MADDE GEREKÇELERİ
Madde ile, işverenlere teknik rehberlik ve danışmanlık yapacak olan işyeri hekimleri ile iş güvenliği uzmanlarının görevlerini yerine getirirken herhangi bir etkiye maruz kalmaması ve iş sağlığı ve güvenliğine dair yakın ve hayati tehlike arz eden noksanlıkların giderilmesi için gerekli tedbirlerin alınmasında ihmal gösteren işverenlerin Bakanlığa bildirilmesi durumunda hak mahrumiyeti yaşamamaları amaçlanmıştır. Yakın ve hayati tehlike arz eden durumları bildirmeyen iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimlerine yaptırım uygulanması hükme bağlanmıştır. Diğer yandan görevlerini yapmalarından dolayı sözleşmesi sonlandırılan veya hak kaybına uğratılanlara, yargı yerince maddede belirtilen miktarda tazminata hükmedileceği, ayrıca sözleşmeye konu olan kanunlardaki haklarının saklı kalacağı ve işe iade taleplerinin de buna dâhil olduğu öngörülmüştür. Öte yandan, öncelikle maden ve yapı işlerinden başlanmak üzere sektörel düzenleme ile ilgili usul ve esasların Bakanlık tarafından belirlenmesi düzenlenmiştir.
Madde ile; işçilerin, 6331 sayılı Kanunda yer alan iş sağlığı ve güvenliğine dair yükümlülüklerini eksiksiz olarak yerine getirmesi amaçlanmıştır. İşverene; yükümlülüklerini yerine getirmeyen işçilere yazılı olarak hatırlatma, tekrarı halinde ise haklı fesih yetkisi getirilmiştir.
Madde ile, kontrol ve denetimler için görevlendirilen personele ödenecek harcırah miktarı düzenlenmiştir.
Madde ile; işyerlerinde işin durdurulması kararının kolluk kuvvetleri marifetiyle uygulanması ve işin durdurulması kararına uymayarak işyerinde durdurulan işi devam ettiren ve bu şekilde yasal düzenlemelere aykırı davranarak çalışanların can güvenliğini tehlikeye atan işveren veya işveren vekillerinin caydırıcı bir şekilde cezalandırılması amaçlanmıştır. Ayrıca üretim ve/veya imalat planlarına, iş programlarına aykırı hareket edilerek herhangi bir teknik gelişme veya işgücü arttırımı gibi iyileştirmeleri belirten yeni bir planlama yapmadan çalışanların sağlığı ve güvenliğini tehlikeye sokacak şekilde üretim artışının zorlaması, işin durdurulma sebebi sayılmıştır.
Madde ile; ölümlü iş kazası meydana gelen maden işyerlerinde işverenin kusurunun mahkeme kararı ile tespiti halinde, işverenin iki yıl süre ile kamu ihalelerinden yasaklanması öngörülmüş ve bu sayede kamudan iş alan işverenlerin iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini almakta titiz davranmalarının sağlanması amaçlanmıştır.
İş kazası ve meslek hastalığı bildirimleri Sosyal Güvenlik Kuramıma yapıldığından madde ile, buna ilişkin yaptırımların da doğrudan Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından uygulanması sağlanmıştır. Caydırıcılık açısından madde kapsamında uygulanacak idari para cezalarının miktarlarının, işyerlerinin yer aldığı tehlike sınıfı ve çalışan sayısı gözönünde bulundurularak belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışanlarına standartlara uygun olmayan veya CE belgesi taşımayan kişisel koruyucu donanım kullandıran işverenlere; acil durdurmayı gerektirecek eksikliklerin bulunması halinde işverenlere, yer altı maden işletmelerinde çalışanların bulundukları yeri ve giriş çıkışlarını gösteren takip sistemini kurmayan işverenlere idari para cezası getirilmiştir. Çalışan başına uygulanması öngörülen idari para cezalarında ise herhangi bir arttırana gidilmemiştir. Ayrıca bu Kanuna göre uygulanacak idari para cezalarının Bakanlık tarafından çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinde kullanılmasına yönelik düzenlemeye gidilmiştir. Bu amaçla ihtiyaç duyulan ödeneğin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bütçesine konulması öngörülmüştür.
Madde ile, çok tehlikeli işler sınıfında yer alan başta maden ve yapı olmak üzere işyerlerinde acil durdurmayı gerektiren hususların yönetmelikle belirlenmesi öngörülmüştür.
Madde ile; çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinin (B) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirme ve tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinin (C) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirme yükümlülüklerine ilişkin sürelerin ikişer yıl uzatılması amaçlanmıştır.
Öte yandan, 6331 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca yapılan sınavlar sonucu hak kayıplarının önüne geçilmesi için ayrıca düzenlemeye gidilmiştir.
Madde ile; maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirme yükümlülüğünü yerine getiren işverenlere geriye dönük idari para cezası uygulanmaması, verilen süre içerisinde gereğini yapmayan işverenlere ise Bakanlık kayıtlarına göre idari para cezası uygulanması öngörülmüştür.
Asgari geçim indiriminin mükellefin üçüncü çocuğu için %10, sonrakiler için %5 olarak uygulanması ile evli, eşi çalışmayan ve üç çocuklu bir çalışanın asgari ücret üzerinden gelir vergisi oranında asgari geçim indiriminden yararlanabilmesi amaçlanmıştır.
EN
TR
