Aşağıda bir kısmını gördüğünüz bu dokümana sadece Profesyonel +
pakete abone olan üyelerimiz erişebilir.
2. İdarenin Tek Taraflı Değişiklik Yetkisinin Dayanağı ve Bu Yetkinin İdareye Verilme Sebebi
Öğretide tek taraflı değişiklik yetkisinin şöyle anlaşılması gerektiği belirtilmektedir: Bir kamu hukuku sözleşmesinde, sözleşme hükmü ile idareye tanınmış tek taraflı değişiklik yetkisi olmasa da idarenin bu değişikliği, kamu hizmetinin gerektirdiği ve zorunlu kıldığı hallerde, sırf o sözleşme kamu hukuku sözleşmesi olduğu ve İdare Hukuku rejimi uygulandığı için gerçekleştirebileceği; ancak bir özel hukuk sözleşmesinde bu tek taraflı değişikliği ancak sözleşmede bu yönde bir hükmün varlığı halinde kullanabileceği kabul edilmektedir. Dolayısıyla bir özel hukuk Sayfa 131 sözleşmesinde birtakım kamu hukukuna bağlı şartların bulunması, o sözleşmeyi kamu hukuku sözleşmesi haline getirmemekte aksine sözleşmede bu şart ve hükümler mevcut değilken idarenin bu yetkileri kullanabiliyor olması o sözleşmeyi özel hukuk sözleşmelerinden ayırmaktadır. Nitekim Tekinsoy da kamu hukuku sözleşmelerine tanınan bu ayırt edici özelliğin genel sözleşme teorisinden bir kopuş olduğunu ve bunun izaha muhtaç olduğunu şu ifadelerine dayandırmaktadır:Sayfa 132“İdare hukuku öğretisinde bu ilkenin genel anlaşılış biçimi şöyle özetlenebilir:
1. İdarenin tek yanlı değişiklik yapma yetkisi vardır ve bu yetki bütün idari sözleşmeler için geçerlidir.…
2. İdarenin tek yanlı değişiklik yapma yetkisi, kamu hizmetinin gereklerinden ve değişen koşullara uydurulmak zorunda olmasından kaynaklanır.…
3. Tek yanlı değişiklik yetkisi, sözleşmenin düzenleyici işlem niteliğindeki hükümleri…
4. Bu nedenle, idarenin bu yetkiyi kullanabilmesi için sözleşme içi (sözleşme hükümleri) ya da sözleşme dışı (yasa ya da düzenleyici işlem) bir dayanağa ihtiyaç yoktur. Yetki, idare hukukunun-idari sözleşme rejiminin genel kurallarından kaynaklanır…
Bu durumda, idareye tanınan bu yetkinin kaynağı ve sözleşmede bir hüküm olmasa dahi…
Öncelikle bu yetkinin dayanağını ele aldığımızda, Tekinsoy bu hususu yukarıda da belirttiğimiz üzere kamu hizmetinin gerekleri ve hizmetin değişen koşullara uyarlanması zorunluluğu şeklinde ifade etmiştir.…
Bu noktada şu hususu da bir tartışma sorusu olarak ortaya koymak gerekmektedir: Bir…
Uygulamada idarenin tek taraflı değişiklik yapma yetkisi genelde imtiyaz sözleşmeleri…
Ardından Compagnie générale des Tramways kararında imtiyazla işletilen tramvayların hareket saatleri idare tarafından değiştirilmek istenmiş; mahkeme idarenin tek taraflı değişiklik yapabileceğini ve şartnamede öngörülmemiş yükümlülükleri kamu yararının gerektirmesi halinde değiştirebileceğine hükmetmiştir.…
Bu kararlardan, Türk İdare Hukuku öğretisi ve uygulamasından varılan sonuç; idarenin…
Tek taraflı değişiklik bakımından bir başka ayrım da Fransız Danıştay’ı ve öğretisinin…
“İdareye sınırlı şeklide imtiyaz şartlarında tek taraflı değiştirme yetkisi tanınması tezini savunanlar, fikirlerini şu esaslara istinat ettirmektedirler: imtiyaz kamu hizmetinin ifa usulüdür. Ayrıca uzun sürelidir. Kamu hizmetinin statüsünü teşkil eden sözleşme ve buna bağlı şartname hükümleri imtiyazın devamı süresince donmuş olarak kalamaz. Her şeyden önce bir kamu hizmeti için değişmeyecek bir şekilde bu kadar uzun süreli bir statü tesbiti imkansızdır. Bu imkansızlığın iki nedeni vardır: önce kamu hizmetinin amacı gerçek ihtiyacı karşılamadır. İkincisi de bu gerçek ihtiyaçlar zamanla değişir.”…
1. Sözleşmede Tek Taraflı Değiştirilebilecek Unsurlar ve Değişikliğin Sınırı
3. Tek Taraflı Değişikliğin Önündeki Özel Hukuk Engelleri
EN
TR
