Bu doküman Resmi Gazete dışında bir kaynakta yayınlanmıştır. Konsolide metin çalışmaları ilgili kaynak güncellendikçe sağlanabilmektedir.
Sayı: 67414668- 010.06.02
Konu: Bebek ve Küçük Çocuk Beslenme Programları
GENELGE
2021/10
Özellikle doğumu izleyen ilk 36 aylık dönemde büyüme ve gelişme çok hızlı olup bebek ve küçük çocukların beslenme durumu, çocuğun daha sonraki fiziksel, immünolojik, zihinsel ve sosyal gelişimi açısından büyük önem taşır. Bu dönemde alınan besinlerin protein, enerji, vitamin ve mineral içeriğinin yetersiz olması büyüme ve gelişmenin bozulmasına neden olabilmektedir. Bebek ve çocuklarda beslenme bozukluklarını ve buna bağlı oluşan morbidite ve mortaliteyi önlemek amacıyla Bakanlığımızca “Anne Sütünün Teşviki ve Bebek Dostu Sağlık Kuruluşları Programı” ve “Tamamlayıcı Beslenme Programı” yürütülmektedir. Programların temel amacı; bebeklerin doğumdan hemen sonra emzirilmeye başlatılması, ilk 6 ay sadece anne sütü verilmesi ve 6 aydan sonra uygun tamamlayıcı besinlerle beraber emzirmenin 2 yaş ve sonrasına kadar sürdürülmesidir. Bu şekilde tüm bebeklerin yaşama sağlıklı başlaması ve programın temelini oluşturan “Başarılı Emzirme İçin 10 Adım” stratejisinin tüm sağlık birimlerinde uygulanması sağlanacaktır.
Bu çerçevede Programın etkin biçimde uygulanabilmesi için aşağıdaki hususlara riayet edilecektir.
1) Program, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü web sayfasında güncel olarak yer alan “Bebek ve Küçük Çocuk Beslenme Programları Uygulama Rehberi” doğrultusunda yürütülecektir.
2) Program çalışmaları il sağlık müdürlüğü tarafından, halk sağlığı, kamu hastaneleri, sağlık hizmetleri vb. ilgili tüm birimlerin katılımı ile yürütülecektir.
3) Bebek ve çocuklara hizmet sunan tüm sağlık kurum ve kuruluşları program kapsamındadır.
4) İl sağlık müdürlükleri;
a) Program sorumlusu sağlık hizmet sınıfından (ebe, hemşire, doktor, diyetisyen) olmak kaydıyla yeteri kadar personeli görevlendirecektir.
b) İldeki sağlık personelinin anne sütü ile ilgili güncel emzirme danışmanlığı eğitimi ihtiyacını belirleyecek, planlama yapacak ve eğitimci desteği sağlayacaktır.
c) İl genelinde hastaneler, toplum sağlığı merkezleri ve bağlı birimleri ile aile hekimliği birimlerinin ek 1 de yer alan Beslenme Programları Uygulama Rehberi doğrultusunda uygulamalarını düzenlemelerine yardımcı ve destek olarak bebek dostu olmasını ve sürdürmesini sağlayacaktır.
ç) İl genelinde “Bebek Formüllerinin Dağıtımı ve Pazarlanması İle İlgili Uluslararası Yasa” ya uyulması ve bu konuda gerekli önlemlerin alınmasını sağlayacaktır.
d) Program göstergelerini izleyecek, değerlendirecek ve uygulayıcılara geri bildirim verecektir.
e) Bebek dostu sağlık kuruluşlarının yıllık değerlendirmelerini gerçekleştirerek, belirlenen dönemlerde Bakanlığa bilgi aktaracaktır.
f) Program kapsamında emzirmeyi teşvik edici uygulamaları hayata geçirecek, tamamlayıcı beslenmeye geçiş ve doğru bebek beslenmesi uygulamaları konularında halk eğitimleri ve farkındalık çalışmaları düzenleyecektir.
g) Acil ve afet durumlarında il genelinde bebek ve küçük çocuk beslenme ürünlerinin bağışları ve dağıtımlarını kontrol edecektir.
5) Doğum yapılan sağlık kuruluşları;
a) Kuruluşun bebek dostu olmasını sağlamak amacıyla “Başarılı Emzirmede 10 Adım Stratejisi” çerçevesinde bebek dostu uygulamalarını hayata geçirecek ve söz konusu uygulamaların sürekliliğini sağlayacaktır.
b) Bunun için gerekli olan eğitim çalışmalarını planlayıp gerçekleştirecektir.
c) Yıllık 1000 ve üzeri doğum yapılan tüm sağlık kuruluşları, ailelerin emzirme ile ilgili soru ve sorunlarını çözme konusunda hizmet alabilmeleri için yetkin sağlık profesyoneli istihdam edilen “Emzirme Destek” (Laktasyon - Relaktasyon) birimlerinin kurulmasını sağlayacaktır.
ç) Anneler için “Bebek ve Küçük Çocuk Beslenme Programları Uygulama Rehberi”nde belirtilen özelliklerde emzirme odası/odaları bulunmasını sağlayacaktır.
d) Bebeğin anne sütü dışındaki besinlerle beslenmesini teşvik eden tanıtım çaba ve materyallerinden korunması için tedbirler alacak, Uluslararası Yasaya uyulmasını ve gereklerinin yerine getirilmesini sağlayacaktır.
e) Anne hastanede yattığı sürece ve taburculuk öncesi, bebeklerin emme durumunu değerlendirmek üzere personel görevlendirerek, her bebek için emzirmenin değerlendirilmesi ve emzirme ile ilgili bireysel danışmanlık hizmeti verilmesini sağlayacaktır.
f) Çalışmalara dair kayıtları titizlikle tutarak bu kayıtları değerlendirmeler sırasında il sağlık müdürlüğü ve Ulusal Değerlendirme Ekiplerine ibraz edecektir.
6) Aile hekimliği birimleri;
a) Aile hekimliği biriminin bebek dostu olmasını sağlamak üzere “Başarılı Emzirmede 10 Adım Stratejisi” çerçevesinde bebek dostu uygulamalarını hayata geçirecek ve söz konusu uygulamaların sürekliliğini sağlayacaktır.
b) Bebeğin anne sütü dışındaki besinlerle beslenmesini teşvik eden tanıtım çaba ve materyallerinden korunması için tedbirler alacak, Uluslararası Yasaya uyulmasını ve gereklerinin yerine getirilmesini sağlayacaktır.