EN
TR
Her üç unsur birlikte değerlendirildiğinde “hukukî dinlenilme” hakkının; devletin…
Bu husus, “insan onuru” ile de yakından ilgilidir. Nitekim Uluslararası İnsan Hakları Sözleşmelerinde de genel olarak insan haklarının, “insan kişisinin özündeki onur”dan…
Yukarıdaki genel açıklamalardan sonra hukukî dinlenilme hakkının unsurlarını incelemeye…
I- Yargılama ile İlgili Olarak Bilgi Sahibi Olunma Hakkı:…
Kanunda (HMK m.27,2/a) “Yargılama (dava) ile ilgili olarak bilgi sahibi olunma hakkı”…
Bu hak, davanın taraflarının (ilgililerin) davanın açılmasından sonuçlanmasına kadar…
Tarafların iddia ve savunma hakkını fiilen kullanılabilmesi, bu hak sayesinde gerçekleşir.…
Yargılama (dosya) ile ilgili bilgi sahibi olunabilmesini sağlayan en önemli araç,…
Başka bir anlatımla tebligat, yargılamanın düzen içerisinde yürütülmesi amacıyla…
Aşağıdaki olay, tebligatın yargılamanın her aşaması için gerekli olduğu konusuna…
Türkiye aleyhine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinde açılan bir davada Mahkeme; davacının,…
Uyuşmazlık dosyası hakkında bilgi sahibi olunmasında ikinci araç, duruşmada nazır…
Dosya hakkında bilgi sahibi olma hakkı, Hukuk Muhakemeleri Kanununda özel olarak…
Tarafların veya fer’î müdahilin, dava dosyasını (zabıt kâtibinin gözetimi altında) inceleme hakkı vardır. Taraf…
Herhangi bir bilgi veya belge, gizlilik gerekçesiyle taraflardan saklanamaz ve…
Bilgilenme hakkı, dosyadan (fotokopi, fotoğraf çekme gibi diğer yollarla) örnek alma olanağını da…
Dosyada bulunan belgelerin ve bu arada delillerin karşı tarafın bilgisine sunulmaması ve talebe rağmen bunların gösterilmemesi,…
II- Açıklama ve İspat Hakkı:…
Hukukî dinlenilme hakkı, tarafa davada (ve çekişmesiz yargıda) açıklama yapma ve…
Açıklama hakkı, tarafların iddia ve savunmalarını mahkeme (hâkim) önünde duruma…
Yargılama kuralları, niteliği gereği, belli şekillere tâbidir; Jhering’in ünlü deyişiyle,…
Kanunun öngördüğü bu sınırlamalar dışında, uygulamada da bazı sınırlamalar ortaya…
Taraflara açıklama hakkını vermemek veya gereksiz sınırlamak, adil yargılama hakkının…
İspat hakkı (HMK m.189) tarafın, kendi talebi doğrultusunda karar vermesi…
Mahkeme, tarafların delillerini sunmasına olanak vermek zorundadır. Tarafların delil göstermesi ve mahkemenin bunları dikkate alması, hukuki dinlenilme (adil yargılanma) hakkının (m.27) bir parçasıdır. Bunun yanı sıra, mahkemenin her iki tarafın da gösterdiği bütün delilleri değerlendirmesi zorunluluğu vardır. Bir tarafın ileri sürdüğü delilin değerlendirilmemesi, silahların eşitliği ilkesine aykırılık oluşturur(17)…
İspat hakkı, hukukî dinlenilme hakkının bir unsurudur. Hukukî dinlenilme hakkının da adil yargılanma hakkının görüntülerinden…
İspat hakkı da kanunda belirtilen süreler içinde (HMK m.119, 129, 141, 145) ve orada belirtilen usullere göre kullanılır. Kanunun…
İspat hakkı bakımından, hukuka aykırı olarak elde edilmiş delillerin, mahkeme tarafından ispata esas alınamayacağına ilişkin hükmün (m.189,2) özel bir önemi vardır. Bu hüküm, 6100 sayılı Kanun’la getirilmiştir. “Hukuka aykırı olarak elde edilen delil” (yasak delil)…
Açıklama ve ispat hakkının fiilen sağlanması bakımından, “duruşma yapma zorunluluğu”…
III- Mahkemenin Açıklamaları Dikkate Alarak Değerlendirmesi ve Kararların Somut ve Açık Olarak Gerekçelendirilmesi:…
Kanun (HMK m.27,2/c), hukukî dinlenilme hakkının üçüncü unsurunu, “mahkemenin açıklamaları…
Bu ifade birbirine bağlantılı iki zorunlu hususu içermektedir: i) Mahkemenin, tarafların açıklamalarını dikkate alarak değerlendirme yapması ii)…
Bunlardan ilkine göre mahkeme, tarafların her türlü açıklamalarını dikkate almak…
Gerekçelendirme zorunluluğuna gelince(21):…
Kanunda (HMK m.27,2/c) belirtilen bu husus, Anayasada yer alan, “bütün mahkemelerin her türlü kararları gerekçeli olarak yazılır”…
Gerekçe, her şeyden önce, tarafların ileri sürdükleri vakıalar ile mahkemenin hükmü arasında…
Genel olarak, hukuka ve olaya uygun gerekçe, yargılamanın amacı olan adalete varma…
Kanun, gerekçenin somut ve açık olmasını aramaktadır. Buna göre gerekçe, soyut…
Mahkeme kararında yer alan, yalnızca olayı özetle yetinilerek varılan sonucu anlatan ifadeler,…
Kararların gerekçeli olması, Yargıtay’ın da üzerinde çok durduğu bir konudur ve Yargıtay’a…
Yargıtay’ın, gerekçe ile ilgili bozma kararlarında kullandığı ifade, genellikle…