Rayegan Kender / Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Aralık 1991, Cilt 0, Sayı 8

a)Tam Zıya Deniz sigortalarında tam zıya TTK. m. 1413 de mehaza (Alman Tic. K. 854) uygun olarak aynen şöyle tesbit edilmiştir : «Gemi veya mallar ... kaybolmuş yahut ganimet olduğuna karar verilmişse gemi veya mal için TAM ZIYA vardır». Maddede zikredilen hallerden birincisinde (yük sigortası bakımından ... yapılmaktadır(2): Bu halde tam zıya'in kabulü, sigorta ettirenin malı tekrar elde etmek için gerekli girişimlerde bulunmuş olmasına bağlıdır. Tekrar elde etme ... meydana geldiği an, tekrar ele geçirme imkânının bulunmadığının anlaşıldığı andır. Bu şekil ve şartlarla tam zıya meydana geldikten sonra mal bulunursa

Gözde Cömert Varol / On İki Levha Yayıncılık, Aralık 2020

2.2.1.1. Tam Zıya (Yükün Tamamen Kaybedilmesi) Zıya fiili veya hukuki bir yoksunluk olarak karşımıza çıkmaktadır(122). Taşıyıcının, herhangi bir ... , eşyanın nerede olduğu sonradan bildirilse dahi eşyada zıya varsa, söz konusu durum tam zıya olarak kabul edilmelidir. Tam zıyada taşıyıcı yükleri hiç teslim ... itibari ile yükün değerinin tamamını etkiliyorsa, bu noktada da tam zıyadan bahsedilecektir(137). Taşıyıcının taşıma sözleşmesi kapsamındaki esas edimi taşıma konusu eşyayı teslim aldığı şekli ile gönderilene teslim etmek olduğundan, teslim edimin her ne surette olursa olsun yerine getirilmemesi tam zıya

Buğra Kaan Kum / On İki Levha Yayıncılık, Kasım 2020

uluslararası ve ulusal normlarda ikili bir ayrıma gidilmiştir. Buna göre zıya, tam zıya (total loss) şeklinde gerçekleşebileceği gibi, kısmi zıya (partial loss) şeklinde de gerçekleşebilir (CMR m. 17; TTK m. 882/2).(29) Tam zıya-kısmi zıya ayrımı, demiryolu, denizyolu ve havayolu taşımaları açısından da öğreti ve yargı kararlarında kabul edilmektedir.(30) Tam zıya, taşıyıcının kendisine teslim edilen tehlikeli maddenin tamamını hak sahibine teslim etme iktidarından yoksun olmasıdır.(31) Tam zıya durumunda, tehlikeli maddenin nerede olduğunun bilinmesi, bir önem arz etmez. Tehlikeli maddenin nerede olduğu

Kerim Atamer / On İki Levha Yayıncılık, Temmuz 2012

ipoteği için öngörülmemişse de, hem Alman(1578) hem de Türk(1579) öğretisinde, geminin tam zıyaa uğraması hâlinde ipoteğin düşeceği görüş birliği içinde benimsenmektedir. Eşya Hukuku’nda “tamamen yok olma”, Deniz Ticareti ve Sigorta Hukuku’nda ise “tam zıya”(1580) şeklinde ifade edilen hâl, Y-TTK m. 1003 f. 1 c. 1 ... , yukarıda ele alınmıştır(1583). Tam zıya hâllerinde, gemi üzerindeki ipoteğin hangi anda sona ereceği öğretide tartışmalıdır. Çoğunluk(1584) geminin tam ... korunmasını, hem de uygulamanın birleştirilmesini sağlayacaktır. İpotekli alacaklı, bu gerekçelerle, geminin tam zıyaı hâlinde de TTK m. 851 f. 2 = Y-TTK m. 965

Aslıhan Sevinç Kuyucu / On İki Levha Yayıncılık, Mart 2023

tam zıyadan söz edilir(708). Diğer bir ifadeyle, eşyanın tamamı maddi olarak ortadan kalkmış, asli niteliğini veya ekonomik değerini yitirmiş(709), çalınmış, kaybolmuş, denize atılmış, zapt ve müsadere edilmiş, satılmış veya başka bir şekilde taşıyanın zilyetliğinden çıkmış ise tam zıya gerçekleşmiş olur. Nitelik itibariyle bölünemeyen eşyanın bir kısmının zayi olmasının kalan kısmın ekonomik değerini ortadan kaldırması hâlinde de tam zıya söz konusudur(710). Benzer şekilde, aynı konişmentoda kayıtlı olsa dahi farklı cinsten eşyanın teslim edilemeyen kısmı bir cinsin tamamı ise tam zıyadan bahsedilir(711). (707

