Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Aralık 2007, Cilt 24, Sayı 2

Banka - Müzayaka Hali • 16 19. HD, 13.11.2006, E. 2007/4842, K. 2007/7497 BK m. 21 Tacir olan bankanın müzayaka haline düşmesi mümkündür. YARGITAY KARARI Taraflar arasındaki karşılıklı menfi tespit-alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı esas davanın kabulüne karşı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup ... alınmasına, 16.7.2007 gününde oyçokluğuyla karar verildi. KARŞI OY YAZIŞI Davacı 1. Bankasının müzayaka halinde bulunduğunun kabul edilmeyecek bulunmasına ve

Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Haziran 2008, Cilt 24, Sayı 3

Bankanın Müzayaka Halinde Olması • 22 11. HD, E. 2007/4270, K. 2008/6122 BK m. 19, 21 Bankanın içinde bulunduğu yüksek likidite ihtiyacı sebebiyle, mevduat kaçışını engellemek veya mevduat toplamak için yüksek oranda faiz ödemesi müzayaka halinin varlığını göstermektedir. YARGITAY KARARI Taraflar ... devrolduğunu, müzayaka halinde iken tahakkuk ettirilen aşırı faiz miktarının BK.nun 20 ve 21 nci maddeleri uyarınca batıl olduğunu savunarak, davanın reddini ... mevduat kaçışını engellemek veya mevduat toplamak için yüksek oranda faizler ödediği de sabittir. Müzayaka halinde olduğu, mali durumunun bankacılık

Hayrettin Çağlar / Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Aralık 2016, Cilt 32, Sayı 4

B-Tacirin Zor Durumda Kalması Zor durumda kalma (müzayaka) halinde, bir kimsenin ya da yakınlarından birinin malî ya da manevî (psikolojik) sebeplerle sıkıntılı durumda kalması söz konusudur(42). Ancak müzayaka halinin tespit edilmesinde sadece edim ile karşı edim arasındaki oran esas alınamaz; müzayaka halinin varlı ğını kabul edebilmek için iki unsur aranır: müzayaka halinde olmak(43) ve bu durumdan kurtulmak için başkaca imkânlara sahip olmamak ... maruz kalıyorsa, bu durumdan karşı tarafın istifade etme ihtimali de o oranda artmaktadır(45). Müzayaka halinin süresi gabinde önem arz etmez; önemli olan

Hayrettin Çağlar / Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Aralık 2016, Cilt 32, Sayı 4

Sübjektif Şart) Karşılıklı edimler arasındaki açık oransızlık ve zayıf tarafın düşüncesizliği, deneyimsizliği veya müzayaka halinde olması, tek başına gabin ... ). Tarafları tacir olan sözleşmelerde müzayaka halinin bilinmesi ve bundan yararlanılması kastının titizlikle incelenmesi gerekmektedir(54). İbraname ve ... sübjektif şartın gerçekleşip gerçekleşmediğinin değerlendirilmesinde davacı şirketin hiffet ve tecrübesizliğinden söz edilemeyeceğinden müzayaka hali üzerinde irdeleme yapılarak varsa davalıların, davacı şirketin müzayaka halinden bilerek yararlanıp yararlanmadığı hususunun da kanıtlanması gerekmektedir…. Müzayaka

Necla Agdağ Güney / Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Aralık 2006, Cilt 23, Sayı 4

üç halin yani "müzayaka, hiffet ve tecrübesizliğin" birlikte değil, sadece birisinin var oluşu, sübjektif unsurun gerçekleşmiş sayılması için ... tacirler açısından hiffet veya tecrübesizlik halinden bahsedilemeyeceğinden(26) bunlar için yalnızca müzayaka hali söz konusu olabilir. Bu nedenle aşağıda, yalnızca müzayaka hali incelenecek, hiffet ve tecrübesizlik hallerine değinilmeyecektir. Bankalar tacir sıfatını haiz olmaları nedeniyle basiretli davranmak ... , bankanın zor durumunu fırsat bilerek bundan haksız kazanç elde edebileceklerdir. Basiretli davranmak ve müzayaka halinde bulunmak kavramları, birbirine

