1. İşkolu kavramı, 6356 sayılı Kanun ve sair mevzuatta tanımlanmamıştır. Ancak doktrinde genel olarak kabul gören tanımlamaya göre; nitelik bakımından benzer iktisadi faaliyetlerin sınıflandırılması ile ortaya çıkan temel iktisadi faaliyetlere işkolu denir. Ülkemizde işkollarının ad ve sayısı ile işkollarına dahil olan işlerin düzenlenmesine yönelik tarihsel süreç incelendiğinde; mülga 274 sayılı Kanun döneminde işkollarının ad ve sayısı ile işkollarına dahil olan işlerin tamamının yönetmelikle belirlendiği, bu dönemde işkollarının yönetmelikle belirlenmesine dair getirilen eleştiriler dolayısıyla mülga 2821 sayılı Kanun döneminde işkolları ad ve sayısının kanunla ve işkollarına dahil olan işlerin de tüzükle belirlendiği görülmektedir. Yürürlükte olan 6356 sayılı Kanun ile işkollarının ad ve sayısının kanunla belirlenmesi esası korunmuş ve 20 adet işkolu ilgili Kanun’a ekli listede yer almış; ancak işkollarına giren işler tüzükle değil yönetmelikle belirlenmiştir. Nitekim 6356 sayılı Kanun’un 4. maddesinin 3. fıkrasına göre: ‘’Bir işkoluna giren işler, işçi ve işveren konfederasyonlarının görüşü alınarak ve uluslararası normlar göz önünde bulundurularak Bakanlıkça çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenir.’’ İşkollarına…

2. İşkolları Yönetmeliği’nin 2. maddesine göre: ‘’Her bir işkoluna giren işlerin neler olduğu, ekonomik faaliyetlerin sınıflandırılmasına ilişkin uluslararası norm ve standartlar göz önünde bulundurularak düzenlenen işkolları listesi EK-1’de gösterilmiştir. NACE Rev 2-Altılı Ekonomik Faaliyet Sınıflaması kapsamında tanımlanamayan veya sınıflandırılamayan işlere ve işyerlerine kodsuz olarak yer verilmiştir.’’ İşkolları…

4. Günümüze kadar gelişen tarihsel süreç içerisinde üç örgütlenme tipi gelişmiştir. Bahsi geçen örgütlenme türleri: işyerine göre sendikalaşma, işkoluna göre sendikalaşma ve meslek esasına göre sendikalaşmadır. Ülkemizde mülga 274 sayılı Kanun’da işyeri ve işkolu esasına göre sendikalaşmanın açıkça düzenlenmesine rağmen; mülga 2821 sayılı Kanun’da meslek ve işyeri esasına göre sendikalaşma açıkça yasaklanmış ve bahsi geçen yasaklama ILO tarafından birtakım eleştirileri beraberinde getirmiştir. Bu nedenle 6356 sayılı Kanun’da meslek ve işyeri esasına göre sendikalaşma açıkça yasaklanmamıştır. Ancak ilgili Kanun’un çeşitli hükümlerinde işkolu esasına göre sendikalaşma benimsendiği açıkça anlaşılmaktadır. 6356 sayılı Kanun’da hem işçi hem de işveren sendikaları açısından işkolu esası benimsenmiş olmasına rağmen kamu işveren sendikaları açısından bu hususa istisna getirilmiştir. 6356 sayılı Kanun’un 3. maddesinin 2. fıkrasına göre ‘’Kamu işveren sendikalarının, aynı işkolundaki kamu işverenleri tarafından kurulması ve faaliyette bulunması şartı aranmaz.’’ İlgili…

8. İşkolunun belirlenmesi usulüne ilişkin sürecin; tescil, işkolunun tespiti ve işkolu tespitine itiraz şeklinde üçlü aşamadan oluştuğu söylenebilecektir. Nitekim yukarıda belirtildiği üzere, ilgililer tarafından 6356 sayılı Kanun’un 5. maddesinde belirtilen işkolu tespit süreci başlatılmadığı takdirde, ilgili Kanun’un 41. maddesinin 7. fıkrası esas alınarak işyerinin tescili sırasında SGK’ya bildirilen işkolu kodu esas alınacaktır. Bu nedenle işyerinin tescili; işkolunun belirlenmesinin ilk aşaması olarak kabul edilebilecektir. İşkolunun tespiti ise; 6356 sayılı Kanun ‘un 5. maddesinde belirtildiği üzere Bakanlık tarafından, ilgililerin talebi üzerine

9. 6356 sayılı Kanun ve İşkolları Yönetmeliği’nin yürürlüğe girmesiyle mülga 2821 sayılı Kanun ve İşkolları Tüzüğü döneminde açılmış ve derdest olan işkoluna ilişkin davalara hangi hükümlerin uygulanacağına dair belirsizlik gündeme gelmiştir. 6356 sayılı Kanun’un geçici 4. maddesinde 6356 sayılı Kanun yürürlüğe girmeden önce yürürlüğe giren toplu iş görüşmeleri ve toplu iş uyuşmazlıklarının 2822 sayılı Kanun ve buna dayalı tüzük ve yönetmeliklere göre belirleneceği düzenlemesi yer almıştır. Bu düzenlemeye benzer şekilde işkollarına ilişkin istisnai bir geçiş hükmü getirilmemiştir. Nitekim yürürlükte olan İşkolları Yönetmeliği’nde de za-

Sendikal Örgütlenmede İşkolunun Belirlenmesi

Aşağıda bir kısmını gördüğünüz bu dokümana sadece Profesyonel + pakete abone olan üyelerimiz erişebilir.

Sonuç