Onur Yılmaz / On İki Levha Yayıncılık, Ağustos 2023

4.Kardeş Geminin İhtiyati Haczi a.Genel Olarak Hukukumuzun da içinde yer aldığı Kıta Avrupası hukuk sisteminde borçlunun borcu nedeniyle, borçlunun ... sistemini uzlaştırdığı en önemli konulardan biri, kardeş gemilerin ihtiyati haczi olmuştur(211). Konvansiyonlarla kardeş gemilerin ihtiyati haczinin yolu ... belirtmek gerekir ki, kardeş gemi haczinin mümkün olması, alacağın gemi alacaklısı hakkı verdiği anlamına gelmemektedir(215). Bu yolla, şartların oluşması hâlinde, (üzerinde deniz alacağı doğan gemi dışında) kardeş geminin ihtiyati haczi yoluyla deniz alacağının güvencesi elde edilmektedir. 1952 ve 1999

Onur Yılmaz / On İki Levha Yayıncılık, Ağustos 2023

konulması sağlanır(297). Gemilerin ihtiyati haczi ise, diğer ihtiyati haciz hallerine kıyasla daha etkili bir geçici hukuki koruma niteliği taşımaktadır(298 ... güvence altına alabilmek için başvuracağı tek çare, gemilerin ihtiyati haczi olacaktır(300). Öte yandan geminin niteliği itibariyle hareket eden bir eşya ... için geminin ihtiyaten haczi yoluna başvurmaktadır. Aynı şekilde geminin seferi sırasında ihtiyati haciz kararı verilerek geminin seferi engellendiğinde ... ilgililere karşı geminin ihtiyati haczi son derece etkili bir araç olarak kullanılmaktadır. Sonuç olarak, gerek alacaklı açısından alacağın güvence altına

Onur Yılmaz / On İki Levha Yayıncılık, Ağustos 2023

unsurunun gemi olduğu düşünüldüğünde, alacaklının alacağını güvence altına alabilmek için başvuracağı tek çare, gemilerin ihtiyati haczi olacaktır. Öte yandan ... kuruluşları, yolcular başta olmak üzere birçok kişi etkilenmektedir. Bu yönüyle borçlu ve ilgililere karşı geminin ihtiyati haczi son derece etkili bir araç olarak kullanılmaktadır. İşte gemilerin ihtiyati haczi kurumunun bu derece güçlü bir silah olması, bu yola hangi hallerde başvurulabileceği, ihtiyati haczin hangi şartlara bağlı olacağı konusunda bir düzenleme yapılmasını zorunlu kılar. Nitekim bu sebeple birçok hukuk sisteminde gemilerin ihtiyati haczi

Onur Yılmaz / On İki Levha Yayıncılık, Ağustos 2023

b.Kardeş Gemi Haczinin Şartları aa.Deniz Alacağının Doğduğu Gemi Bakımından Kardeş geminin ihtiyati haczi için gerçekleşmesi gereken ilk şart ... gemilerin ihtiyati haczi” ifadesine yer verilerek TTK m. 1369/1 hükmü kapsamında kalan gemiler, 2. fıkranın kapsamından çıkarılmıştır. Dolayısıyla TTK m. 1369 ... hâlinde taşıyanın sorumluluğu için gemi alacaklısı hakkının öngörülmediği, bu nedenle de taşıma konusu geminin haczinin mümkün olmadığını belirtmektedir ... , “Birinci fıkrada sayılanların dışındaki gemilerin ihtiyati haczi; haczin uygulandığı sırada gemiler bu deniz alacağından dolayı sorumlu olan bir kişiye ait

Onur Yılmaz / On İki Levha Yayıncılık, Ağustos 2023

b.Sicile Kayıtlı Gemilerde Yürürlükteki TTK’dan önceki dönemde, sicile kayıtlı gemilerin ihtiyati haczi kararının icrası nasıl icra edileceği ... , sicile kayıtlı geminin ihtiyati haczinin icrası bakımından geminin seferden men edilerek muhafaza altına alınması gerektiği görüşündedir. Yazarlar bu ... tereddütsüz benimsenmekteydi. Bkz. Çetingil, Gemilerin İhtiyati Haczi, s. 1; Çağa / Kender, C. III, s. 124 vd; Franko / İzveren / Çalık, s. 402; Tekil, Deniz Hukuku, s. 458; Atamer, Seferden Men, s. 284; Ekşi, İhtiyati Haciz, s. 2. (47) Çetingil, Gemilerin İhtiyati Haczi, s. 35; Çağa / Kender, C. III, s. 144

