c. İşletme Niteliğine İtiraz
2016 yılında Yargıtay’ın önüne gelen olayda, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı…
Yargıtay isabetli olarak, üretimin yapıldığı yer ile şirketin yönetildiği yerin ayrı…
“O halde İstanbul’daki işyerinde asıl işe yardımcı işler yürütülmektedir. Asıl işe yardımcı işlerin yapıldığı işyerinin asıl işin girdiği işkolundan sayılması 6356 sayılı Kanun’un 4/2 inci maddesi gereği ise de, aynı Kanun’un 34/2 inci maddesindeki “Bir gerçek ve tüzel kişiye veya bir kamu kurum ve kuruluşuna ait aynı işkolunda birden çok işyerinin bulunduğu işyerlerinde, toplu iş sözleşmesi ancak işletme düzeyinde yapılabilir.” düzenlemesine göre “işletme” için aynı iş kolunda en az iki işyerinin bulunması şarttır. Bu durumda yardımcı işin görüldüğü işyeri asıl işin girdiği işkolundan sayılırsa da aynı iş kolunda ayrı bir işyeri olarak kabul edilemez. Bu durumda çoğunluk tespitinin işyeri düzeyinde yapılması gerekir. Hal böyle olunca davalı Sendika’nın 6356 sayılı Kanun’un 41/1 inci maddesine göre toplam işçi sayısının yarıdan fazlasını üye kaydetmesi halinde çoğunluğu sağlayacağı açıktır. İki işyerinde çalışan toplam işçi sayısı başvuru tarihinde 170 (yüzyetmiş) olup sendikalı işçi sayısı ise 70 (yetmiş) olup (sendikalı sayısı 72 olsa bile sonuç değişmemektedir) davalı Sendika “yarıdan fazla” çoğunluk şartını gerçekleştiremediğinden davanın kabulü yerine yanılgılı değerlendirme ile davanın reddi hatalı olmuştur.”…
Sorunun çözümü aynı işverene ait iki farklı yerin tek bir işyeri mi yoksa iki ayrı…
Yargıtay bir başka kararında da aynı işverene bağlı yerlerin ayrı işyerleri mi yoksa…
“Bu durumda yukarıda kısaca belirtilen yasal düzenlemeler uyarınca, mahkemece davacı işveren şirketin tüm .... genelinde aynı işkolunda başka işyerleri bulunup bulunmadığı araştırılıp saptanmalı ve başka işyerlerinin bulunduğunun anlaşılması halinde, bu işyerlerine ilişkin kayıtları, ticaret sicil kayıtları, ana sözleşme ile işyerlerindeki organizasyonu ve varsa işyerlerinin birbirleriyle ilgilerini gösterir yönetsel belgeler dosya kapsamına dahil edilmeli, burada yapılan işlerin bağımsız nitelikte olup olmadığı, sonucuna göre ortada tek bir işyeri ve ona bağlı yer mi, birden fazla işyeri mi olduğu, birden fazla işyeri mevcut ise bunun toplu iş hukuku anlamında aynı işkolunda yer alan işyerlerinden oluşan bir işletme mi olduğu, eğer işletme söz konusu ise bunun merkezinin neresi olduğu ortaya konulduktan sonra öncelikle yetkili mahkeme olunup olunmadığı belirlenmelidir. Bu noktada gerekirse keşif ve bilirkişi deliline de başvurularak sonuca gidilmelidir.”…
6356 sayılı Kanunun 34/4. maddesine göre “İşletme toplu iş sözleşmesi yapılacak işyerlerinin…
“Mahkemece alınan bilirkişi raporundaki tespitler benimsenerek davacı şirketin aynı iş kolunda birden fazla işyerinin bulunduğu ve işletme iddiasının yerinde olduğu, işyeri düzeyinde yetki tespitinin mümkün olmadığı belirtilerek davanın kabulüne karar verilmiş ise de, 6356 sayılı Kanun’un 34, 43, 79 ve 2 inci maddeleri hükümleri dikkate alındığında ortada mahkemece bir işletme olduğu kabul edildiğine göre davaya bakmakla yetkili mahkeme işletme merkezinin bağlı olduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü’nün bulunduğu yer iş mahkemesi olarak ... İş Mahkemeleri yetkili olduğundan yetkisizlik kararı verilmesi gerekirken yazılı şekilde esas hakkında karar verilmesi hatalı olmuştur.”…
Yüksek Mahkemeye göre yerel mahkeme yetkisizlik kararı vermeden önce somut olayda…
“Somut olayda, Çalışma Bakanlığının 07.08.2014 tarih ve 14225 Sayılı yetki tespiti ile davacıya ait İstanbul ve Afyonkarahisar’da bulunan iki birimin işletme niteliğinde olduğu kabul edilerek davalı işçi sendikasının gerekli çoğunluğu sağladığı tespit edilmiştir. Bununla birlikte, davacı itirazlarında Bakanlığın işletme tespitinin hatalı olduğunu ve somut durumda tek bir işyerinin bulunduğunu da ileri sürmüştür. Yetkili mahkemenin tespiti yönünden ise, işyeri ve işletme niteliğinin duraksamaya yer vermeyecek şekilde tespiti zorunludur.…
Açıklanan maddi ve hukuki olgular karşısında mahkemece tespit konusu birimler yönünden gerekli araştırma yapılmalı, dönem bordroları ve ilgili belgeler getirtilmeli, gerekirse yöntemince keşif ve bilirkişi incelemesi yapılmalı, bu suretle somut uyuşmazlıkta işyeri ve işletme niteliği belirlendikten sonra oluşacak sonuca göre yetkili mahkeme tespit edilmelidir. Bu itibarla,…
Yargıtay’a göre yerel mahkeme tüm ilgili belgeleri getirterek işyeri ve işletme niteliğini…
EN
TR
