Konu: Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu’nun 10 Mart 2005 Tarihli Kararları.
GENELGE
2005/9
“Bilim ve teknoloji alanındaki araştırma ve geliştirme politikalarının ekonomik kalkınma, sosyal gelişme ve milli güvenlik hedefleri doğrultusunda tespit edilmesi, yönlendirilmesi ve koordinasyonunun sağlanması” amacıyla, 4 Ekim 1983 tarihli ve 18181 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 77 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kurulmuş bulunan Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu (BTYK), 10 Mart 2005 tarihinde yapılan 11.toplantısında, daha önce alınmış kararlarla ilgili gelişmeleri gözden geçirmiş ve on bir yeni karar almıştır. Yeni kararlar ve daha önce alınmış BTYK kararları ile ilgili gelişmeler ektedir.
Cumhuriyetin 100. yılına çağdaş uygarlık seviyesini yakalamış bir ülke olarak girebilmemiz için, ülkemizdeki tüm Ar-Ge çalışmalarının ortak bir vizyona yönelik olarak yapılması gerekmektedir. Bu vizyon, “Toplumda bilim ve teknoloji kültürünün benimsenmesini sağlayan, bilim ve teknolojiyi ürüne dönüştürerek ulusal yaşam düzeyini yükselten ve sürdürülebilir kılan lider bir Türkiye” olarak belirlenmiştir.
Türkiye’nin bilim ve teknolojiye ilişkin vizyonunun belirlenmesinin yanı sıra TÜBİTAK’ın, BTYK’nın onuncu toplantısında belirlenmiş olan temel amaçların gerçekleştirilmesine yönelik olarak hazırladığı 2005-2010 yıllarını kapsayan 5 yıllık Ulusal Bilim ve Teknoloji Politikaları Uygulama Planı (BTP-UP) kabul edilmiştir. BTP-UP’ta bilim ve teknoloji farkındalığının ve kültürünün geliştirilmesi, bilim insanı yetiştirilmesi ve geliştirilmesi, sonuç odaklı ve kaliteli araştırmaların desteklenmesi, ulusal bilim ve teknoloji yönetiminin etkinleştirilmesi, özel sektörün bilim ve teknoloji performansının güçlendirilmesi, araştırma ortamının ve altyapısının geliştirilmesi, ulusal ve uluslar arası bağlantıların etkinleştirilmesi olmak üzere belirtilen yedi stratejik amaç ve eylem alanında görevli tüm kuruluşların, TÜBİTAK ile yakın işbirliği içinde çalışmaları planlamalarına ve yürütmelerine karar verilmiştir.
Ayrıca, ülkenin kısıtlı kaynaklarından ulusal bilim ve teknoloji sistemimiz için ayrılan kamu fonlarının etkin ve verimli bir şekilde kullanımını ölçmek üzere ulusal bilim ve teknoloji performans göstergeleri belirlenmiştir. Bu göstergelerin sağlıklı bir biçimde derlenmesi ve izlenmesi geçmişteki uygulamaları değerlendirmek, geleceğe yönelik politikaları belirlemek bakımından hassasiyet taşımaktadır. Bu nedenle tüm ilgili ve sorumlu kuruluşların veri toplama tasnif ve analiz aşamalarında azami işbirliğini sağlamaları kararlaştırılmıştır. Bu bağlamda, tüm kamu kurum ve kuruluşlarında Ar-Ge istatistiklerinin toplanması, Ar-Ge ve Ar-Ge desteği kapsamına giren konuların belirlenmesi ve ilgili diğer hususlarda Frascati, Oslo ve Canberra kılavuzlarının referans olarak kullanılması kabul edilmiştir.
Bu toplantıda, himayem altında gerçekleştirilecek dört programdan Uzay ve Savunma Araştırmaları Programları ile ilgili olarak iki yeni karar alınmıştır. Ulusal Uzay Araştırmaları Programı onaylanarak, programın gerçekleştirilebilmesi için TÜBİTAK’ın koordinasyonunda ilgili tüm ulusal kurum ve kuruluşlar görevlendirilmiştir. Savunma araştırmaları alanında ise, oluşturulacak Ar-Ge projelerinin hedefleri belirlenmiş, bu hedeflere yönelik Ar-Ge projelerinin yürütülmesine ilişkin usul ve esasların ilgili kurum, kuruluşlar arasında esasa bağlanması, kısa dönemde sistem, alt sistem geliştirme projeleri ele alınmakla birlikte orta ve uzun vadede öncelikle teknoloji üretmeye yönelik projelerin gerçekleştirilmesi kararlaştırılmıştır.
Ayrıca, insanımızın yaşam kalitesini yükseltmek, toplumsal sorunlara çözüm bulmak, ülkemizin rekabet gücünü artırmak, bilim ve teknoloji kültürünü topluma mal etmek ve yaygınlaştırmak olmak üzere dört sosyo-ekonomik hedefe ulaşma yolunda kıt olan ülke kaynaklarının en etkin ve en verimli şekilde kullanılmasını sağlamak üzere on dört öncelikli teknolojik faaliyet konusu ve sekiz öncelikli teknoloji alanı belirlenmiştir. Türkiye Araştırma Alanı (TARAL) içerisinde yer alan tüm kamu kurum ve kuruluşlarında Ar-Ge için ayrılacak kamu finansman kaynaklarının kullanılmasında önceliğin programlar çerçevesinde öngörülen öncelikli alanlara ve bu alanları destekleyecek araştırma alanlarına verilmesi; kamuya ait araştırma kurumlarının da bu alanlarda araştırma yapmaya özendirilmeleri kararlaştırılmıştır.
Ar-Ge’ye ayrılan kaynakların etkin ve verimli kullanılması bağlamında alınan bir diğer kararla, kamu kuruluşlarımız Ar-Ge’ye dayalı ihtiyaçlarının karşılanması ve toplumsal düzeyde Ar-Ge talebi oluşturmak için, ihtiyaçlara bağlı araştırma programlarını oluşturmak; bu programların zaman, maliyet ve içeriklerini detaylandırarak en geç 30 Mayıs 2005 tarihine kadar TÜBİTAK’a göndermekle görevlendirilmiştir.
EN
TR
