Danıştay İçtüzüğünde Değişiklik Yapılmasına Dair İçtüzük

31/01/2002 tarih ve 24657 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Danıştay İçtüzüğünün 2 nci maddesinde yer alan “İdari daireler: Danıştay Birinci ve İkinci Daireleri” ibaresi “İdari daire: Danıştay Birinci Dairesi” şeklinde değiştirilmiş; aynı maddede yer alan “İdari Kurullar” kısaltmasına ilişkin açıklamada yer alan “Başkanlar Kurulu” ibaresinden sonra gelmek üzere “Başkanlık Kurulu” ibaresi; “İdari Kurullar” kısaltmasından sonra gelmek üzere aşağıdaki kısaltmalar eklenmiştir.

“Birim: İçtihat, Raporlama ve İstatistik Birimi,

Komisyonlar: İdari Yargı Komisyonu ve İnsan Hakları Komisyonu,”

Aynı İçtüzüğün 4 üncü maddesinin (b) bendinde yer alan “İdari Dava Daireleri Genel Kurulu ve Vergi Dava Daireleri Genel Kuruluna” ibaresi “İdari Dava Daireleri Kurulu ve Vergi Dava Daireleri Kuruluna” şeklinde değiştirilmiş ve aynı bentte yer alan “Başkanlar Kuruluna” ibaresinden sonra gelmek üzere “Başkanlık Kuruluna” ibaresi eklenmiş; (d) bendinde yer alan “dairelerden” ibaresi “daireden” şeklinde, (e) bendinde yer alan “hazırlık soruşturmasının” ibaresi “soruşturmanın” şeklinde, (j) bendinde yer alan “İdari Dava Daireleri Genel Kurulu, Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu” ibaresi “İdari Dava Daireleri Kurulu, Vergi Dava Daireleri Kurulu” şeklinde değiştirilmiş, (k) bendinde yer alan “Bütçe ita amirliği yapmak,” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır.

Aynı İçtüzüğün 5 inci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki (d) bendi eklenmiş, aynı maddenin ikinci fıkrası yürürlükten kaldırılmış, mevcut üçüncü fıkrasındaki “Başkanlar Kuruluna” ibaresi “Başkanlık Kuruluna” şeklinde değiştirilmiştir.

“d) Başkanın katılmadığı hallerde dava daireleri kurullarına başkanlık etmek.”

Aynı İçtüzüğün 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “Dairenin” ibaresinden sonra “heyet oluşumu ve” ibaresi, aynı maddenin ikinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir.

“Birden fazla heyetin oluşturulduğu hallerde, başkanın katılmadığı heyete, bu heyette yer alan en kıdemli üye başkanlık eder.”

Aynı İçtüzüğün 8 inci maddesinin (d) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“d) İlk derece mahkemesi sıfatıyla Danıştayda görülen dava dosyalarını uygun göreceği görev ayrımına göre savcılara havale etmek ve düşüncelerinin süresinde bildirilmesini sağlamak”,

Aynı İçtüzüğün 9 uncu maddesinin (a) bendinde yer alan “, yürütmenin durdurulması istemleri hakkında iki gün” ibaresi yürürlükten kaldırılmış, (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“b) Dava dairelerince gerekli görüldüğü takdirde, önceden haber verilmek suretiyle düşüncesini sözlü olarak da açıklamak,”

Aynı İçtüzüğün 10 uncu maddesinin (b) bendinde yer alan “ivedilikli” ibaresi “ivedi” şeklinde, (c) bendi ise aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“c) İlk incelemesi yapılacak dosyaları daire veya kurula geliş tarihinden, yürütmenin durdurulması istemli dosyaları ise ilk incelemeleri tamamlandığı tarihten itibaren iki gün içerisinde (b) bendinde belirtilen esaslar dahilinde tetkik hakimlerine havale etmek,”

Aynı İçtüzüğün 14 üncü maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Genel Kurul Başkanın çağrısıyla toplanır. Genel Kurulda görüşülecek işleri, sırasını, toplantının gün ve saatini içeren gündem, toplantıdan en az iki gün önce üyelere dağıtılır veya elektronik ortamda duyurulur. Gündemin dağıtılması veya duyurulması toplantıya çağrı sayılır.”

