Sıra No: 85 Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği (Genel Yönetim Kapsamındaki Kamu İdarelerinde Enflasyon Düzeltmesi Uygulaması)

(1) Bu Tebliğ, genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde uygulanır.

(2) Kurumlar vergisi mükellefi olan kamu idarelerinde bu Tebliğ hükümleri uygulanmaz.

Dayanak

(1) Bu Tebliğ, 3/12/2014 tarihli ve 2014/7052 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinin 30 uncu maddesinin dokuzuncu fıkrası ile geçici 3 üncü maddesi hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar ve kısaltmalar

(1) Bu Tebliğde geçen;

a) Bakanlık: Hazine ve Maliye Bakanlığını,

b) Düzeltme katsayısı: Mali tabloların ait olduğu aya ilişkin fiyat endeksinin, düzeltmeye esas alınan tarihi içeren aya ait fiyat endeksine bölünmesiyle elde edilen katsayıyı,

c) Enflasyon düzeltmesi: Parasal olmayan kalemlerin enflasyon düzeltmesinde dikkate alınacak tutarlarının düzeltme katsayısı ile çarpılması suretiyle, mali tablonun ait olduğu tarihteki satın alma gücü cinsinden hesaplanmasını,

ç) Fiyat endeksi: Türkiye İstatistik Kurumunca Türkiye geneli için hesaplanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksini (Yİ-ÜFE),

d) Hesap dönemi: Bakanlıkça aksi kararlaştırılmadıkça mali yılı,

e) Mali tablo: Kapsamdaki kamu idarelerinin bilançolarını,

f) Parasal kalemler: Ulusal para değerindeki değişmeler karşısında nominal değerleri aynı kalan ancak satın alma güçleri fiyat hareketlerine göre ters yönde değişen kalemleri,

g) Parasal olmayan kalemler: Parasal kalemler harici kalemleri,

ğ) Taşıma: Mali tablolardaki parasal ve parasal olmayan kalemlerin, taşıma katsayısı kullanılarak ilgili dönemin sonundaki yeni değerlerinin hesaplanması işlemini,

h) Taşıma katsayısı: Mali tabloların ait olduğu tarihe ilişkin fiyat endeksinin, bir önceki dönemin sonundaki fiyat endeksine bölünmesiyle elde edilen katsayıyı,

ı) Yönetmelik: Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliğini,

ifade eder.

Enflasyon düzeltmesi işlemleri

(1) Yönetmelik hükümleri çerçevesinde, kapsamdaki kamu idarelerinde enflasyon düzeltmesi yapılması için içinde bulunulan hesap dönemi dahil son üç hesap döneminde fiyat endeksindeki artışın %100’den ve içinde bulunulan hesap döneminde %10’dan fazla olması gerekir. Bu kamu idarelerinin 31/12/2023 tarihli mali tabloları söz konusu şartlara bakılmaksızın enflasyon düzeltmesine tabi tutulur. Enflasyon oranı tespiti fiyat endeksine göre yapılır.

(2) EK-1’de yer alan parasal olmayan kalemlere enflasyon düzeltmesi uygulanır. Enflasyon düzeltmesi sonrası yeni değer, ilgili kalemlerin kayıtlı değerlerinin düzeltme katsayısı ile çarpılması suretiyle bulunur. Bulunan yeni değer ile eski değer arasındaki fark, enflasyon düzeltmesi olarak kayıtlara alınır. Düzeltme katsayısı, EK-2’de yer alan formüle göre hesaplanır.

(3) EK-1’de yer alan kalemlerin düzeltmeye esas tarihleri kayıtlara alındıkları tarihtir. Bu kalemlerde düzeltme için esas alınacak tarihin sadece yıl olarak bilinmesi durumunda, kayıtlara girdikleri yılın Aralık ayı esas alınır. Cari yılda edinilen kalemlerin giriş tarihleri bilinemiyorsa önceki yılın Aralık ayı esas alınır. Kamu idarelerinde birleşme veya devir suretiyle edinilen parasal olmayan kalemlerin enflasyon düzeltmesinde, birleşme veya devir yapılan yılın Aralık ayı esas alınır.

(4) Enflasyon düzeltmesi yapılan yıldan sonraki yıllarda enflasyon düzeltmesi şartlarının bulunması halinde önceki yıl enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuş kalemler taşıma katsayısı kullanılarak düzeltilir. Taşıma katsayısı, EK-2’de yer alan formüle göre hesaplanır.

(5) Mali kuruluşlara yatırılan sermayeler hesabı ile mal ve hizmet üreten kuruluşlara yatırılan sermayeler hesabının enflasyon düzeltmesi işlemleri, ilgili kuruluşların enflasyon düzeltmesi işlemleri esas alınarak yapılır. Bu kuruluşlarca yapılan enflasyon düzeltmesi işlemlerine ilişkin belgeler, genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri için Bakanlığa; kapsama dahil diğer kamu idareleri için ilgili kamu idaresine gönderilir. İlgili kamu idaresinin muhasebe birimi sermaye hareketlerine ilişkin bu belgeleri esas alarak muhasebeleştirme işlemlerini yapar. Enflasyon düzeltmesi ve sermaye hareketlerine ilişkin kuruluştan alınan belgelerin bir nüshası muhasebeleştirme belgesine eklenir.

(6) Kurumlar vergisi mükellefi olan döner sermayeli kuruluşlara yatırılan sermayeler hesabının enflasyon düzeltmesi işlemleri, bu döner sermayeli kuruluşların enflasyon düzeltmesi işlemleri esas alınarak yapılır. Bu kuruluşlarca yapılan enflasyon düzeltmesi işlemlerine ilişkin belgeler ilgili kamu idaresine, kamu idaresince de ilgili muhasebe birimine gönderilerek muhasebe kayıtlarının yapılması sağlanır. Enflasyon düzeltmesi ve sermaye hareketlerine ilişkin döner sermayeli kuruluştan alınan belgelerin bir nüshası muhasebeleştirme belgesine eklenir.