Onur Yılmaz / On İki Levha Yayıncılık, Ağustos 2023

altına alınması da Konvansiyon anlamında gemilerin ihtiyati haczi kavramının kapsamına dâhil edilmiştir(286). Dolayısıyla Konvansiyon ile birlikte, ulusal ... gemiye el konulması ve geminin seferden men edilmesi olarak tanımlamaktadır(287). Özekes’e göre gemilerin ihtiyati haczi, “deniz alacağı” olarak anılan ... ). Kanaatimizce bu konuda şu şekilde bir tanımlama yapmak mümkündür: Gemilerin ihtiyati haczi, TTK m. 1352/1 hükmünde sınırlı olarak belirtilen deniz alacaklarına ... . Dolayısıyla geminin ihtiyati haczi, yalnızca yargı organları tarafından verilen karar çerçevesinde sağlanabilmektedir. Bu çerçevede Türk hukukunda yargı

Onur Yılmaz / On İki Levha Yayıncılık, Ağustos 2023

bb.Geçiş Sırasında Doğan veya Geçiş Nedeniyle Üstlenilen Yükümlülükler 1958 Sözleşmesi m. 20/2 ile 1982 Sözleşmesi m. 28/2 hükümleri doğrultusunda, kıyı devletinin karasularından geçişi sırasında doğan borçlar bakımından yabancı gemilerin ihtiyati haczi mümkündür(136). Dolayısıyla Sözleşmeler ... ve sorumluluğu doğuran geminin haczi mümkündür; bununla birlikte kardeş gemi haczi mümkün değildir(143). (136) Kender / Çetingil, s. 241; Ekşi ... . 157; Topsoy, Türk Boğazları, s. 409. Ekşi, Çanakkale Boğazı, s. 66. (142) Çetingil, Gemilerin İhtiyati Haczi, s. 87. (143) Ekşi, İhtiyati Haciz, s

Onur Yılmaz / On İki Levha Yayıncılık, Ağustos 2023

2.Gemilerin İhtiyati Haczi Bakımından Yasal Durum Gemilerin ihtiyati haczi bakımından sadece TTK m. 1358/2 hükmünde ihtiyati haciz kararının ... ). Konuyu gemilerin ihtiyati haczi açısından değerlendiren Türkel, bu konuda yasal boşluk olduğundan bahisle, bu boşluğun HMK m. 396 hükmü ile kıyasen doldurulması gerektiği düşüncesindedir(570). Kanaatimizce gemilerin ihtiyati haczi bakımından bu konuda sadece yetkiye ilişkin düzenleme yapıldığından (TTK m ... , ihtiyati tedbirlere ilişkin HMK m. 396 hükmünün niteliğine uygun düştüğü ölçüde gemilerin ihtiyati haczi bakımından da uygulanmasında bir engel yoktur

Onur Yılmaz / On İki Levha Yayıncılık, Ağustos 2023

cc.Yabancı Devlet Aleyhine İhtiyati Haciz Yabancı devlete ait gemilerin ihtiyati haczi bakımından da TTK’nın cebrî icraya ilişkin hükümleri arasında ... gemileri bakımından muafiyetten bahsedilemez. Esasen yabancı devlet gemilerinin ihtiyati haczinin yolunu açan temel düzenleme, 1999 Cenevre Konvansiyonu’dur ... Konvansiyon’a göre savaş gemisi veya yardımcı savaş gemisi dışındaki yabancı devlet gemileri, ticari amaçlarla kullanılıyorsa, bu gemilerin ihtiyaten haczi ... (412). Dolayısıyla yukarıda açıklanan gemilerin ihtiyati haczi bakımından hem yargı hem de icra muafiyeti söz konusu olup(413), Konvansiyon’da öngörülen

Nuray Ekşi / DergiPark, 2017, Cilt 37, Sayı 1

MONTREUX ANTLAŞMASI UYARINCA BOĞAZLARDAN GEÇEN YABANCI GEMİLERİN HACZİ VE BU GEMİLERE EL KONULMASI* Prof. Dr. Nuray EKŞİ** Öz Montreıoc Antlaşması ... kararlarına yer verilecektir. Anahtar Kelimeler: \Iontreux. Intlaşıııası, zararsız geçiş, transit geçiş, yabancı gemilerin haczi, kıyı devletinin yabancı ... be answered in accordance with the provisions of the * Bu makale, Nuray EKŞİ, Yabancı Gemilerin İhtiyati Haczi, 2. bası, İstanbul 2004; Nuray EKŞİ, Çanakkale Boğazı İstanbul Boğazı ve Marmara Denizi ilden Geçen Yabancı Gemilerin Haczi, İstanbul 2006 adlı kitaplardan ve Montreux Antlaşmasının Çanakkale