Aynı İçtüzüğün 15 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “Başkan, Başsavcı, başkanvekilleri, daire başkanları seçimlerinde toplanma yeter sayısı ise üye tam sayısının dörtte üçüdür.” cümlesi yürürlükten kaldırılmıştır.

Aynı İçtüzüğün 17 nci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Gizli oyla yapılacak seçimler için Genel Kurul salonunda yeteri kadar oy verme yeri düzenlenir. Oylamaya geçilmeden önce Başkan, oy kullanma yöntemine ilişkin gerekli açıklamalarda bulunur. Oy pusulalarında işaretleme yapılmasının gerekli olduğu durumlarda, oylama, tereddüt yaratmayacak açıklıkta bir işaret konulmak suretiyle yapılır. Seçimlerde Başkanlıkça hazırlanan oy pusulaları kullanılır ve açıkta bulunan oy kutularına atılır.”

Aynı İçtüzüğün 22 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “onbeştir” ibaresi “dokuzdur” şeklinde, üçüncü fıkrasında yer alan “onbirdir” ibaresi “yedidir” şeklinde değiştirilmiştir.

Aynı İçtüzüğün “BEŞİNCİ BÖLÜM” başlığında yer alan “Dairelerin” ibaresi “Dairenin” şeklinde, 26 nci maddesinin birinci cümlesinde ve 27 nci maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “dairelerde” ibaresi “dairede” şeklinde değiştirilmiştir.

Aynı İçtüzüğün 29 uncu maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“İmtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinin görüşülmesi

MADDE 29

İmtiyaz şartlaşma ve sözleşmeleri hakkında düşünce bildirilmesi, yasalarda öngörülen süreler göz önünde bulundurularak sonuçlandırılır.

İmtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinin tümü üzerindeki görüşmelerden sonra maddelere geçilir.

Maddeler üzerindeki görüşmelerde 24 üncü maddede belirlenen usul ve esaslar göz önünde bulundurulur.”

Aynı İçtüzüğün 30 uncu maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde, aynı maddenin üçüncü fıkrasında yer alan “soruşturma izni verilmesi veya verilmemesine ilişkin” ibaresi “verilen” şeklinde değiştirilmiştir.

“4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun uyarınca soruşturma izni verilmesine ilişkin karara ilgili kamu görevlisi, soruşturma izni verilmemesine ilişkin karara yetkili Cumhuriyet Başsavcılığı veya varsa şikayetçi, izin vermeye yetkili merciler tarafından verilen işleme koymama kararına karşı da şikayetçi tarafından doğrudan Danıştay'a verilen itiraz dilekçeleri Daire Başkanı veya yetki vermesi halinde kıdemli tetkik hakimince en kısa süre içinde yetkili mercie gönderilerek ön inceleme evrakı istenir.”

Aynı İçtüzüğün 33 üncü maddesinin beşinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Kurulun kayıt ve yazı işleri Başkanca oluşturulan kalem tarafından yerine getirilir.”

Aynı İçtüzüğün 33 üncü maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.

“Başkanlık Kurulu

MADDE 33/A

Başkanlık Kurulu, Başkanın başkanlığında, Danıştay Genel Kurulunca seçilen üçü daire başkanı ve üçü üye olmak üzere altı asıl ve ikisi daire başkanı ve ikisi üye olmak üzere dört yedek üyeden oluşur.

Kurulun gündemi Başkan tarafından belirlenir ve toplantı gününden en az bir gün önce Kurul üyelerine dağıtılır. Gündemin dağıtılması toplantıya çağrı sayılır.

Kurul üye tamsayısı ile toplanır. Asıl üyelerden birinin Kurula katılamaması hâlinde, noksanlık yedeği ile tamamlanır.