Hayrettin Çağlar / Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Aralık 2016, Cilt 32, Sayı 4

tacirlerin müzayaka halinde bulunabileceği söylenebilir(40). Yargıtay Hukuk Genel Kurulu vermiş olduğu bir kararda, “Ülkemizde yaşanan ekonomik krizden ... önlemek, günlük ödemelerini karşılamak için, bunlara normalin çok üzerinde faiz uygulamak zorunda kaldığının; başka bir ifadeyle, müzayaka halinde ... mevduatlarının sınırsız olarak Devlet güvencesi altında bulunmasından ve davalı/karşı davacı Bankanın da nakit para sıkıntısı çekmesinden, müzayaka halinde ... kararına karşı oy yazısında isabetli şekilde müzayaka halinin, sözleşmenin kurulduğu anda mevcut olması gerektiği; davacının, zaten davalı bankanın müşterisi

Türker Yalçınduran / DergiPark, 2003, Cilt 7, Sayı 2

sürülebileceğini, olayda bankanın müzayaka içinde bulunduğunun açık olduğunu, müzayaka halinden yararlanan davacının Banka’dan normalin dışında gabin derecesine ... müzayaka halinde olduğundan bahsedilse bile, gabin olması için bu müzayaka halinin bilinilmesi ve bundan yararlanılması gerektiğini, 2001 yılı Şubat ayında ... Banka’nın müzayaka halinde olmasından ve mudinin de bu durumu bilerek faydalanmak istemesinden kaynaklanmadığını, mudi ile Banka arasında şu ya da bu faiz ... dönemde nakit sıkıntısı çeken bir ticari şirketin de çok yüksek oranlarda aldığı ticari krediyi, daha sonra o zaman ben müzayaka halindeydim bu sebeple bu

Hayrettin Çağlar / Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Aralık 2016, Cilt 32, Sayı 4

değerlendirilmesinde davacı şirketin hiffet ve tecrübesizliğinden söz edilemeyeceğinden müzayaka hali üzerinde irdeleme yapılarak varsa davalıların, davacı şirketin müzayaka halinden bilerek yaralanıp yararlanmadığı hususunun da kanıtlanması gerekmektedir… Müzayaka halinin sözleşmenin kurulduğu anda mevcut olması gereklidir…yıllık ciro ve vergi matrahı miktarları ve davacının ticaret şirketi olduğu gözetildiğinde, müzayaka halinden söz edilmesi doğru görülemez

Vedat Buz / Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Aralık 1998, Cilt 19, Sayı 4

kontrolüne tabi tutulması noktasına varmamalıdır(76). Ancak son yıllarda gerek doktrin ve içtihatlarda gabinin sübjektif şartlarından "müzayaka halinin"(77) ve ... . (77) BK m. 21 anlamında müzayaka hali (zor durum), taraflardan birinin sözleşmenin kurulması esnasında bir sıkıntı içinde bulunmasını ifade eder; BGE 123 III 301. Son yıllarda gerek doktrinde gerek içtihatlarda müzayaka halinin bulunup bulunmadığı tespit edilirken son derece esnek davranıldığı ... m. 21 anlamında müzayaka halinde bulunabilir; BGE 123 III 302; Gauch, recht 1998, s. 62; Tekinay/Akman/Burcuoğlu/Altop, s. 461. Ayrıca burada tahlil

Mustafa Öksüz, Yüksek Lisans Tezi, 2021

818 sayılı Borçlar Kanunu'nda "zor durumda kalma" anlamında olmak üzere "müzayaka" kelimesi kullanılmıştır. Müzayakanın Türk Dil Kurumu sözlüğündeki kelime anlamı "sıkıntı, darlık, parasızlık"tır. Müzayaka hali bir hukuksal kurum olarak 818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 21, 30/2 ve 44/2 maddelerinde yer ... "müzayaka" haline bağlanan hüküm ve sonuçlar incelenmiştir. Ancak eBK'dan farklı olarak TBK'da müzayaka kavramına yer verilmediğinden "Sorumluluk Hukukunda Zor Durumda Kalma" başlığı tercih edilmiştir. "Zor Durumda Kalma" kavramı eBK'daki "Müzayaka" hali için kullanılmıştır.