1. Türk Hukukunda İşlem Temeli Kavramına Verilecek Anlam
İsviçre-Türk Borçlar Kanunları’nda işlem temeliyle ilgili bir hüküm mevcuttur, bu…
İsviçre-Türk hukukunda temel hatasını düzenleyen bu hükümde yer alan işlem temeli…
Alman işlem temelinin çökmesi öğretisi ile İsviçre-Türk hukukundaki temel hatası…
Baskın görüş açısından BK m. 32 anlamında bir temel hatasından bahsedebilmek için…
Temel hatasındaki fiilî duruma ilişkin unsurları, işlem temelinin çökmesindeki işlem…
Yukarıda anılan farklara temel hatasına esas olan işlem temeli kavramının, işlem…
Bu görüşün karşısında yer alan Arat ise temel hatası ile işlem temelinin çökmesi arasındaki sadece zamansal bir fark bulunduğunu kabul etmez. Yazara göre(822)…
Türk hukukunda temel hatasına esas olan işlem temeli kavramının, işlem temelinin…
Bir örnekle somutlaşırırsak: En yakın arkadaşına düğün hediyesi almak için bir kuyumcuyla…
Önemli olan, ilk aşamada bir durumun işlem temelini teşkil edip etmediğinin belirlenmesidir.…
Son olarak işlem temelini oluşturan durumlara verilen bazı örneklerle işlem temeli…
2. Durum Değişikliğinin Esaslı Sayılacağı Başlıca Hâller
a. Genel Olarak
İşlem temelini oluşturan bir durum olsa da, sözleşmenin kurulmasından sonra meydana…
BK m. 138’de bu hâllerden sadece aşırı ifa güçlüğü esas alınmıştır. Karşılıklı sözleşmelerde…
BK m. 138’in ilk bakışta diğer işlem temelinin çökmesi hallerini kapsamadığı düşünülebilir
Yasakoyucunun hükmün hazırlanması sırasında sözleşmenin uyarlanması konusundaki teorileri…
b. Edimler Arasındaki Dengenin Sarsılması
Edim ve karşı edim arasındaki dengenin bozulması hali (Äquivalenzstörung), işlem temelinin çökmüş sayıldığı hallerden ilk akla gelendir. Ancak bu hâlden bahsedebilmek için, edim ve karşı edim iliş-
Bazı yazarlar sözleşmelerin uyarlanması hususunda sadece bu olasılığı dikkate alırlar
Türk hukukunda sözleşmelerin uyarlanması sıklıkla ekonomik krizler sonucu edimler…
Ekonomik krizlerin sözleşmelerin uyarlanmasına ilişkin teorilerin doğmasına ve gelişmesine…
Ekonomik krizin ne zaman sözleşmelerin uyarlanması imkânı vereceği ise, içtihat ve…
Edimler arasındaki dengenin bozulması, edimin değerinin yükselmesinden kaynaklanabileceği…
Edimin değerinin yükseldiği her olasılıkta, işlem temelinin çöktüğünü iddia etmek…
Ekonomik krizler Türk hukukunda edimler arası dengenin bozulmasına yol açan başlıca…
c. Aşırı İfa Güçlüğü
Aşırı ifa güçlüğü, edimin imkânsızlaşmamasına rağmen borçlunun borç ilişkisi ile…
Aşırı ifa güçlüğü ile edimler arasındaki dengenin bozulması şeklinde işlem temelinin…
Aşırı ifa güçlüğü hâli ilk olarak ekonomik imkânsızlık çatısı altında değerlendirilerek…
Aşırı ifa güçlüğü hâllerinin pratikteki önemi, aslında o kadar büyük değildir. Zira…
Aşırı ifa güçlüğü ile ilgili yukarıdaki belirlemelerimizden çıkan sonuç, BK m. 138’nin…
d. Sözleşme İle İzlenen Amacın Boşa Çıkması
İşlem temelinin çökmesi hallerinden sayılan sözleşme ile izlenen amacın boşa çıkması…
Sözleşme ile izlenen amacın boşa çıkması ile ilgili en önemli örnek İngiliz hukukundaki…
Sözleşme ilişkisinde, tarafların sözleşmeyi kurarken sözleşmenin içeriğinde yer almayan,…
İfası mümkün ancak anlamını yitirmiş bu edimin işlem temelinin çökmesi uyarınca uyarlanıp…
İsviçre’de baskın görüş, sözleşme ile izlenen amacın boşa çıkması durumunda sözleşmenin…
Gerçekten de, sözleşme ile izlenen amacın boşa çıkması hâlinde, özellikle temel hatası…
Federal Mahkeme’nin önüne gelen bir olayda, davacı, evlenirken eşinin anne ve babasına…
Sözleşme ile izlenen amacın ortadan kalkması, sözleşme ile izlenen amacın düşmesi…
Alman hukukunda kırklı yıllardan beri işlem temelinin çökmesi teorisi ile çözüm üretilen…
Aşağıda daha detaylı incelenecek olan işlem temelinin çökmesi için mutlaka olağanüstü…
Amacın boşa çıkması olasılığında dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta da, bu amacın…
Ulusalüstü düzenlemelerde, sözleşme ile izlenen amacın boşa çıkması halinin sözleşmenin…
Hardship kavramının tanımı, edimler arası dengenin bozulması dikkate alınarak verilmiştir, ancak, hardship bunun…
BK m. 138 açısından da durum tartışılmıştır. Öğretide Canpolat, sözleşme ile izlenen amacın boşa çıkması durumunu BK m. 138 kapsamında değerlendirmemiştir(885):…
Bizim görüşümüze göre ise işlem temelinin çökmesi teorisinin sadece aşırı ifa güçlüğü…
C. OLAĞANÜSTÜ DURUM DEĞİŞİKLİĞİ
1. Genel Olarak
BK m. 138 hükmün lafzı uyarınca sözleşmenin uyarlanabilmesi için olağanüstü bir durumun…
TR
EN
