1239071 Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının 30/12/2021 Tarihli ve 1239071 Sayılı Genel Yazısı

1. Bilindiği üzere 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu'nun 52 nci maddesinde, "Belediye sınırları içinde bulunan aşağıdaki yerlerden herhangi birinin satış yapmak veya sair maksatlarla ve yetkili mercilerden usulüne uygun izin alınarak geçici olarak işgal edilmesi, İşgal Harcına tabidir:

1. Pazar veya panayır kurulan yerlerin, meydanların, mezat yerlerinin her türlü mal ve hayvan satıcıları tarafından işgali,

2. Yol, meydan, pazar, iskele, köprü gibi umuma ait yerlerden bir kısmının herhangi bir maksat için işgali,

3. Motorlu kara taşıtlarının park etmeleri için il trafik komisyonlarının olumlu görüşü alınarak belediyelerce şehir merkezlerinde tesis edilen ve işletilen mahallerin çalışma saatleri içinde, taşıtlar tarafından işgali (Bisiklet ve motosikletler hariç)

Yukarıda sayılan yerlerin izinsiz işgalleri mükellefiyeti kaldırmaz" hükmü yer almaktadır.

Aynı Kanun'un 56 ncı maddesinde, "Kullanıcılara kısa süreli elektrikli skuter kiralama imkânı veren paylaşımlı elektrikli skuter işgallerinde harç tutarı, her üç skuterin bir metrekare alan işgal ettiği kabulü ile beher metrekare için Tarifenin (1) numaralı bendindeki en az tarife üzerinden hesaplanır." hükmüne yer verilmiş olup mezkûr maddenin birinci fıkrasının (1) numaralı bendine göre, 52 nci maddenin (1) ve (2) numaralı bentlerinde yazılı işgallerde beher metrekare için günde en az 0,5 TL, en çok 2,5 TL harç alınacağı düzenlenmiştir.

2. 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun "Büyükşehir ve ilçe belediyelerinin görev ve sorumlulukları" başlıklı 7 nci maddesinde, "Büyükşehir belediyesinin görev, yetki ve sorumlulukları şunlardır:

…

aa) (Ek: 24/12/2020-7261/29 md.) Bisiklet yollarının ve şeritlerinin, bisiklet ve elektrikli skuter park ve şarj istasyonlarının, yaya yollarının ve gürültü bariyerlerinin planlanması, projelendirilmesi, yapımı, bakımı ve onarımıyla ilgili işleri yürütmek.

…

İlçe (…) belediyelerinin görev ve yetkileri şunlardır:

a) Kanunlarla münhasıran büyükşehir belediyesine verilen görevler ile birinci fıkrada sayılanlar dışında kalan görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak.

…" hükmü yer almış olup bu Kanun'un 23 üncü maddesinde büyükşehir belediyelerinin gelirlerine yer verilmiştir.

3. 14/04/2021 tarihli ve 31454 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Elektrikli Skuter Yönetmeliğinin "Paylaşımlı e-skuter izni verecek merciler" başlıklı 10 uncu maddesinde

"(1) Bu Yönetmelik kapsamında yetki belgesi almış olan gerçek veya tüzel kişilerin, paylaşımlı e-skuter faaliyetlerinde kullandıracakları e-skuterler için;

a) Büyükşehir belediyesi kurulu bulunan illerde UKOME'den,

b) Büyükşehir belediyesi bulunmayan illerde il trafik komisyonundan,

c) (a) ve (b) bentlerinde belirtilen mercilerin görevli ve yetkili olmadığı ve özel kanunlar ile belirlenmiş alanlarda, kendilerine yetki verilmiş ilgili kurum ve işletmelerden,

izin almaları ve 24 üncü maddenin ikinci fıkrasındaki harcı ödemeleri zorunludur." hükmüne yer verilmiştir.

4. Konu ile ilgili olarak alınan Hazine ve Maliye Bakanlığının (Gelir İdaresi Başkanlığı) 24.06.2021 tarihli ve 74471 sayılı yazısında, "Kullanıcılara kısa süreli elektrikli skuter kiralama imkanı veren paylaşımlı elektrikli skuter işgal harcı tutarlarının, 2464 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinde belirtildiği üzere, her üç skuter bir metrekare alan işgal ettiği kabulü ile beher metrekare için tarifenin (1) numaralı bendinde en az tutar olarak belirlenen 0,5 TL üzerinden hesaplanarak tahsil edilmesi, Paylaşımlı elektrikli skuter park ve şarj istasyonlarının, yaya yollarının ve gürültü bariyerlerinin planlanması, projelendirilmesi, yapımı, bakımı ve onarımıyla ilgili işlerin yürütülmesinin büyükşehir belediyelerince yerine getirilecek olması nedeniyle büyükşehir olan illerde elektrikli skuter işgalleri nedeniyle doğan işgal harcının büyükşehir belediyelerince alınması gerektiği yönündeki görüşünüz Başkanlığımızca da uygun bulunmuştur." ifadelerine yer verilmiştir.

Yukarıda yapılan açıklamaların değerlendirilmesi sonucunda;