarının çıkarılması gerekir. 40.000-TL - (5.000-TL+5.000-TL)=30.000-TL
30.000-TL olarak bulunan net terekenin üzerine ise (E)’ye yapılan denkleştirmeye tabi kazandırma (60.000-TL); (B)’ye yapılan ve denkleştirmeye tabi olması gerekirken (B)’nin mirasçılıktan çıkarılması üzerine tenkise tabi hale gelen kazandırma (50.000-TL) ile (F)’ye ölümünden önceki son 1 yıl içinde yapılan ve adet üzerine verilen hediye niteliği aşan kazandırma (20.000-TL) eklenecektir. 180-TL tutarındaki bilezik ise adet üzerine verilen hediye niteliğinde olduğundan tenkise tabi olmayacak ve bu nedenle de fiktif terekeye eklenmeyecektir.
Fiktif tereke: 30.000+60.000+50.000+20.000=160.000-TL
Serbest tasarruf miktarı: 160.000x1/2= 80.000 TL
Tenkise tabi kazandırmalar:
Ölüme bağlı tasarruflar (30.000-TL):
Kız çocuklarının eğitimini amaçlayan kamuya yararlı vakfa bırakılan 5.000-TL;
Yakın dostu (D)’ye bırakılan 15.000-TL;
Annesinin ölümünden sonra kendisine manevi annelik eden (T)’ye bırakılan 10.000-TL
Sağlararası kazandırmalar (70.000-TL):
(B)’ye yapılan ve denkleştirmeye tabi olması gerekirken (B)’nin mirasçılıktan çıkarılması üzerine tenkise tabi hale gelen kazandırma (50.000-TL);
(F)’ye ölümünden önceki son 1 yıl içinde yapılan ve adet üzerine verilen hediye niteliği aşan kazandırma (20.000-TL)
180-TL tutarındaki bilezik ise adet üzerine verilen hediye niteliğinde olduğundan tenkise tabi olmayacak ve bu nedenle de fiktif terekeye eklenmeyecektir.
Tenkise tabi kazandırmalar toplamı: 30.000+70.000=100.000-TL
Bu durumda Serbest tasarruf miktarı 100.000-80.000=20.000-TL aşılmıştır.
Bu 20.000-TL’nin tenkisi için önce kamuya yararlı olmayan ÖBTlere başvurulacaktır. Kamuya yararlı olmayan ÖBTler toplamı 25.000 TL olup, buradan tenkis yapıldığında saklı pay ihlali ortadan kalkacağından sağlararası kazandırmaların veya kamuya yararlı ÖBTnin tenkisi söz konusu olmayacaktır.
(D) ve (T) lehine yapılan kazandırmalar, orantılı olarak tenkis edildiğinde;
(D)’den 12.000-TL ve (T)’den 8.000-TL tenkis edilecektir.
Yukarıdaki sorudaki tüm verilerin aynı kaldığını ancak (M)’nin vasiyetname ile yapmış…
Kız çocuklarının eğitimini amaçlayan kamuya yararlı vakfa bırakılan 25.000 TL; Yakın…
Annesinin ölümünden sonra kendisine manevi annelik eden T’ye bırakılan 2.500 TL.…
Bu varsayımda tenkis edilecek kazandırmalara ilişkin cevabınızda bir değişiklik olur muydu? Açıklayınız.
ÖBT toplamı değişmediğinden tenkis hesabında bir değişiklik olmayacaksa da tenkiste sırada değişiklik olacaktır. (D) ve (T)’ye yapılan ÖBTler tamamıyla tenkis edilecektir. Bu halde saklı pay ihlalinin ortadan kalkması için tenkisi gereken 15.000-TL kalacaktır. Bu 15.000-TL’nin tenkisi için kamuya yararlı ÖBT’ye değil, sağlararası kazandırmaların ölüme en yakın tarihli olanına başvurulur. Dolayısıyla (F)’den 15.000-TL’nin tenkis edilmesi gerekecektir.