KENTSEL DÖNÜŞÜM UYGULAMALARINA İLİŞKİN TEMEL İLKELER
Doç. Dr. Melikşah YASİN…
Giriş
Kentsel dönüşüm kavramının Türkiye’de hukuk metinlerine girmesi oldukça yenidir.…
Bu çalışmada, kentsel dönüşüme ilişkin bazı temel ilkeler belirlenmeye çalışılacaktır.…
1. Kentsel Dönüşümün İkincilliği İlkesi
Bu ilke esasen, kentsel dönüşüm uygulamalarının sebep, yöntem ve sonuçlarından hareketle…
Ancak yasal düzenlemelerin bulunmadığı veya yetersiz olduğu dönemlerde inşa edilen…
Dolayısıyla; kentsel dönüşüm müessesesinin, ancak olağan usullerin yetersiz kalması…
Bu ilkeyi Türkiye’deki pozitif hukuk bakımından da doğrulamak mümkündür. Türkiye’de…
2. Yerinde Dönüşüm İlkesi
Kentsel dönüşümün konusunun şehrin belli bir alanı olmasının, doğal olarak uygulamanın…
Bireylerin, şehirlerdeki yerleşme tercihlerini etkileyen/belirleyen farklı olgular…
Yerinde dönüşüm ilkesinin kabul edilmesi ile şehrin herhangi bir nedenle çöküntü…
Şüphesiz ki bazı durumlarda, belli bir alanın yerleşime kapatılması gerekebilir.…
3. Sosyal Dokunun ve Yaşam Biçimlerinin Korunması İlkesi
Her şehrin ve şehir kısımlarının tarihsel süreç içinde çeşitli faktörlere bağlı olarak…
Bu nedenle, hukuki değerlendirmenin doğru yapılabilmesi için yukarıda işaret edilen…
Öncelikle, kentsel dönüşümünün sosyal boyutunun ihmal edilmemesi gerekmektedir. Bu…
Bu nedenle de kentsel dönüşüm uygulamalarının sağlıklı verilere dayalı stratejiler…
Yukarıda da işaret edildiği üzere, acaba sosyal yapının tümüyle değiştirilmesi de…
Ancak, bu sorunun cevaplandırılması kadar cevaba gerekçe teşkil eden tespitlerin…
Sosyal yapıyı koruyacak tedbirlerin de alınması gerekmektedir. Dünyadaki bazı tecrübeler…
Sosyal yapının başarıyla muhafaza edildiği bir dönüşüm örneği olan Hamburg Hafencity…
Bu başlık altında üzerinde durmak istediğimiz meselelerden biri de, soylulaştırma…
4. Dönüşümün çok boyutluluğu ilkesi
Dönüşümün çok boyutluluğu ile kastedilen, dönüşüm hangi amaçla yapılırsa yapılsın,…
Kentsel dönüşümün, yukarıda da ifade edildiği üzere, kapsamı itibariyle sadece şehirlerin…
Kentsel dönüşümün salt bir imar uygulaması olmaması nedeniyle, çok boyutluluğun sağlanmasının,…
Türkiye’deki kentsel dönüşüm projelerine yönelik en büyük eleştiri de bu projelerin…
5. Katılım İlkesi
Katılım, günümüzde demokratik kamu yönetimi bakımından temel ilkelerden biri olarak…
Kamu yönetimi ve idari faaliyetler bakımından genel bir ilke olarak kabul edilen…
Şüphesiz ki sadece katılım yollarının öngörülmüş olması yeterli olmayıp, etkin, verimli…
6. Kentsel Rantın Adil Dağıtımı İlkesi
Kentsel dönüşümün konusunu teşkil eden şehir kısımları, “gecekondu bölgeleri, yüksek…
Ancak dönüşüm projeleri ile şehirlerin bu kısımlarının yenilenerek yeniden cazibe…
Dönüşüm alanlarının, yukarıda ifade edildiği üzere, ekonomik değerleri düşük olmakla…
Kentsel dönüşüm projeleri neticesinde değer artışı meydana gelmiş/gelecek ise, bu…
Önemli sorunlardan biri de, kamu arazileri üzerinde yasa dışı yollarla yerleşmiş…
Rantın adil paylaşımı hususunda uygulamanın şeffaflığının önemli olduğu söylenebilir.…
7. Dönüşümün Sürdürülebilirliği/Sürekliliği İlkesi
Kentsel dönüşüm projelerinin, yukarıda açıklandığı üzere çok boyutlu ve bütüncül…
Diğer taraftan, başarılı bir dönüşüm projesi, aynı zamanda sürdürülebilir bir projedir.…
Projenin gerçekleştirilmesinden sonra, elde edilen kazanımların devamlılığının sağlanması…