Sercan Uçar / Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Eylül 2025, Cilt 41, Sayı 3

2. Borçlunun Tevdi Hakkına Sahip Olması Halinde A- Kural Yukarıda(65) terkin edilen anonim şirket borçlusunun kural olarak tevdi hakkına sahip olduğu ve şirket terkin edilmesine rağmen bu hakkını kullanabileceği belirtilmiştir. Bu başlıkta ise halihazırda tevdi hakkına sahip borçluya ek tasfiye talep etme hakkı da verilmesine gerek olup olmadığı sorusuna yanıt aranacaktır. Kuşkusuz bu soru açısından tevdiinin hukuki sonuçları ve borçluya sağladığı hukuki koruma önem arz etmektedir. Tevdiinin en önemli hukuki sonucu borçluyu borçtan kurtarmasıdır (TBK m. 107/1). Gerçekten tevdi sonrası borçlu

Sami Aksoy / On İki Levha Yayıncılık, Eylül 2019

III. Eşyayı Tevdi Hakkı A. Genel Olarak 1. Hukuki Dayanak Taşıyanın eşyayı teslim borcu, daha önce vurgulandığı üzere, Türk Ticaret Kanununun 1178/3. maddesi manasında kendisine teslimi zorunlu bir makam olarak tekel konumundaki liman işletmesine teslim ile sona eriyorsa ne alacaklının ... içerisinde eşyanın tamamını tesellüm etmemesi halinde, eşyayı Türk Borçlar Kanununun 107. maddesi manasında tevdi hakkına sahiptir (Recht zur Hinterlegung)(470 ... boşaltması, taşıma borcunun ifası yerine geçer” hükmü aynı amaca özgüdür. (470) TTK m. 1174 gerekçesi: “Tevdi prosedürü hakkında Borçlar Kanununun 91 ilâ 93

Yasemin Durak / On İki Levha Yayıncılık, Ekim 2020

IV. MALI ÜÇÜNCÜ KİŞİYE TEVDİ HAKKI (CISG. m. 87) Malı üçüncü kişiye tevdi hakkı 87. madde de düzenlenmiştir. CISG. m. 87’ye göre malların muhafazası için önlem almakla yükümlü olan taraf bunları, masrafı karşı tarafa ait olmak üzere üçüncü bir kişinin ardiyesine tevdi edebilir. Ancak bunun için masrafların makul olması gerekir. Bunun için adli makamların iznine gerek yoktur(729). (729) Honsell/ Weber, Art. 87, N. 1; Brunner/ Muster, Art. 87, N. 1.

Burcu Zengin Özküçükparlak / On İki Levha Yayıncılık, Eylül 2021

c. Tevdi Hakkını Haiz Kişiler TBK m. 107 gereği alacaklının temerrüdü halinde her şeyden önce borçlunun tevdi hakkını haiz olduğu söylenmelidir ... diğerlerine karşı da temerrüde düşer. Bu durumda müteselsil borçlulardan her biri (Solidarschuldner) tevdi hakkını haizdir(217). Borçluya halef olan kimsenin ... rehinli taşınmaz maliki, borçluya ait koşullar içinde borcu ödeyerek taşınmazın üzerindeki ipoteğin kaldırılmasını isteyebilir.” Bu durumda tevdi hakkı ... da tevdi hakkını haiz olduğu söylenmektedir(219). Borç ilişkisinin tamamen dışında bir üçüncü kişinin tevdi imkanını kullanıp kullanamayacağı hususu

Burcu Zengin Özküçükparlak / On İki Levha Yayıncılık, Eylül 2021

). Üçüncü kişinin sahip olduğu hak, tevdi edenle tevdi olunan arasındaki sözleşmeye dayanır(209). Üçüncü kişi, tevdi eden ve tevdi edilen arasındaki ... ; Biedermann, s. 181; Serozan, Sözleşmeden Dönme, s. 323; Yalman, Tevdi Hakkı, s. 79; von Tuhr/ Escher, s. 78; Bucher, Allgemeiner Teil, s. 323; von Büren ... , İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları, 1976, s. 1-2; Yalman, Tevdi Hakkı, s. 80; Keller/ Schöbi, Band I, s. 212. (199) Eren, Borçlar Genel, s. 1146 ... , s. 54; Oser/ Schönenberger, Art. 92 N. 5; Biedermann, s. 181; Serozan, Sözleşmeden Dönme, s. 323; Yalman, Tevdi Hakkı, s. 79; Akyol, s. 2; von Tuhr

Sercan Uçar / Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Eylül 2025, Cilt 41, Sayı 3

