EN
TR
I - Temel hükümler
Nüfus plânlaması, fertlerin istedikleri sayıda ve istedikleri zaman çocuk sahibi olmaları demektir.
Bu husus, gebeliği önleyici tedbirlerle sağlanır. Tıbbi zaruretler dışında gebelik sona erdirilemez veya sterilizasyon veya kastrasyon ameliyesi yapılamaz.
Nüfus plânlaması zaruretinin halka duyurulması ve bu hususlarla ilgili eğitim, öğretim ve uygulama, Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığınca hazırlanacak bir yönetmelik esaslarına göre askerî, resmi ve gönüllü teşekkülleri ile işbirliği yaparak yürütülür.
Bu maksatla Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı özel teşkilât kurmaya ve gebeliği önleyici ilâç ve araçları muhtaç olanlara parasız veya maliyetinden ucuz fiyatla vermeye veya verdirmeye veya sattırmak için tedbir almaya yetkilidir.
Nüfus plânlamasında kullanılacak ilâç ve araçların niteliği ile tatbikata ait yönetmelik Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı tarafından, aralarında tıp fakülteleri öğretim üyelerinin de bulunduğu bir komisyonun yazılı mütalâası alınmak suretiyle tesbit edilir.
II - Tıbbi zaruret halinde gebeliğin sona erdirilmesi ve sterilizasyon yapılmasiyle ilgili hükümler
Gebeliğin ana hayatını tehdit ettiği veya edeceği, rüşeymin veya ceninin normal gelişmesini imkânsız kılan veya doğacak çocuk ile onu takip edecek nesiller için ağır mâlûliyet sebebi teşkil edecek hallerde Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığının yetkili kılacağı kurulların objektif ârazlara dayanan gerekçeli raporları üzerine rahim tahliye edilebilir.
Derhal müdahale edilmediği takdirde hayatı veya hayati organlardan birisini, tehdit eden âcil hallerde, durumu tesbit eden yetkili hekim tarafından da gerekli müdahale yapılarak rahim tahliye edilebilir.
Ancak, hekim bu müdahaleyi yapmadan evvel veya mümkün olmadığı ahvalde en geç yirmi dört saat içinde yapılan müdahale ile müdahaleyi icabettiren gerekçeleri illerde sağlık ve sosyal yardım müdürlüklerine, ilçelerde Hükümet tabipliklerine bildirmeye mecburdur.
Müdahale yoliyle rahmin tahliyesiyle ilgili esaslar, hastalıklar, tahliyenin yapılabileceği yer ve kurumlar ile âcil hallerin nelerden ibaret bulunduğu ve yapılacak ihbarın şekil ve mahiyeti Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı tarafından çıkarılacak bir tüzükle düzenlenir.
Bir kadının gebe kalmamasını gerektirecek bir hastalık veya arıza ile mâlûl olduğu veya bir erkek veya kadının irsen intikal eden vâhim bir hastalığı olduğu tıbben sabit olursa, bunların çocuk yapma kabiliyetinin cinsi ihtiyaçlarını tatmine mâni olmadan izalesi için gerekli müdahaleler Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığının yetkili kılacağı kurulların objektif âraza dayanan gerekçeli raporu ile yapılabilir. Bu hususla ilgili esaslar, hastalıklar ve müdahalenin yapılabileceği yerler 3 üncü maddede çıkarılacağı bildirilen tüzükle belirtilir.
Herhangi bir hastalığın tedavisi için yapılan ve mahiyetleri itibariyle sterizasyon veya kastrasyonu intaç eden müdahaleler bu hükmün dışındadır.
Üçüncü ve dördüncü maddelerde belirtilen, müdahaleler, alâkalı şahsın yazılı rızasına, küçüklerde velinin, vesayet altında bulunup da reşit veya mümeyyiz olmıyan şahıslarda sulh mahkemesinin izin vermesine bağlıdır.
Veli veya sulh mahkemesinden izin alma zamana ihtiyaç gösterdiği ve derhal müdahale edilmediği takdirde hayatı veya hayati organlardan birisini tehdit eden âcil hallerde izin şart değildir.
III - Ceza hükümleri
Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığınca bu kanunun 2 nci maddesine göre gebeliği önleyici nitelikte oldukları kabul edilmiyen ilâç ve araçları yurt içinde imal edenler veya atanlar veya her ne suretle olursa olsun dağıtanlar veya ticaret maksadıyla yurda sokanlar veya bu maksatla bulunduranlar 7 aydan 2 yıla kadar hapis ve 2 000 liradan 10 000 liraya kadar ağır para cezasına çarptırılırlar, imalâthaneler kapatılır ilâç ve araçlar müsadere olunur.
Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığınca bu kanunun 2 nci, maddesine göre gebeliği önleyici nitelikte oldukları kabul edilen, ilâç ve araçların reklâm ve propagandası 1262 sayılı Kanunun 13 üncü maddesine göre yapılır. Buna aykırı hareket edenler 1 aydan 6 aya kadar hapis ve 500 liradan 2 000 liraya kadar ağır para cezasına çarptırılırlar.
Bu kanunun, 3, 4 ve 5 inci maddeleri hükümlerine aykırı fiil ve hareketlerde bulunanlar, T.C.K. ile ceza hükümleri ihtiva eden diğer kanunlarda daha ağır cezalar tâyin edilmemiş ise 500 liradan 1 000 liraya kadar ağır para cezasına çarptırılırlar.
IV - Kaldırılan hükümler
1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının doğumu tezyit hakkındaki hükmü ile 152 nci maddesinin başındaki «İlhaka mâni veya» kelimeleri ve 156 ncı maddeleri kaldırılmıştır.
765 sayılı Türk Ceza Kanununun 3038 sayılı Kanunla değiştirilen 471 inci maddesinin 2 nci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:
Birinci fıkrada yazılı fiil ve hareketlerin işlenmesini teşvik eden veya bu fiil ve hareketlerin işlenmesi için propaganda yapan kimse bir seneye kadar hapis veya bin liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır. Eğer fiil kazanç gayesiyle işlenmiş ise her iki ceza birlikte hükmolunur.
Bu kanunun 1 inci ve 2 nci maddeleri yayımı tarihinde ve diğer hükümleri yayımından üç ay sonra yürürlüğe girer.
Bu kanunun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.