Bu doküman Resmi Gazete dışında bir kaynakta yayınlanmıştır. Konsolide metin çalışmaları ilgili kaynak güncellendikçe sağlanabilmektedir.
Genelge No: 1452
Genelge Tarihi: 01.06.1983
Konusu: Hisseli Satış ve Devirler Hk.
İlgi: 1) Gruplar aracılığı ile yapılan 23 Eylül 1975 gün ve 6160-6166 sayılı genelge.
2) Gruplar aracılığı ile yapılan 24 Haziran 1977 gün 4431 - 4437 sayılı genelge.
3) Gruplar aracılığı ile yapılan 16 Ağustos 1977 gün 5481 - 5487 sayılı genelge.
4) 6 Haziran 1979 gün 1436 sayılı genelge.
Bazı kişilerin İmar Kanunun 39 ncu ve ek 8 nci maddesine aykırı olarak belediyeler veya İl İmar Müdürlüklerinden gerekli izni sağlamadan özel ifraz veya parselasyon işlemleri yaptıkları; hisse karşılığı parselin muayyen bir yerini göstermek suretiyle fiili durum yarattıkları görüldüğünden, bu durumda alıcıların idaremizi sorumlu tutmalarının önlenmesi bakımından alınması gerekli önlemler ilgideki genelgeler ile kuruluşlarımıza duyurulmuş ise de, yine bu tür yasa dışı hisse satış ve devirlerinin devam etmekte olduğu gözlenmektedir. Bu hal ise mevzuata aykırı olarak özel parsellerin doğmasına, çoğu zaman vatandaşların zarara uğramasına ve kaçak yapılaşmaya yol açmakta; tapu sicilinin tutulmasında karışıklıklar yaratmaktadır.
Gerek 6785 sayılı İmar Kanunu ve gerekse 21 Mart 1983 tarihinde yürürlüğe giren 2805 sayılı kanun kaçak yapı yapmayı ve buna sebebiyet veren her türlü işlemleri kesin olarak ysaklamış ve bunları yapanların cezalandırılmasını hükme bağlamıştır.
Bu şekilde hisse devri yoluyla özel parselasyon yapanlar da söz konusu kanun hükümlerinin ihlaline sebebiyet vermektedirler.
Bu yasa dışı işlemlere mani olmak üzere:
1) Veraset yoluyla hisseli intikal istemleri, ve bu hisselerin aynen devri,
2) Kat irtifakı veya mülkiyeti tesisinde bağımsız bölümlere arsa payı ayırma,
3) İmar şuyulandırmasından doğan hisselendirme ve bunların aynen el değiştirme,
4) Mahkeme ilamlarına dayanılarak ilam gereği hisse verme,
5) Daha evvel satılmış hisseleri bölünmeden aynı miktarda devri,
6) Yapı Kooperatiflerinde ferdi münasebete geçmeden doğan arsa payı tahsisleri,
7) Tarım arazilerinin tarım amacına yönelik olarak hisseli devir,
İşlemlerinden doğan hisselendirmeler hariç olmak üzere, özel parselasyona dayalı hisse karşılığı muayen bir yer belirterek yapılan satış ve diğer el değiştirmelere ilişkin talepler geldiğinde, bu hisseyi edinmek isteyene yasal maniler izah edilecek ve bu husus sözlü istem belgesinin uygun bir yerine yazılarak kanıtlanacaktır. Buna rağmen hisse satış veya devrinde ısrar edildiği takdirde, durum o taşınmaz belediye veya mücavir olan içinde ise belediye, bu alan dışında ise bağlı olduğu il imar müdürlüğüne intikal ettirilecek, parselin ifrazına yol açan bu durumun mevzuata uygun olup olmadığı sorulacak, İmar Kanunun 39 ncu veya Ek 8 nci maddeleri uyarınca gerekli işlemlerin yerine getirilmesi istenecek ve bu işlemlerin sonucu beklenecektir.
İl İmar müdürlüğü veya belediyelerce yapılacak özel parselasyon ifraz niteliğinde olduğu ve izin verilmediğinin bildirilmesi halinde, taraflar alım-satım veya devirde ısrar ederlerse, sadece hissenin satış veya devir işlemi yapılacak, varsa özel parselasyonu esası olan belgeye resmiyet verilmiyecek ve belge olarak kabul edilmeyerek bu durum taşınmazı edinene açıklanacaktır. "Bu hisse satış veya devrinin ifraza imkan vermediği, yasal gereği yapılmadan bu hisse üzerinde müstakil bir bölünmeye veya yapılaşmaya gidilemeyeceği, bundan doğacak cezayi ve hukuki sorumluluğun devreden ve devir olana ait bulunduğu" şeklindeki bu ibare resmi senede ve tapu senedinin arkasına aynen yazılacaktır.
Bu genelgedeki açıklamalardan önce parselasyon veya ifraza dayalı olarak edinilen hisselerin tekrar el değiştirmesinde de hisseyi devir alana yuakrıdaki açıklamalar yapılacak ve düzenlenecek resmi senet ile tapu senedinin arkasına üste belirtilen ve altı çizili ibare aynen yazılacak ve bu hususta duyarlı olunacaktır.
Tapu işlemi yapıldıktan sonra ilgili belediye veya il imar müdürlüğüne gerekli tedbirlerin alınması için durum bildirilecektir.
Tapulama ve Kadastro ekiplerince özel parselasyon veya ifraza dayalı olarak edinilen hisseli arsa ve arazilerin tahdit ve tesbiti sırasında, yapılan özel parselasyon veya ifrazın Belediye veya İl İmar Müdürlüklerince kabul edildiğine dair ilgililerince resmi izin belgesi ibraz edilmedikçe, zeminde fiilen ifraz yapılmış olsa dahi bölünmeler dikkate alınmayacak, tek parsel olarak kabul edilip gereği yapılacaktır. Tapulama ve Kadastro Müdürlüklerince bu husus önemle takip edilecektir.
Bilgilerinizi ve bildiriş uyarınca titizlikle işlem yapılmasının sağlanmasını, bu genelgede belirtilen hususlar dışında bir hal doğduğunda durumun merkeze intikal ettirilmesini önemle rica ederim.
* Bu husus 3194 Sayılı Kanun ve 1477 Sayılı Genelge ile yasallaşmıştır.