19579043-105[2018]-E.102365 Sayılı Özelge

213 sayılı Vergi Usul Kanununun 227 nci maddesinde, "Bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça, bu Kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir." hükmü yer almakta olup, söz konusu kayıtların ise, esas itibariyle, aynı Kanunun 229 ve müteakip maddelerinde düzenlenen veya Bakanlığımıza verilen yetkiye dayanılarak düzenlenmesi uygun görülen belgelerden biri ile tevsik edilmesi gerekmektedir.

Bu kapsamda, mezkûr Kanunun;

- 229 uncu maddesinde, "Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır.",

- 231 inci maddesinin birinci fıkrasının (5) numaralı fıkrasında, "Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azamî yedi gün içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır.",

- 232 nci maddesinde, "Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçiler:

1. Birinci ve ikinci sınıf tüccarlara;

2. Serbest meslek erbabına;

3. Kazançları basit usulde tesbit olunan tüccarlara;

4. Defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilere;

5. Vergiden muaf esnafa Sattıkları emtia veya yaptıkları işler için fatura vermek ve bunlar da fatura istemek ve almak mecburiyetindedirler…"

hükümlerine yer verilmiştir.

Diğer taraftan, 382 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğiyle, bedeli özel kartlar kullanılarak ödenen şehir içi yolcu taşımacılığında belge düzenine ilişkin açıklamalar yapılmıştır. Mezkûr Tebliğ uygulamasında, anlaşmalı yolcu taşıma işletmeleri tarafından, bedeli söz konusu kartlar kullanılmak suretiyle ödenen taşıma hizmetlerine ilişkin olarak, elektronik ortamda tutulan ve muhafaza edilen kayıtlara istinaden gün sonunda "muhtelif müşteriler" ibareli bir fatura düzenlenmektedir.

Diğer taraftan Vergi Usul Kanununa göre düzenlenme zorunluluğu bulunan belgelerin basım ve dağıtım işlemlerine ilişkin şekil, şart, usul ve esaslar ile bunlara uyulmaması halinde uygulanacak cezai şartlara ilişkin düzenlemelerin yer aldığı Vergi Usul Kanunu Uyarınca Vergi Mükellefleri Tarafından Kullanılan Belgelerin Basım ve Dağıtımı Hakkında Yönetmeliğin "Belgelerin Ebadı" başlıklı 10 uncu maddesinde, matbaa işletmecilerince basım ve dağıtımı yapılacak belgelerin hangi ölçülerde basılacağı türler itibariyle belirlenmekle birlikte, 164 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin "II- Belgelerin Basımıyla İlgili Diğer Hususlar" başlıklı bölümünde "Bilgi işlem makineleriyle düzenlenen belgelerin basım ve dağıtımı yönetmelik esaslarına göre anlaşmalı matbaalarca yapılacak, bu belgelerde yönetmelikte belirtilen bilgilerin tamamı bulunacak, fakat yönetmelikte belirtilen ebatlar aranmayacaktır." düzenlemesine yer verilmiştir.

Bu kapsamda, lazer veya mürekkep püskürtmeli yazıcı ile aynı anda veya arka arkaya alınacak dökümlerde her belgenin aslı ile örneğinin aynı bilgileri içermesi, düzenlenen belge aslı ile örnek sayısının belge üzerinde belirtilmesi, seri ve sıra numarası takip etmesi, bu özellikleri taşıyacak belgenin anlaşmalı matbaalarda bastırılması şartlarıyla, faturada bulunması zorunlu olan bilgilerin okunmasına engel teşkil etmeyecek ve belgelerin esas niteliğini bozmayacak şekilde faturanın tüm nüshalarının söz konusu nitelikleri haiz A4 kâğıda basılmasında sakınca bulunmamaktadır.

Buna göre;

- Bahse konu Genel Tebliğ kapsamındaki bedeli özel kartlar kullanılmak suretiyle ödenen taşıma hizmetlerine ilişkin olarak, elektronik ortamda tutulan ve muhafaza edilen kayıtlara istinaden, gün sonunda "muhtelif müşteriler" ibareli bir fatura düzenlenmesi gerekmekte olup, Tebliğ ile yapılan düzenleme dışında taşıma hizmetinden yararlananlar adına ayrıca belge düzenlenmesi mümkün değildir.

- Gün sonunda düzenlenecek söz konusu faturanın, yukarıda belirtilen şekilde/özellikleri taşıyacak şekilde anlaşmalı matbaalarda A4 kâğıda bastırılmış faturalar kullanılmak suretiyle düzenlenmesi mümkün bulunmaktadır.