2013/25 Yapı Denetimi Hakkında Genelge

1- 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun gereğince denetime tabi yapılarda, esaslı tadilatlar dışında kalan imalatlar ruhsata tabi olmayan işler kapsamında değerlendirilecektir.

2- Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği ve bu birliğe bağlı Mimarlık ve Mühendislik meslek odaları; gerek iç yönetmelik çalışmalarında ve gerekse mimarlık ve mühendislik hizmetlerinin yürütülmesinde üyelerini uygulamaya yönelik talimatlandırmada, kanunlara ve bu kanunlara ilişkin çıkarılan yönetmeliklere ve bunların uygulanmasına yardımcı olmak Üzere Bakanlıklarca yayımlanan genelgelere uymak zorundadırlar,

Bu kapsamda gerek 4708 sayılı “Yapı Denetim Hakkında Kanun” ve kanuna ilişkin çıkarılan Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği ile genelgelere aykırı işlemlere ve başka kurallar koymaya tevessül edilmemesi hususunda gerekli hassasiyeti göstermeleri gerekmektedir.

3- 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunun 1 inci maddesi ikinci fıkrası ile bu Kanun kapsamında kalan yapılar açıklanmış olup, Kanun kapsamında kalan yapılar için Kanunda hüküm bulunmayan hallerde 3194 sayılı İmar Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri uygulanır. Ancak bazı ilgili idarelerin; 4708 sayılı Kanun ve ilgili yönetmelik yürürlükte olduğu halde, öncelikle 3194 sayılı İmar Kanunu ve ilgili mevzuat hükümlerine göre uygulama yapma çabası içinde olduğu, Encümen ve/veya yönetim kurulu kararları ile imar mevzuatlarında 4708 sayılı Kanuna aykırı değişiklikler sağlamaya çalıştıkları tespit edilmiştir. İlgili İdareler Kanunlara, bu Kanunlara ilişkin çıkarılan Yönetmeliklere ve bunların uygulanmasına yardımcı olmak üzere Bakanlıklarca yayımlanan genelgelere uymak zorundadır. Bu kapsamda gerek 4708 sayılı Kanun gerekse kanuna ilişkin çıkarılan yönetmelik ve genelgelerimize aykırı işlem yapan ilgili idareler hakkında Bakanlıklarına yasal işlem başlatması hususunda, bildirimde bulunulacaktır.

4- Yapının kısmen kullanılması mümkün olan kısımlarına kısmi kullanma izin belgesi düzenlenebilmesi için bu bölümlere hizmet veren ortak kullanım alanlarının tamamlanmış ve kullanılabilir olması ve mevzuata aykırılığı olmaması şarttır.

5- Yapı denetim kuruluşları, yapıda kullanılan malzeme ve imalatın teknik şartname ve standartlara aykırı olduklarını belirledikleri takdirde durumu bir rapor ile İlgili idareye ve İl Sanayi ve/veya Ticaret Müdürlüklerine bildirmek mecburiyetindedir.

Ancak proje ve uygulama aşamasında standart ve normlara uygun olmayan düşük kalite ve yoğunlukta malzeme kullanıldığı, şartnamelere ve yönetmeliklere yeterince uyulmadığı anlaşılmaktadır.

İlgili idarelerin kanun ve yönetmeliğin amir hükümleri gereği yetki ve sorumluluklarını kullanarak gerekli işlemleri yapması gerekmektedir.

6- Organize sanayi bölgeleri ile serbest bölgelerde inşa edilecek yapılar 4708 sayılı Kanun hükümlerine göre yapı denetimine tabidir.

7- İmar Kanunu ve buna dayalı yönetmeliğe göre alınan ruhsatlarla ilgili olarak fenni mesuliyet görevi alan mimar ve mühendislerin, denetçi veya kontrol elemanı mimar/mühendis olarak, hizmet sözleşmesi düzenleyerek yapı denetim kuruluşunda görev almaları halinde, kendilerinin denetim görevi üstlenecekleri ilk yapı denetimi hizmet sözleşmesinin imzalandığı tarihe kadar fenni mesuliyet görevlerini bırakmaları gerekmektedir.

4708 sayılı yasanın ve ilgili yönetmeliğin Denetçiler, kontrol ve yardımcı kontrol elemanlarına ilişkin yasak ve taahhüt hükümleri; görev aldıkları YD Kuruluşunca, kendilerine denetim görevi verilen ilk hizmet sözleşmesinin imzalandığı tarihten itibaren başlayacaktır.

8- Yönetmeliğin 12 nci maddesi gereği yapı denetim kuruluşunun bünyesinde istihdam etmesi gereken çekirdek personeli sayısında istifa veya ayrılma veya vefat nedeniyle oluşan eksikliğe ilişkin takviye yapılmadan Yapı denetim kuruluşunun yeni YİBF almasına İzin verilmeyecektir. Eğer Üç ay içerisinde söz konusu eksiklik giderilmezse Kuruluşun izin belgesi geçici olarak geri alınır.

9- Proje müelliflerince yapılan projeler Yapı Denetim Kuruluşu tarafından kontrol edilip mesuliyeti üstlenildiğinden, bu projeler, Kanunun 2 nci maddesi (a) bendi gereği, ayrıca Mühendis ve Mimar Odaları vize ve/veya onayına tabi tutulmayacaktır.

10- Yapı denetim kuruluşları tarafından proje müellifliğini üstlenen kişilerden mesleki kısıtlılığının olmadığına ve ilgili meslek odasına üyeliğinin devam ettiğine dair taahhütnameler istenecektir.