B- Tevdi Hakkı Alacaklı anonim şirketin terkin edilmiş ve fiil ehliyetini yitirmiş olması sebebiyle borcunu ifa edemeyen borçlunun sahip olduğu ilk hak tevdidir. TBK m. 107’ye göre “… borçlu, hasar ve giderleri alacaklıya ait olmak üzere, teslim edeceği şeyi tevdi ederek borcundan kurtulabilir”. Tevdi hakkından faydalanmanın temel koşulu, ortada tevdie elverişli bir borcun bulunmasıdır. Mahiyeti gereği ancak bir yerden başka bir yere taşınabilecek ... borçlusu ihtar şartı aranmaksızın satış hakkından yararlanabilecektir. Tevdi yeri ifa yerindeki hâkim tarafından belirlenecektir (TBK m. 107/2(49)) . Bu yer

Burcu Zengin Özküçükparlak / On İki Levha Yayıncılık, Eylül 2021

inceleme dosya üzerinden tamamlanır ve borçlunun tevdi hakkını haiz olup olmadığı, borcun geçerli olup olmadığı gibi hususlar incelenmez(231). Bu kapsamda hakimin tevdi yeri tayin etmesi, borçlunun tevdi hakkını haiz olduğu anlamına gelmez ve borçluyu haklı kılmaz. Hakimin belirleyeceği tevdi yeri, tevdi ... edilmiştir. Bkz. Yalman, Tevdi Hakkı, s. 58. (228) Bkz. İkinci Bölüm, III, B, 3, b, cc. Götürülecek bir borç kural olarak alacaklının ikametgahında ifa ... . Bkz. Koç, s. 191; von Tuhr/ Escher, s. 78; Yalman, Tevdi Hakkı, s. 64. (230) Söz konusu karar için bkz. Tekinay/ Akman/ Burcuoğlu/ Altop, s. 847 dp

Burcu Zengin Özküçükparlak / On İki Levha Yayıncılık, Eylül 2021

. (265) Alacaklının bu beyanı, geri alınabilir tevdiyi, geri alınamaz tevdiye dönüştürdüğü için değiştirici yenilik doğuran haktır. Yalman, Tevdi Hakkı, s ... edenin geri alma hakkı sona erer ve bu andan itibaren tevdi edilen şey üzerinde tasarruf hakkı, tevdiden yararlanana geçer(260). Tevdi, hukuki niteliği ... , s. 1147; Üçer, s. 192; Biedermann, s. 202; Oser/ Schönenberger, Art. 94 N. 2; Weber, Berner Kommentar, Art. 94 N. 22; Yalman, Tevdi Hakkı, s. 66 ... . 94 N. 22; Yalman, Tevdi Hakkı, s. 66. (261) Eren, Borçlar Genel, s. 1147; Keller/ Schöbi, Band I, s. 290; Tekinay/ Akman/ Burcuoğlu/ Altop, s. 844

Burcu Zengin Özküçükparlak / On İki Levha Yayıncılık, Eylül 2021

gerçekleşmeksizin kazanılmış olur”. Mütemerrit alacaklı kabul beyanıyla mülkiyet hakkını kazanırken, tevdi makamı mal üzerinde “başkası adına zilyet” haline gelir(312). (306) Biedermann, s. 228; Akkanat, Başlıca Durumlar, s. 104; Yalman, Tevdi Hakkı, s. 95; Koç, s. 227; Oğuzman/ Öz, s. 384. (307) Akkanat, Başlıca Durumlar, s. 104; Koç, s. 227; Yalman, Tevdi Hakkı, s. 95; Tekinay/ Akman/ Burcuoğlu/ Altop, s. 844. (308) Akkanat, Başlıca Durumlar, s. 104; Koç, s. 227 ... / Akman/ Burcuoğlu/ Altop, s. 844; Biedermann, s. 231; Koç, s. 227; Yalman, Tevdi Hakkı, s. 95; von Tuhr/ Escher, s. 79; Oğuzman/ Öz, s. 384; Bernet, Basler

Burcu Zengin Özküçükparlak / On İki Levha Yayıncılık, Eylül 2021

karşısında borçlu sıfatını haiz olur. Doktrinde tevdi edilenin hak ve borçları belirlenirken, ardiyecinin veya vedia alanın hak ve borçları esas alınmaktadır ... Durumlar, s. 121; Üçer, s. 203; Koç, s. 222. (301) Bucher, Allgemeiner Teil, s. 323; Oser/ Schönenber, Art. 92 N. 5; Yalman, Tevdi Hakkı, s. 89; Weber ... . 844; Yalman, Tevdi Hakkı, s. 89. (302) Ardiyecinin haklarını düzenleyen TBK m. 574 hükmünün 3. fıkrasına göre; “Ardiyeci, mallara zilyet bulunduğu ... maliki olduğu şeyi hapsetme imkanına sahiptir. (303) Akkanat, Başlıca Durumlar, s. 121; Koç, s. 222; Yalman, Tevdi Hakkı, s. 89. (304) Akkanat, Başlıca