2021/18 Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 27/08/2021 Tarihli ve 2021/18 Sayılı Genelgesi (mülga)

Bakanlığımızca, kütle denge bilgileri; Geçici Faaliyet Belgesi (GFB)/Çevre İzin ve Lisans Belgesi’ne sahip atık işleme tesislerince sürdürülen faaliyetin izlenmesi, denetlenmesi ve sağlıklı bir atık envanteri oluşturarak atık yönetim stratejilerinin oluşturulmasında kullanılmaktadır. Dolayısıyla bu verilerin doğru, güvenilir ve izlenebilir olması gerekmektedir.

Bu genelge, 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun “İzin alma, arıtma ve bertaraf etme yükümlülüğü" başlıklı 11 inci maddesi, “Denetim, bilgi verme ve bildirim yükümlülüğü ” başlıklı 12 nci maddesi ve 02.04.2015 tarihli ve 29314 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Atık Yönetimi Yönetmeliği'min "Atık işleme tesislerinin yükümlülükleri" başlıklı 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (f) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.

Bakanlığımızca ve Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüklerimiz tarafından bu genelgenin Ek-1'inde listelenen faaliyet konularında Özel Faaliyet Belgesi (ÖFB) verilen tesisler ve Geçici Faaliyet Belgesi (GFB)/Çevre İzin ve Lisans Belgesi’ne sahip atık işleme tesislerince çevrimiçi Atık Yönetim Uygulaması (ATYÖN)/ Kütle Denge Sistemi (KDS) kullanılarak bildirim yapılır. Bu genelgenin amacı, kütle-denge bilgisinin hazırlanması ve çevrimiçi olarak bildiriminin yapılmasına ilişkin iş ve işlemlerin açıklanmasıdır.

1- Kütle denge bildirimleri; atık işleme tesislerinin, tesislerine kabul ettiği, işlediği, bakiye olarak oluşturduğu atıklar, atık işleme faaliyeti neticesinde oluşturduğu/ürettiği ürünler, üretimde kullanılan katkı ve çıkan fireyi de içeren kütle-denge bilgisinden oluşur. Bu genelgede;

a. Bakiye atık: İşlenmek üzere atık işleme tesisine kabul edilen atıklardan İşlenemeyen veya işlenme sonucunda geriye kalan atıkları,

b. Fire: Proses aşamasında oluşan ve yan ürün vasfına sahip olmayan üretim artıklarını,

c. Ürün: Atıkların işlenerek asıl kullanım amacı ya da diğer amaçlar doğrultusunda dönüştürüldüğü madde ya da malzemeleri,

d. Katkı: Atık işleme sürecinde ürün elde edilmesi amacıyla proseste kullanılması zorunlu olan ve/veya prosesin iyileştirilmesi ya da işleme veriminin artırılması amacıyla eklenen madde/maddeleri,

ifade eder.

2- Kütle denge bildirimleri; Bakanlığımız Entegre Çevre Bilgi Sistemi (EÇBS) içerisinde yer alan çevrimiçi “Atık Yönetim Uygulaması (ATYÖN)/Kütle Denge Sistemi (KDS)” kullanılarak Ek-1 de verilen tesislerce yapılır.

3- KDS,

a. E-İzin sisteminden Geçici Faaliyet Belgesi (GFB)/Çevre İzin ve Lisans belgesinin düzenlenmesiyle otomatik olarak,

b. Özel Faaliyet Belgesi (ÖFB) için ise belgelerin düzenlenmesini takiben belgenin ATYÖN üzerinde kayıt altına alınmasıyla,

atık işleme tesisinin kullanımına açılır.

4- Atık işleme tesislerinin, kütle-denge bildirimlerini tesislerine kabul ettiği atıklara uyguladığı işlemler ile eşzamanlı olarak ATYÖN/KDS üzerinden hazırlaması ve süresi içerisinde onaylayarak Bakanlığa bildirmesi zorunludur.

5- Atık kabul, bakiye atık gönderim, ürün gönderim işlemleri ve atık işleme bilgisi (proses bilgisi) sisteme kayıt edildiği tarihe göre ilgili ayın kütle denge bildiriminde otomatik olarak yer alır.

6- Atık işleme (proses) bilgileri, proses girdileri ile proses çıktılarının denkliğinin sağlaması esasına dayanmakta olup tesislerin atık işleme faaliyetine bağlı olarak “günlük” veya “aylık” olarak hazırlanır. Kütle denge bildiriminde tesiste işlenen atıkların, atık işlemede kullanılan katkıların, oluşan ürünlerin, firelerin ve bakiye atıkların miktar bilgilerinin doldurulması zorunludur.

7- Genelge yürürlüğe giriş tarihinden itibaren 90 (doksan) takvim günü sonuna kadar geçmiş aylara ait tüm kütle denge bildirimlerinin tamamlanması ve onaylanması zorunludur. Bu tarih sonrasında aylık kütle denge bildirimlerinin ait olduğu aydan sonraki 60 (altmış) takvim günü içerisinde tamamlanıp onaylanması zorunludur.

8- GFB / Çevre İzin ve Lisans başvuru sürecinde (lisans yenileme hariç) olan tesisler için yapılan değerlendirme sonucunda e-izin sistemi üzerinden yapılan “eksiklik bildirimi” ve/veya “ek belge” isteği doğrultusunda tesisin bulunduğu ilin Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından kütle denge bildirimi onay kaldırma işlemi yapılır. Bu aşamada idari yaptırım uygulanmaz.