Buğra Kaan Kum / On İki Levha Yayıncılık, Kasım 2020

edilmesine kadar geçen sürede zıyaa uğraması durumunda da taşıyıcı sorumlu tutulmuştur. Zıya, tam zıya şeklinde gerçekleşebileceği gibi, kısmi zıya şeklinde de gerçekleşebilir. Tam zıya, taşıyıcının kendisine teslim edilen tehlikeli maddenin tamamını hak sahibine teslim etme iktidarından yoksun olmasıdır. Tam zıya ... teslim edilmemişse tam zıya söz konusu olur. Sözgelimi, yanıcı sıvılar sınıfında yer alan aseton, taşıma esnasında alev almış ve yanmışsa tam zıyadan söz ... hesaplanan teslim süresinin geçmesinden itibaren 30 gün geçmekle eşyanın ilgilisi eşyanın tam zıyaa uğradığını kabul ile tam zıyaa ilişkin tazminat haklarını

Rayegan Kender / Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Aralık 1991, Cilt 0, Sayı 8

etmeksizin tam zıya yolu ile tediyede bulunmak şıklarından birini daima seçebilir.» Dava konusu olayda, maddenin c) (1) (a) bendinde gösterilen halin mevcut ... bilcümle ahvalde, sigortacı, bırakmayı kabul etmek veya mülkiyet uhdesine intikal etmeksizin tam zıya yolu ile tediyede bulunmak şıklarından birini tercih ... maddeye göre yukarıda açıklandığı üzere, tam zıya halinde sigorta bedelinin tümünü ödeyen sigortacıya, sigortalı şey üzerindeki bütün haklar geçer. Olayda sigortacı tüm sigorta bedelini sigortalıya ödemiştir. Bu durumda sigortacının, sigortalı şey üzerindeki haklara sahip olabilmesi için TAM ZIYAnın meydana

Gözde Cömert Varol / On İki Levha Yayıncılık, Aralık 2020

parçalardan birinin kaybolması, kısmi zıya değil tam zıyadır(145). Özellikçe bir nevi borcunun konusunu oluşturmayıp, ferden tayin edilmiş veya niteliği gereği bölünmesi imkansız olan eşyalarda ( halı, bir sanat eseri, tablo gibi) ortaya çıkan zararın da kısmi değil, tam zıya olarak görülmesi icap eder(146). Bütünün ... birkaçının kaybolması da eşya fonksiyonunu yerine getiremeyeceğinden tam zıya olarak yorumlanmalıdır(147). Bu durumda eşyanın parçaları ile birlikte bütünü ... etmektedir. CMR ve 6102 sayılı TTK tam zıya ve kısmi zıya kavramını birbirinden ayırmıştır. Bu ayrım her iki durumda da zamanaşımının başlaması ve taşıyıcının

Kübra Yetiş Şamlı / On İki Levha Yayıncılık, Mayıs 2021

sigortası sözleşmesi anlamında hükmi tam zıyaa(119) uğramış bir gemi, gemi niteliğini muhafaza eder. Eğer sigortacıya terk edilmişse, sigortacı mülkiyeti ... olarak mümkün; ancak ekonomik olmayan gemilerin de tamir kabul etmez sayılacağını ifade etmektedir. (119) Hükmi tam zıya, gerçek tam zıyanın kaçınılmaz ... sigortacıya bırakılarak gerçek tam zıya tazminatı talep edilmesidir. Bu konuda ayrıntılı bilgi için bkz.: Emine YAZICIOĞLU, Tekne Sigortası Sözleşmesi, Beta

Rayegan Kender / Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Aralık 1991, Cilt 0, Sayı 8

. Bu hallerde, sigortalı şeylerin tam zıyaa uğramış bulunması galip ihtimaldir. Bırakmayı sigortalının sigortacıya BEYAN etmesi gerekir. TTK. m. 1420/1’e ... . Bırakma ile yukarda incelenen TAM ZIYA arasındaki ilişki şöyledir(12): Bırakmaya dair hüküm, sürelerin bitiminden önce sigortalının, şartları var ise, tam zıya hali için talep hakkını ortadan kaldırmaz. (8) Rodière, R, Droit Maritime, Assurances et ventes maritimes, Paris 1983 s. 188 (9) Sieveking § 861