Karar, sigorta ettirenine sigorta tazminatı ödeyen kasko sigortacısı tarafından zarardan sorumlu kişiye karşı açılan yasal halefliğe dayalı bir rücu davasına ilişkindir. Kasko sigortasına konu olan hasarlanmış araç üzerinde bir bankanın rehin hakkı bulunduğu anlaşılmaktadır. İlk derece mahkemesi, rehin hakkı sahibinin açılan davaya onay vermediği, bu nedenle davacının aktif husumet ehliyetinin bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir. …
Yargıtay ilk derece mahkemesinin kararını aşağıdaki gerekçelerle bozmuştur: <…
- TMK m. 879 gereğince, sigorta tazminatının öncelikle rehin hakkı sahibine verilmesi veya açık muvafakatinin alınması gerekmektedir.…
- Somut olayda, davacı sigortacı sigortalı araçtaki hasar bedelini sigorta ettirenine ödemiştir. …
- Bu ödeme ile yasal haleflik hakkı gerçekleşmiştir. …
- Şu halde davacı sigortacı, ödediği tutarı zarardan sorumlu (kasko sigortası konusu araca hasar vermiş) olan kişilerden isteyebilecektir. …
- Davacı tarafından talep edilen tutar hasar bedelidir. Sigorta tazminatı değildir.…
- Bu durumda, davacıya ait araç üzerinde rehin hakkı sahibi olan bankanın davaya onayının alınması zorunlu değildir. …
- Mahkemece yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.…
Karar hakkındaki yorumumuz şöyledir: …
Kanımızca sigorta tazminatının öncelikle rehin hakkı sahibine verilmesi gerekmez (Bu hususta Cilt IV ve Cilt V’te başka kararları incelerken yapmış olduğumuz açıklamalara bkz.)…
Yargıtay’ın yerleşmiş içtihadına göre, davacı sigortacının yasal halefliğine yol açan ödemeyi “rehin hakkı sahibi bankadan onay almadan” yapmaması gerekirdi. …
Ancak, olayda öyle anlaşılıyor ki, Yargıtay’ın gerekli gördüğü bu onay koşulu yerine getirilmeden, sigorta ettirene tazminat ödenmiştir. …
Sorun, bu ödemenin ne gibi bir etki doğuracağıdır. …
Kanımızca, bu ödemenin sigortacıya yasal haleflik hakkını vermesine hiçbir engel yoktur. …
Yargıtay (yasal halefliğin ancak hukuksal açıdan gerekli ve doğru kişiye yapılmış bir tazminat ödemesi sonucunda gerçekleşeceği görüşünü benimsemekte ise) fikrimizce kendi içtihadıyla tutarlı olmak bakımından, kurala uygun olmayan ödeme ile sigortacının yasal haleflik hakkını kazanmamış olacağı sonucuna varabilirdi.…
Belirtelim ki bu sonuç da yerinde olmazdı. Sayfa 241…
Olayda incelenmesi gereken hukuksal sorunlardan biri de, rehin alacaklısının sigorta tazminatı üzerinde mevcut olan hakkı sigortacı tarafından dikkate alınmayarak sigorta ettirene ödeme yapılmış olan hallerde, söz konusu rehin hakkının, sigortacının yasal halefliğe dayalı rücu alacağı üzerinde sürüp sürmeyeceğidir. …
o Hukuk sistemimizde, bunu öngören bir kural bulunmamaktadır.…
o Bankanın rehin hakkı zedelenmemişse (kasko sigortacısı tarafından sigorta ettirene yapılan ödeme aracın onarılması = eski haline döndürülmesi amacıyla kullanılmışsa) sigortacının yasal halef sıfatıyla rücu etmesi hukuka uygundur. Elde edilen girdinin rehin hakkı sahibine aktarılmasını haklı gösteren bir durum da söz konusu değildir.…
o Buna karşılık, eğer sigorta ettiren kasko sigortacısından tahsil etmiş olduğu tutarı aracın eski haline geri döndürülmesi için kullanmamış ve rehin hakkı zedelenmişse (araç onarılmadığı için, banka açısından sağladığı güvence azalmış bulunuyorsa) sigortacının rehin hakkının “zarardan sorumlu üçüncü kişiye yönelik tazminat alacağını da kapsayacağı” kabul edilebilir. Bu takdirde, hüküm fıkrasında sigortacı lehine hüküm altına alınacak tazminat alacağı üzerinde bankanın hakkının bulunduğu da belirtilmelidir. …
EN
TR