Kararlar oyçokluğuyla verilir

Görüşülecek işler, Başkan tarafından görevlendirilecek genel sekreter yardımcıları veya tetkik hakimleri tarafından Kurula sunulur.

Kurulun yazı işleri Genel Sekreterlik tarafından yerine getirilir.”

Aynı İçtüzüğün 34 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 34

Yüksek Disiplin Kurulu, Başkanın başkanlığında her takvim yılı başında Danıştay Genel Kurulunca her daireden seçilecek birer üye ile ikisi dava daireleri başkanları arasından seçilecek ve biri de idari daire başkanı olmak üzere üç daire başkanından oluşur. Danıştay Başsavcısı Kurulun tabii üyesidir. Kurula iki daire başkanı ve beş üye yedek olarak seçilir.

Kurulun gündemi Başkan tarafından belirlenir ve en az bir gün önce Kurul üyelerine dağıtılır. Gündemin dağıtılması toplantıya çağrı sayılır.

Kurul üye tam sayısı ile toplanır. Kararlar üçte iki oyçokluğuyla verilir.

Kurulun yazı işlerini Genel Sekreter yürütür.

Disiplin Kurulunun çalışma usul ve esasları ise yönetmelikle belirlenir.”

Aynı İçtüzüğün 34 üncü maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki bölüm numarası ve başlığı ile maddeler eklenmiş, mevcut “YEDİNCİ BÖLÜM”, “SEKİZİNCİ BÖLÜM” olarak teselsül ettirilmiştir.

“YEDİNCİ BÖLÜM

Birim ve Komisyonların Çalışma Usulü

İçtihat, Raporlama ve İstatistik Birimi

MADDE 34/A

Danıştayda, kararları izleyerek içtihatların geliştirilmesi ve bilinirliğinin sağlanması için düzenli çalışmalar yapmak, içtihat farklılıklarının önlenmesine yönelik önerilerde bulunmak, istatistikler ve raporlar hazırlamak üzere Başkana bağlı İçtihat, Raporlama ve İstatistik Birimi bulunur.

Birimin yönetim ve denetiminden Başkan sorumludur.

Birinci sınıfa ayrılan tetkik hâkimlerinden biri, Birimin idari işleri ile daire ve kurullarla ilişkilerini yürüterek, düzenli ve verimli bir biçimde faaliyetlerini sürdürmesini sağlamakla görevlendirilir.

Birime yeteri kadar tetkik hâkimi ve memur verilir.

Birimde yapılacak çalışmaların niteliğine göre belirli bir çalışmayı yürütmek üzere Danıştay meslek mensupları, savcıları ve tetkik hakimleri görevlendirilebilir. Bu şekilde görevlendirilecekler yargısal faaliyetlerine devam ederler.

Birim, Başkana sunulmak üzere aşağıdaki faaliyetleri yerine getirir:

a) Her takvim yılı başında, daireler ve dava daireleri kurullarınca bir önceki yıl verilen kararlar hakkında istatistiki verileri de içeren yıllık faaliyet raporunu hazırlamak,

b) Kararları izlemek,

c) İlkesel nitelikteki kararları tespit etmek ve tespit edilen kararlar hakkında ilgililerin bilgilendirilmesi için gerekli çalışmaları yapmak, rapor ve dokümanları hazırlamak,

d) Dava dairelerinin veya idari ve vergi dava daireleri kurullarının kendi kararları veya ayrı ayrı verdikleri kararlar arasındaki içtihat aykırılıklarını tespit etmek ve bu hususta rapor düzenlemek,

e) Danıştay ile Bölge İdare Mahkemeleri kararları arasında içtihat aykırılıklarını tespit etmesi halinde bu konuda da bir rapor oluşturmak,

f) İçtihat aykırılıklarının önlenmesi için daire ve kurullar ile Bölge İdare Mahkemeleri arasında düzenli değerlendirme toplantıları yapılmasını temin etmek,

g) Ulusal ve uluslararası yargı mercilerinin içtihatlarını takip etmek, gerekli görülenlerinin çevirisini yapmak, idari yargı için önemli görülen kararlar hakkında bilgi notları hazırlamak,

h) Danıştayın yargısal faaliyetlerine ilişkin istatistiki verileri elde etmek ve bu verilerin düzenli aralıklarla yayımlanmasını temin etmek,

