Aşağıda bir kısmını gördüğünüz bu dokümana sadece Profesyonel +
pakete abone olan üyelerimiz erişebilir.
VII. Müeyyide Olarak Telakki Edilen Haz ve Acılar
İrade üzerinde etkide bulunma yalnızca gerekçelerle mümkündür ve kim gerekçe diyorsa, acı ve…
Bir yasanın riayetine bağladığımız acı ve haz, bu yasanın müeyyidesini meydana…
Kötülükleri ve iyilikleri dört sınıf olarak tefrik edebiliriz:…
10 Fiziki…
20 Ahlaki…
30 Siyasal…
40 DiniSayfa 35…
Bununla beraber, belirli davranış kurallarına bağlanmış ödül ve ceza niteliğindeki…
10 İnsanın müdahalesi olmaksızın kendiliğinden harekete geçen, doğanın olağan seyri içinde beklenebilecek veya hissedilebilecek acı ve hazlardan, doğal veya fiziki müeyyideler meydana…
20 Arkadaşlık veya nefret, kıymet verme veya küçümseme, tek kelimeyle bizim hakkımızda [verdikleri] ani hüküm gereği insanlardan beklenebilecek veya [insanlar tarafından] hissettirilebilecek acı ve hazlardan, ahlaki müeyyide meydana…
30 Yasalar gereğince hakimlerden beklenebilecek veya [hakimler tarafından] hissettirilebilecek acı ve hazlar siyasal müeyyideyi teşkil…
40 Dinin [verdiği] vaatler ve gözdağları gereği beklenebilecek veya hissedilebilecek acı ve hazlardan dini müeyyide …
Bir adamın evi yangın sonucu yok olmuş … Bu, onun sağgörüsüzlüğünün sonucu mudur?…
Bu örnek sayesinde doğadaki aynı acının farklı müeyyidelerden birine ait olduğu görülmektedir.…
[Söz konusu] tasnif, bu eserin seyrinde çok faydalı olacaktır: [bu], özgül bir adlandırmayla…
Bu dört müeyyide, bütün insanlar üzerinde aynı şekilde etkili olmazlar; ne de [insanları]…
Bu dört müeyyideyle ilişkili dört yasa gövdesi tahayyül edilebilir. Bu dört yasa…
Doğal müeyyide, temel nitelikleri içinde değişmeyen, kendiliğinden harekete geçen…
Halk müeyyidesi ve dini müeyyide, en hareketli, en değişken, insan zekasının kaprislerine…
Siyasal müeyyide belirli açılardan her ikisine de baskındır: bütün insanlar üzerinde…
Bu mıknatıslar, dost kutuplar tarafından birleştirildiğinde erdemi çoğaltırken, karşıt…
Geçerken şunu tespit edelim ki, insanları en çok bölen sistemler, bu veya diğer…
Bu müeyyidelerin her biri hataya, başka bir ifadeyle fayda ilkesine karşıt uygulamalara…
B. Basit Acılar
VIII. Haz ve Acıların Kıymetlendirilmesi