ı) Birimin görevlerini ilgilendiren konulara ilişkin bilimsel çalışmalar, etkinlikler ve yayımlar yapılmasını sağlamak,

i) İnternette yayımlanacak kararları “Danıştay Karar Yazım Rehberi” ne uygunluğu yönünden değerlendirmek,

j) İdare hukuku, vergi hukuku ve idari yargılama usulü hukukundaki güncel gelişmeler yanında Danıştayın görev alanıyla ilgili diğer hukuk dallarındaki gelişmeleri tespit ederek bu konuda rapor hazırlamak,

k) Verilen diğer işleri yapmak.

Birime ilişkin diğer hususlar Başkan tarafından Yönerge ile belirlenir.

Komisyonlar

MADDE 34/B

Danıştayda, idare hukuku, vergi hukuku ve idari yargılama usulü hukuku konularında inceleme ve araştırmalar yapmak, bilimsel toplantılar düzenlemek amacıyla oluşturulan “İdari Yargı Komisyonu”; Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi hükümleri, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları ve Anayasa Mahkemesince bireysel başvuru üzerine verilen kararlar hakkında farkındalığın artırılması ve bunların içselleştirilmesi amacıyla oluşturulan “İnsan Hakları Komisyonu” bulunur.

Komisyonların her biri, Başkanın bir yıllık süre için belirleyeceği en az altı Danıştay üyesinden oluşur. Başkan tarafından ayrıca meslek mensupları, savcılar ve tetkik hâkimleri Komisyonlarda görevlendirilebilir. Görevlendirilecek meslek mensupları, savcılar ve tetkik hâkimleri yargısal faaliyetlerine devam ederler.

Her iki Komisyona da Başkan başkanlık eder.

Gerek duyulması halinde, belirlenecek gündem konusu hakkında ilgili daireyi temsilen meslek mensupları, savcı ve tetkik hakimleri toplantılara davet edilebilir.

Komisyon çalışmalarından uygun görülenlerin elektronik ortamda ya da basılı olarak yayımlanmasına karar verilir.

Komisyonların sekretarya hizmetlerini Genel Sekreterlik yürütür.

Komisyonların görev ve faaliyet alanları ile diğer hususlar Başkan tarafından Yönerge ile belirlenir.

SEKİZİNCİ BÖLÜM

Aynı İçtüzüğün 36 ncı maddesinin (a) bendinde yer alan “Başkanın izni ile” ibaresinden sonra gelmek üzere “kurumlarından” ibaresi eklenmiş, “Başkanlar Kurulunca” ibaresi “Başkanlık Kurulunca” şeklinde, (b) bendinde yer alan “Başkanlar Kurulu” ibaresi “Başkanlık Kurulu” şeklinde, (c) bendi ise aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“c) Danıştay meslek mensupları dernek kuramazlar. Kurulmuş derneklere, görevlerini aksatmamak koşuluyla ve Başkanlık Kurulunun izni ile üye olabilirler, ancak üyesi oldukları derneklerin yönetim ve denetim kurullarında görev alamazlar.”

Aynı İçtüzüğün 42 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 42

Danıştay meslek mensupları ile savcı ve tetkik hakimleri ve bu görevlerden emekli olanların vefatları kamuoyuna duyurulur ve ailelerinin talebi halinde Danıştay'da tören düzenlenir.”

Danıştay Genel Kurulunca kabul edilen bu İçtüzük hükümleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Bu İçtüzük hükümlerini Danıştay Başkanı yürütür.